Về Xuân Nha trong cao điểm của đợt nắng nóng, nhiệt độ tại khu vực rừng đặc dụng Xuân Nha liên tục tăng cao, thảm thực bì dưới tán rừng khô nỏ, nguy cơ xảy ra cháy rừng rất lớn, chúng tôi thực sự cảm nhận được những khó khăn vất vả và áp lực trong công tác phòng chống cháy rừng của lực lượng kiểm lâm nơi đây.
Khu rừng đặc dụng Xuân Nha có tổng diện tích 18.173 ha, thuộc các xã Tân Xuân, Xuân Nha, Chiềng Xuân, huyện Vân Hồ và xã Chiềng Sơn, huyện Mộc Châu. Trong đó, 15.231 ha đất có rừng, với 10.185 ha phân khu bảo vệ nghiêm ngặt. Rừng đặc dụng Xuân Nha có hệ sinh thái đa dạng, phong phú, trong rừng còn nhiều loài cây gỗ quý như pơ mu, sến, dổi; đặc biệt là thông đỏ thuộc nhóm IA, là loài đặc hữu có tên trong sách đỏ Việt Nam và nhiều loài động vật hoang dã, đây là khu rừng nghiêm cấm mọi hành vi xâm hại.
Trong nắng nóng trên 400C, chúng tôi cùng cán bộ Hạt Kiểm lâm, Ban quản lý rừng đặc dụng Xuân Nha và tổ bảo vệ rừng bản Chiềng Hin, xã Xuân Nha thực hiện các biện pháp xử lý thực bì, làm đường băng cản lửa tại một số khu vực có nguy cơ cháy rừng cao do bản nhận khoán bảo vệ. Dưới tán rừng, nhưng cái nóng vẫn hầm hập, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản Chiềng Hin Ngần Văn Thiệp chia sẻ: Bản nhận khoán bảo vệ hơn 600 ha rừng đặc dụng. Nhiều năm nay, trung bình mỗi năm bản được chi trả gần 120 triệu đồng từ nguồn dịch vụ môi trường rừng, nên có điều kiện phục vụ công tác bảo vệ, PCCCR. Từ đầu đợt cao điểm nắng nóng đến nay, 15 thành viên tổ bảo vệ rừng của bản phối hợp với kiểm lâm địa bản liên tục thay nhau tuần tra, phát hiện và xử lý những khu vực rừng có nguy cơ cháy cao; tuyên truyền, nhắc nhở bà con chấp hành quy định về PCCCR, tuyệt đối không mang lửa vào rừng.
Tuy nhiên, do bên trong khu rừng đặc dụng Xuân Nha có 11 bản, với tổng số 1.076 hộ, khoảng 5.550 nhân khẩu sinh sống ở vùng lõi và vùng đệm khu rừng đặc dụng, bà con chủ yếu canh tác nương rẫy. Bên cạnh đó, nhiều khu vực rừng đặc dụng có địa hình phức tạp, nhất là ở những vùng giáp ranh và giáp biên giới với nước bạn Lào, nên việc quản lý, bảo vệ rừng ở những khu vực này hết sức khó khăn. Trong khi đó, mới chỉ có các tổ bảo vệ rừng được trang bị cơ bản đầy đủ dụng cụ phục vụ tuần tra, PCCCR; còn trang thiết bị, phương tiện của lực lượng kiểm lâm khu rừng đặc dụng Xuân Nha, như máy cưa, máy thổi, máy cắt thực bì, máy nổ, bình phun… mới chỉ đáp ứng được hơn 10% yêu cầu nhiệm vụ.
Ông Hoàng Trọng Thắng, quyền Giám đốc Ban quản lý rừng đặc dụng Xuân Nha, cho biết: Ngay từ đầu mùa khô hanh, đơn vị đã quán triệt và triển khai nhiệm vụ PCCCR đối với toàn bộ diện tích rừng đặc dụng Xuân Nha. Tham mưu cho chính quyền các xã xây dựng phương án, kế hoạch PCCCR và kiện toàn 17 tổ đội bảo vệ rừng, gồm 272 thành viên tại các bản; tổ chức cho các hộ sinh sống trong rừng đặc dụng ký cam kết bảo vệ rừng, PCCCR.
Đồng thời, Hạt Kiểm lâm và Ban Quản lý rừng đặc dụng Xuân Nha đã kiện toàn Ban chỉ huy PCCCR, 3 tổ bảo vệ rừng chuyên trách đóng tại địa bàn các xã. Hằng ngày, tại Ban quản lý rừng đặc dụng phân công 3 cán bộ trực 24/24 giờ tiếp nhận thông tin phản ánh cháy rừng, theo dõi các điểm cháy từ vệ tinh để thông tin cho lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách tại các xã tổ chức kiểm tra, phát hiện và kịp thời xử lý tình huống khi có cháy rừng xảy ra. Tại các trạm bảo vệ rừng, lực lượng kiểm lâm phối hợp với tổ bảo vệ rừng các bản thường xuyên tuần tra, kiểm tra công tác bảo vệ rừng, PCCCR ở những khu vực trọng điểm có nguy cơ cháy cao.
Ông Phạm Quang Cảnh, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm rừng đặc dụng Xuân Nha, thông tin: Việc xây dựng kế hoạch, phương án PCCC của chủ rừng và chính quyền các xã bảo đảm sát với thực tế theo phương châm “4 tại chỗ”, nên khi có tình huống xảy ra cháy ở khu vực của bản nào, thì ngay lập tức sẽ huy động tại chỗ khoảng 200 người tham gia chữa cháy. Sau đó, lực lượng kiểm lâm, bộ đội biên phòng, công an xã, tổ bảo vệ rừng và nhân dân các bản lân cận sẽ tiếp ứng, tổ chức khoanh vùng dập tắt, không để cháy lan. Từ đầu mùa nắng nóng đến nay, trong khu rừng đặc dụng Xuân Nha chỉ xảy ra một vụ cháy nhỏ thảm thực bì rừng tre tại khu vực giáp biên giới và đã được xử lý kịp thời. Đơn vị kiến nghị với các ngành chức năng, chính quyền 2 huyện Mộc Châu và Vân Hồ cần bố trí kinh phí đầu tư phương tiện, thiết bị cho lực lượng kiểm lâm để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và PCCCR đặc dụng.
Với tinh thần cảnh giác cao độ, nắm chắc tình hình diễn biến thời tiết, tiếp tục quán triệt, triển khai nghiêm các quy định, phương án PCCCR, lực lượng kiểm lâm khu rừng đặc dụng Xuân Nha quyết tâm, chủ động, sẵn sàng huy động mọi lực lượng tham gia trong mọi tình huống cháy rừng có thể xảy ra.
Ngọc Thuấn
