Bé uống vaccine Rotavirus về nhà thì bị đi ngoài, nôn trớ có sao không và có cần uống lại không? Bé từng bị tiêu chảy rồi thì không cần uống vaccine Rota, đúng không? (Ngọc Linh, Hà Nội)
Trả lời:
Rotavirus là một trong những vaccine quan trọng hàng đầu cần thiết cho trẻ. Vaccine có hiệu quả phòng tới 5 tuýp huyết thanh gây bệnh gồm G1, G2, G3, G4, và P.
Trẻ cần được chủng ngừa Rota đầy đủ trước thời điểm 8 tháng tuổi. Ảnh: Mộc Thảo
Các loại vaccine phòng Rotavirus có tác dụng tạo miễn dịch tại niêm mạc nên sau khi uống, trẻ có thể có biểu hiện kích thích vùng thực quản, tăng nhu động ruột, buồn nôn, nôn ói, tiêu chảy nhẹ. Do sự rối loạn tạm thời của hệ tiêu hóa, bé có thể bỏ bú, biếng ăn hơn so với mọi ngày. Đây là phản ứng thông thường và thường tự khỏi sau 5-7 ngày.
Nếu trẻ vẫn tỉnh táo, linh hoạt, không sốt cao li bì, tiêu chảy không ồ ạt, phụ huynh có thể hoàn toàn yên tâm. Nếu bé tiêu chảy ồ ạt, mệt lả, li bì hoặc sốt cao trên 38,5 độ, phụ huynh hãy đưa con đến bệnh viện gần nhất để được xử trí kịp thời.
Trong trường hợp nếu trẻ uống vaccine Rotavirus bị nôn trớ thì không cần uống lại, vì vaccine này có độ bám dính cao vào niêm mạc đường tiêu hóa sau khi uống và các tế bào làm nhiệm vụ “bắt giữ” kháng nguyên có trong vaccine đã kịp xử lý kháng nguyên để kích hoạt những phản ứng miễn dịch sau đó. Do vậy, nếu bị nôn trớ sau khi đã hoàn tất việc uống vaccine, bé chỉ cần uống liều tiếp theo.
Trong từng trường hợp cụ thể, phụ huynh hoặc người đưa trẻ đi tiêm có thể trao đổi với nhân viên y tế để xem việc uống vaccine đó đã đủ đáp ứng liều lượng theo quy định hay chưa.
Theo thống kê trên thế giới, cứ mỗi năm có 1,8 triệu trẻ em dưới 5 tuổi tử vong do tiêu chảy, trong đó Rotavirus chiếm khoảng 40% nguyên nhân gây tiêu chảy nhập viện ở cả quốc gia phát triển và đang phát triển. Việt Nam là nước ở vùng nhiệt đới nóng ẩm, điều kiện vệ sinh môi trường chưa đảm bảo an toàn, thuận lợi cho virus Rota phát triển. Kết quả giám sát Rotavirus ở trẻ dưới 5 tuổi trên toàn cầu ở châu Á năm 2017 cho thấy tỷ lệ Rotavirus trong mẫu phân trẻ em Việt Nam chiếm gần 1/2 các nguyên nhân gây tiêu chảy.
Bệnh tiêu chảy có thể do nhiều nguyên nhân, nhiều loại virus, vi khuẩn gây ra. Vì thế, bé từng bị tiêu chảy vẫn cần uống vaccine Rotavirus. Tuy nhiên, trong lúc bé đang bị tiêu chảy hoặc rối loạn tiêu hóa thì không nên sử dụng vaccine, mà nên đợi bé hết bệnh rồi hãy cho bé uống sớm nhất có thể.
Hiện nay, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC đang có đầy đủ các loại vaccine phòng tiêu chảy cấp do Rotavirus hiệu quả gồm: Rotarix (Bỉ), Rotateq (Mỹ), Rotavin, với lịch chủng ngừa khác nhau tùy từng loại.
BS Phạm Hồng Thuyết,
Quản lý Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC
