Thời gian qua, bên cạnh nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, Ban Chỉ huy Quân sự (CHQS) TP. Nha Trang luôn chú trọng thực hiện tốt công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Qua đó, thể hiện sự tri ân sâu sắc và trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ đơn vị đối với các anh hùng liệt sĩ đã anh dũng hy sinh trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ Tổ quốc.
“Đền ơn đáp nghĩa” là trách nhiệm, nghĩa vụ thiêng liêng
Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, Nha Trang là căn cứ địa cách mạng, hậu phương vững chắc của tỉnh Khánh Hòa. Trong kháng chiến, có nhiều cơ quan, đơn vị quân đội đóng quân và tham gia chiến đấu trên địa bàn, như: Cơ quan lãnh đạo thị xã Nha Trang, huyện Vĩnh Xương, Tỉnh ủy lâm thời Khánh Hòa, Ban Cán sự của Thị ủy Nha Trang và Ban Cán sự của Huyện ủy Vĩnh Xương, một số cơ quan liên lạc đường thủy và Trạm Quân báo Liên khu V, Trung đoàn Sao Thủy, Tiểu đoàn Đặc công 407, các đơn vị thuộc Thị đội Nha Trang, C90, C91, Biệt động thành… Đây cũng là địa bàn huyết mạch giao thông quan trọng nối liền các địa phương với các tỉnh Tây Nguyên và đường dây liên lạc bắc – nam đi qua. Trong kháng chiến, quân và dân Nha Trang chịu đựng nhiều gian khổ, hy sinh, mất mát. Toàn thành phố có 1.838 liệt sĩ; hàng trăm thương binh, bệnh binh; hàng nghìn gia đình có công với cách mạng.
Chiến tranh đã lùi xa. Các thế hệ cha anh từng tham gia chiến đấu nay tuổi đã cao, sức khỏe yếu; do địa hình có nhiều thay đổi… nên công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ gặp rất nhiều khó khăn. Song cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang TP. Nha Trang luôn xác định và khắc ghi việc thực hiện công tác “Đền ơn đáp nghĩa” là trách nhiệm, nghĩa vụ thiêng liêng; từ đó luôn nỗ lực để nâng cao hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, góp phần thực hiện tốt chính sách và hậu phương quân đội.
 |
| Ban Chỉ huy Quân sự thành phố quy tập, an táng hài cốt liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sĩ Hòn Dung. |
Theo Thượng tá Nguyễn Phong Viên – Chính trị viên Ban CHQS TP. Nha Trang, thời gian qua, đơn vị đã chủ trì, phối hợp với Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội, các ban, ngành, tổ chức chính trị – xã hội; các cựu chiến binh, cựu quân nhân, ban liên lạc truyền thống các đơn vị để tham mưu cho Ban Chỉ đạo thực hiện chế độ chính sách đối với dân công hỏa tuyến tham gia kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế (gọi tắt là Ban Chỉ đạo 24) thành phố tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (Đề án 1237); Đề án xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin (Đề án 150) và Hướng dẫn số 2598 của Ban Chỉ đạo Quốc gia về tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; Hướng dẫn số 460 của Cục Bản đồ – Bộ Tổng tham mưu về lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ… Đến nay, thành phố đã kết luận địa bàn xong đối với 357 thôn, tổ dân phố và 27 xã, phường, kịp thời báo cáo kết quả lên cấp trên và lập hồ sơ lưu trữ theo quy định tại các địa phương.
Căn cứ vào kết quả kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, Ban Chỉ đạo 24 thành phố đã chỉ đạo Ban CHQS thành phố phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và địa phương tổ chức rà soát loại bỏ sự trùng lặp danh sách liệt sĩ theo kết quả kết luận địa bàn của từng cấp để đối chiếu với danh sách liệt sĩ do địa phương quản lý và cấp trên cung cấp, số lượng mộ liệt sĩ đã quy tập, chưa quy tập. Song song đó, tiến hành kiểm đếm 657 mộ trong Nghĩa trang liệt sĩ Hòn Dung và gia đình quản lý để tiếp tục kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ bổ sung đợt 1 theo chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên. Qua kết quả kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm hài cốt liệt sĩ cấp thành phố bổ sung đợt 1, tổng số liệt sĩ hy sinh, an táng ban đầu trên địa bàn thành phố là 1.075 liệt sĩ, trong đó số lượng liệt sĩ đã tìm kiếm, quy tập là 670 liệt sĩ (có thông tin và một phần thông tin 451 liệt sĩ; chưa xác định được danh tính 219 liệt sĩ). Riêng từ năm 2016 đến nay, Ban CHQS thành phố đã phối hợp với Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội tham mưu cho Ban Chỉ đạo 24 thành phố tổ chức quy tập 5 mộ liệt sĩ trên địa bàn về an táng tại Nghĩa trang liệt sĩ Hòn Dung và bàn giao cho gia đình an táng tại Nghĩa trang liệt sĩ quận Đống Đa, TP. Hà Nội đúng quy định.
Tiếp tục nỗ lực thực hiện
Hiện nay, số lượng liệt sĩ chưa tìm kiếm, quy tập trên địa bàn thành phố vẫn còn 410 liệt sĩ. Trong khi đó, công tác thu thập thông tin để đối chiếu, xác định danh tính liệt sĩ và triển khai khảo sát, tìm kiếm, quy tập còn gặp không ít khó khăn, do địa giới hành chính thành phố giáp ranh với nhiều địa bàn. Trong chiến tranh, các cơ quan của Tỉnh ủy, Thị ủy Nha Trang, huyện Vĩnh Xương và các đơn vị quân đội đóng quân chủ yếu ở địa hình rừng núi (Khu căn cứ cách mạng Đồng Bò) nay đã có nhiều thay đổi. Bên cạnh đó, những người từng tham gia chiến tranh hoặc trực tiếp chôn cất liệt sĩ đa số tuổi đã cao, trí nhớ không còn minh mẫn, nhiều trường hợp đã chết hoặc di chuyển nơi cư trú nên việc thu thập thông tin liên quan đến liệt sĩ và mộ liệt sĩ gặp nhiều khó khăn. Mặt khác, sau giải phóng, các tổ chức, cá nhân tham gia tìm kiếm, quy tập không có kế hoạch và biên bản lưu lại nên rất khó khăn trong việc xác minh thông tin về liệt sĩ (hiện nay, Nghĩa trang liệt sĩ Hòn Dung có 219 mộ chưa xác định được danh tính liệt sĩ; Nghĩa trang liệt sĩ Bích Đầm có 4 mộ chưa xác định được danh tính liệt sĩ).
Để khắc phục khó khăn, nâng cao hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, thời gian tới, Ban CHQS thành phố sẽ tích cực tham mưu cho Ban Chỉ đạo 24 thành phố chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương tiếp tục quán triệt sâu sắc những văn bản của cấp trên về công tác thương binh, liệt sĩ, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, ngành; tập trung đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền, thu thập, kết nối và cung cấp thông tin phục vụ cho công tác tìm kiếm, quy tập và xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Trong đó, phát huy tốt vai trò của các cơ quan chuyên trách, tổ giúp việc, Mặt trận, các tổ chức chính trị – xã hội, nhất là các cựu chiến binh, cựu quân nhân, ban liên lạc truyền thống các đơn vị trong việc phát hiện, cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ. Trên cơ sở đó, tham gia tìm kiếm, quy tập cũng như xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin…, góp phần làm tốt hơn nữa công tác đền ơn đáp nghĩa.
THẾ ANH
