Bà Tôn Nữ Thị Ninh: ‘Danh hiệu thủ khoa đã thực sự giúp em không?’

Đó là một trong nhiều thông điệp mà nhà ngoại giao Tôn Nữ Thị Ninh nhấn mạnh trong buổi đối thoại với sinh viên Trường đại học Hoa Sen ngày 1-3-2025.

Bà là chủ tịch Quỹ Hòa bình và Phát triển TP.HCM, nguyên đại sứ Việt Nam tại EU và Bỉ, nguyên phó chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội.

Với chủ đề “Hạn chế và lợi thế của Việt Nam và người Việt trong việc xây dựng và hình thành nhân lực đáp ứng yêu cầu của giai đoạn mới”, chương trình đã mang đến những góc nhìn đa chiều về phát triển nguồn nhân lực.

Một trong những điểm nhấn là phần trò chuyện giữa bà Tôn Nữ Thị Ninh và bạn Phạm Huỳnh Hương, cựu thủ khoa ngành quản trị nhân sự, Trường đại học Hoa Sen năm 2023, hiện đang là quản lý vận hành cho một dự án start-up.

Hương tâm sự khi bắt đầu ra làm việc thực tế tại các công ty đầu tiên, bạn gặp rất nhiều áp lực. Môi trường công việc thực tế tại doanh nghiệp tương đối khác biệt với môi trường doanh nghiệp. Không chỉ đòi hỏi về kiến thức chuyên môn, môi trường doanh nghiệp còn đòi hỏi thêm nhiều về các kỹ năng mềm, quy tắc ứng xử, giao tiếp…

Nhà ngoại giao kỳ cựu đặt ra một câu hỏi đáng suy ngẫm: “Là thủ khoa đã thực sự giúp ích cho em không?”.

Trả lời câu hỏi này, Phạm Huỳnh Hương chia sẻ rằng cô không thể đưa ra một câu trả lời chắc chắn. Ban đầu, danh hiệu thủ khoa giúp cô được chú ý, thậm chí tạo ra những khoảnh khắc “nổi tiếng” với các video lan truyền trên mạng xã hội.

Tuy nhiên, khi bước vào môi trường làm việc, cô nhận ra rằng danh hiệu không còn nhiều ý nghĩa. 

Thậm chí, Hương thừa nhận danh hiệu có phần khiến cô cảm thấy áp lực. Chẳng hạn, có rất nhiều tình huống Hương không dám đưa ra ý kiến trước đồng nghiệp vì sợ sai. 

Đồng ý với Hương, bà Tôn Nữ Thị Ninh cũng cho rằng hàng chữ “thủ khoa” vừa là lợi thế, cũng vừa là gánh nặng. Thủ khoa có lợi thế về danh tiếng, nhưng cũng phải đối diện với áp lực kỳ vọng từ xã hội. Đặc biệt, đó là áp lực phải chứng minh được năng lực của mình.

Bà Tôn Nữ Thị Ninh cho rằng đằng sau những danh hiệu, điều quan trọng hơn là các bạn trẻ có thể thể hiện thực lực của mình trên thị trường lao động hay không. Bản lĩnh ấy sẽ đến ngay mỗi ngày học tập, tích lũy kinh nghiệm của mỗi bạn trẻ.

Đặc biệt, bà nhấn mạnh bên cạnh tinh thần luôn cầu thị học hỏi, các bạn cũng sẽ cần giữ được sự tự tin vào bản thân.

Chẳng hạn, nhiều bạn có cảm giác “không bằng” các đồng nghiệp phương Tây, nhưng thực tế mỗi người có nhiều điểm mạnh của mình. Nhiều đồng nghiệp phương Tây sẽ không khéo léo trong việc giao tiếp với các đồng nghiệp tại Việt Nam, không quen văn hóa, cách thức của Việt Nam.

Nếu biết phát triển lợi thế của mình, khắc phục điểm yếu và giữ vững sự tự tin, các bạn hoàn toàn có thể tạo ra giá trị riêng trên thị trường lao động.