Báo động tình trạng lộ dữ liệu người dùng

Chị Trần Lệ Hằng (quận Cầu Giấy) có thói quen mua hàng online trên các sàn thương mại điện tử, hoặc những cửa hàng có địa chỉ rõ ràng, Facebook với lượng tương tác, follow cao.

Tuy nhiên, thời gian trước, chị Hằng rất hay nhận được những cuộc gọi của nhiều shipper cho 1 món hàng mình đã mua và đã thanh toán. Vì là người trực tiếp mua và thanh toán nên nếu shipper đòi tiền ship là chị nhận ra ngay kẻ gian muốn lừa đảo. Tình trạng này lắng xuống một thời gian nhưng gần đây, chị Hằng cho biết tiếp tục bị những kẻ giả mạo shipper này làm phiền.

Không được may mắn như chị Hằng, bà Nguyễn Thanh Lan (quận Đống Đa) nhờ người nhận hộ hàng mà quên không dặn dò kỹ lưỡng, nên bị đối tượng lừa hơn 300.000 đồng cho một kiện hàng chỉ toàn là giấy lộn.

Tình trạng giả mạo shipper lừa đảo “nở rộ” vào dịp trước Tết Nguyên đán 2025, do lượng người mua sắm cao. Một số shop bán hàng online liên tục nhận phản hồi từ khách hàng về việc bị lừa đảo bởi các đối tượng giả mạo shipper.

Chị Trần Thanh Hương (quận Ba Đình), chủ một cửa hàng kinh doanh hàng xách tay online trên Facebook cho biết, dù đã thay đổi nhiều đơn vị vận chuyển, thông tin gửi hàng và địa chỉ nhận hàng của khách vẫn bị các nhóm tội phạm mạng khai thác để thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Thống kê từ cơ quan chức năng cho thấy, trong tổng số 148 website giả mạo cơ quan, tổ chức bị phát hiện trong tháng 12/2024 và tháng 1/2025, có tới 62 website mạo danh các sàn thương mại điện tử và công ty chuyển phát. Trong đó, các đơn vị lớn bị mạo danh phải kể đến: Vietnam Post, Viettel Post, Giao Hàng Nhanh, Giao Hàng Tiết Kiệm, Lazada, Amazon, Shopee…

Các chuyên gia nhận định, nguyên nhân chính của các vụ lừa đảo giả mạo shipper gần đây xuất phát từ việc thông tin khách hàng bị rò rỉ. Dữ liệu có thể bị lộ từ nhiều nguồn, từ việc người dùng bị nghe lén, theo dõi trên các thiết bị thông minh cho đến lỗ hổng bảo mật tại đơn vị lưu trữ và quản lý thông tin khách hàng.

Theo phân tích của chuyên gia, các chiêu trò lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi hơn, với mức độ chính xác cao trong thông tin mà kẻ gian khai thác. Đồng thời, tình trạng mua bán dữ liệu trái phép ngày càng phổ biến và phức tạp. Chính điều này giúp các đối tượng lừa đảo có được thông tin chi tiết hơn về người dùng.

Việc rò rỉ thông tin giao nhận hàng không chỉ gây nguy cơ mất tài sản mà còn khiến người dùng bị làm phiền bởi các cuộc gọi quảng cáo, bán hàng. Bên cạnh đó, các DN chuyển phát cũng chịu tổn hại đáng kể về uy tín, thương hiệu và niềm tin từ khách hàng.

Do đó, cơ quan chức năng khuyến nghị các đơn vị cung cấp dịch vụ giao nhận cần thường xuyên kiểm tra lỗ hổng bảo mật, phần mềm gián điệp trong hệ thống cũng như rà soát quy trình vận hành từ khâu tiếp nhận đơn hàng đến khi giao cho khách nhằm phát hiện và ngăn chặn kịp thời nguy cơ rò rỉ thông tin.

Để tránh trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo, người dùng được khuyến cáo cần kiểm tra kỹ thông tin đơn hàng như mã vận chuyển, mã đơn hàng và đơn vị bán trước khi thực hiện giao dịch chuyển khoản.

Ngoài ra, chuyên gia bảo mật cũng nhấn mạnh, việc hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân trên mạng xã hội, các trang thương mại điện tử và không nhấp vào những đường link lạ nhận qua tin nhắn hay email.