Ngày 14/6, Đoàn khảo sát Ban Dân tộc HĐND tỉnh do đồng chí Bàn Quý Sơn, Trưởng Ban Dân tộc HĐND tỉnh làm trưởng đoàn khảo sát việc triển khai thực hiện Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2015 – 2025” tại huyện Hạ Lang.
Hạ Lang là huyện vùng cao biên giới, có trên 25.000 người, gồm 3 dân tộc Tày, Nùng, Kinh cùng chung sống. Trình độ nhận thức, dân trí và hiểu biết pháp luật hạn chế, nhiều tập quán lạc hậu còn tồn tại trong đời sống sinh hoạt của người dân, kinh phí hoạt động hạn hẹp. Theo kết quả rà soát, từ năm 2015 – 5/2023, huyện có 12 cặp tảo hôn, chiếm 1%, trong đó, 6 cặp kết hôn tảo hôn vợ hoặc chồng, 6 cặp kết hôn tảo hôn cả vợ và chồng; không có hôn nhân cận huyết thống.
Thời gian qua, huyện chỉ đạo các cơ quan chuyên môn phối hợp với các tổ chức đoàn thể đẩy mạnh công tác tuyên truyền, cung cấp thông tin, phổ biến pháp luật; truyền thông, vận động tư vấn, can thiệp, hỗ trợ nhân dân trên địa bàn, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số. Lồng ghép nội dung tuyên truyền về Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em, Luật Dân sự, Luật Bình đẳng giới, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình… Cung cấp thông tin về tệ nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, những hệ lụy của việc tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trên loa, đài phát thanh huyện, xã, trong các buổi sinh hoạt khu dân cư, hội nghị, giao lưu văn hóa, lễ hội, ngoại khóa trường học, hội thi… Tổ chức tập huấn cho cộng tác viên dân số, y tế thôn bản, các xã, thị trấn để nâng cao kiến thức, kỹ năng truyền thông vận động, chuyển đổi hành vi.
Thống Nhất là xã biên giới có 735 hộ/3.189 nhân khẩu, 14 xóm hành chính, trong đó 7 xóm biên giới tiếp giáp với Trung Quốc, có 2 dân tộc Nùng, Tày cùng chung sống, tỷ lệ hộ nghèo chiếm 50,81%, tỷ lệ hộ cận nghèo chiếm 12,06%.
Thực hiện Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2015 – 2025″, xã lồng nghép tại các hội nghị triển khai các văn bản đến toàn thể người dân trên địa bàn. Năm 2022, xã tổ chức 1 hội nghị tuyên truyền tại xã thu hút 95 lượt người tham gia, tổ chức 14 cuộc họp tại 14/14 xóm thu hút 735 lượt người tham gia. Dự kiến năm 2023 xã tổ chức 1 hội nghị tại xã và 14 cuộc họp tại 14 xóm.
Từ năm 2022 – 2023, trên địa bàn xã Thống Nhất có 4 cặp tảo hôn, không có hôn nhân cận huyết thống. UBND xã phối hợp với các đoàn thể thành lập 3 câu lạc bộ phổ biến, giáo dục pháp luật tại Chi hội Phụ nữ xóm Nà Kéo và Chi đoàn liên xóm Pác Lung – Kênh Nghiều – Nà Hoạch và Chi hội Phụ nữ liên xóm Đoàn Kết và Bản Lạn – Nà Lụng. Các câu lạc bộ duy trì sinh hoạt định kỳ 1 tháng/lần với 164 lượt hội viên tham gia. Việc ngăn chặn, xử phạt các trường hợp tảo hôn được thực hiện kịp thời, nghiêm túc, góp phần làm giảm thiểu tình trạng tảo hôn tại xã so với những năm trước đây.
UBND huyện và xã kiến nghị: Cần biên soạn, cung cấp các tài liệu, tổ chức các lớp bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho cán bộ, công chức làm công tác tuyên truyền về kinh nghiệm, kiến thức, kỹ năng truyền thông, vận động, tư vấn pháp luật liên quan đến tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống…
Phát biểu kết luận, Trưởng Ban Dân tộc HĐND tỉnh Bàn Quý Sơn đề nghị cấp ủy, chính quyền các địa phương huyện tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy cơ sở triển khai thực hiện hiện Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2015 – 2025”; tiếp tục duy trì xây dựng mới các câu lạc bộ tuyên truyền, thông qua các hoạt động của đề án, đồng bào dân tộc thiểu số được tuyên truyền sâu rộng hơn về Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Bình đẳng giới, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, dân số – kế hoạch hóa gia đình…; duy trì và triển khai mô hình tại các xã có tỷ lệ tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống cao. Nhân rộng mô hình điểm và các mô hình chuyên đề phù hợp nhằm thay đổi hành vi, khả năng tiếp cận thông tin và huy động sự tham gia của cộng đồng thực hiện ngăn ngừa, giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, làm tốt công tác kiểm tra, kịp thời phát hiện, ngăn ngừa và xử lý các trường hợp vi phạm…
Trước đó, Đoàn công tác khảo sát thực tế tại xóm Nà Kéo, xã Thống Nhất.
K.T
