Ấn Độ mở cửa xuất khẩu gạo 100% tấm: Gạo Việt không bị ảnh hưởng nhiều?

Các doanh nghiệp chế biến gạo xuất khẩu cho biết Việt Nam có xuất tấm nhưng số lượng ít, còn việc Ấn Độ cho xuất khẩu 100% tấm trở lại sẽ cạnh tranh với tấm dùng chế biến thực phẩm chứ không cạnh tranh với gạo ăn nên không gây ảnh hưởng nhiều đến giá gạo Việt Nam xuất khẩu.

Ghi nhận tại một số khu vực ở ĐBSCL cho thấy vụ lúa đông xuân năm nay đạt năng suất khá cao, có nơi đạt khoảng 1 tấn/công lúa.

Do vậy dù giá lúa giảm mạnh so với cùng thời điểm này năm trước nhưng bà con nông dân nào làm lúa từ đất nhà vẫn có lợi nhuận. Riêng với những nông dân nào mướn đất trồng lúa chắc chắn sẽ bị lỗ.

Giá lúa tăng nhẹ, nông dân vẫn lo

Ông Nguyễn Thành Nhơn (ngụ xã Vĩnh Khánh, huyện Thoại Sơn, An Giang) cho biết lúa OM34 được thương lái mua tại ruộng với giá 5.400 đồng/kg, tăng 100 đồng/kg so với mức giá mà gia đình ông bán ra sau khi thu hoạch 5ha lúa trước đó, với năng suất đạt cao khoảng 1 tấn/công.

“Nếu so với cùng kỳ năm ngoái, giá lúa đang thấp hơn 2.000 đồng/kg, trong khi giá phân bón đang có xu hướng tăng.

Cụ thể, lúc trước tôi mua giá 550.000 đồng/bao phân lạnh, còn nay đã lên 650.000 – 670.000 đồng/bao. 

Phải chi giá phân bón không tăng cũng đỡ, còn bây giờ cái gì cũng tăng. Nếu vụ lúa hè thu mà giá lúa không tăng trở lại, bà con trồng lúa sẽ mệt”, ông Nhơn nói.

Theo ông Nhơn, Chính phủ yêu cầu tăng cường thu mua tạm trữ, nông dân phấn khởi nhưng lúa đông xuân đã gần hết. 

Nếu giá có lên, nông dân cũng không còn lúa bán. Bà con hy vọng trong vụ lúa hè thu tới giá lúa tăng trở lại thì bà con nông dân mới yên tâm.

“Việc Ấn Độ mở cửa xuất khẩu gạo nữa, bà con ít nhiều sẽ bị ảnh hưởng. Bà con tụi tui thấy tình hình này xuất khẩu gạo của Việt Nam khó đạt hiệu quả như mấy năm trước.

Nhiều nông dân khu vực Thoại Sơn đang chuyển đổi sang trồng lúa hạt dài, lúa thơm như OM18, Đài Thơm 8 để bán có giá hơn lúa hạt ngắn như OM34 vừa qua”, ông Nhơn nói.

Đang loay hoay xem công nhân vác lúa lên ghe, anh Võ Thành Đạt (ngụ xã Thổ Sơn, huyện Hòn Đất, tỉnh Kiên Giang) cho hay anh làm hàng xáo hơn 10 năm nay để chuyên thu mua lúa của bà con nông dân rồi xay xát thành gạo bán khắp nơi.

Với giá 6.400 đồng/kg lúa OM18 được anh mua của bà con nông dân tại xã Tân Tuyến (huyện Tri Tôn, An Giang), người trồng lúa khó có lời.

Vụ đông xuân này anh mua trên 120 tấn lúa để đưa đến Đồng Tháp hoặc An Giang xay xát rồi bán gạo. “Với giá lúa và giá vật tư như hiện nay nông dân không có lợi nhuận. Giá lúa phải đạt từ 7.000 đồng/kg nông dân mới có lợi nhuận được”, anh Đạt khẳng định.

Nông dân không hưởng lợi nhiều từ mua tạm trữ

Theo các thương nhân, giá gạo 5% tấm của Việt Nam được chào bán ở mức 389 USD/tấn vào ngày 6-3, giảm 4 USD/tấn của tuần trước.

Trong khi đó, các nhà giao dịch Thái Lan cho biết nhu cầu không có nhiều biến động và sự lên xuống về giá phần lớn sẽ phụ thuộc vào tỉ giá hối đoái. Giá gạo 5% tấm của Thái Lan giữ ở mức 415 USD/tấn so với khoảng giá 415 – 420 USD/tấn được báo giá vào tuần trước.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Chí Thành – giám đốc ngành lúa gạo Công ty CP Xuất nhập khẩu An Giang (Angimex) – cho biết Việt Nam có xuất tấm nhưng số lượng ít, còn việc Ấn Độ cho xuất khẩu 100% tấm trở lại sẽ cạnh tranh với tấm dùng chế biến thực phẩm chứ không cạnh tranh với gạo ăn.

Việt Nam xuất gạo trắng bao gồm các loại: gạo 5%, 10%, 15%, 25% tấm. Gạo 25% tấm được xem là gạo cơm ăn nhưng phẩm cấp thấp hơn 5% tấm. Gạo tấm của Ấn Độ chủ yếu làm thức ăn chăn nuôi gia súc, bột bánh, nấu rượu…

“Việc Ấn Độ mở cửa phân khúc xuất khẩu tấm này ít ảnh hưởng đối với Việt Nam. Vì nhiều năm nay Việt Nam vẫn có nhập tấm của Ấn Độ, còn lượng tấm của Việt Nam xuất khẩu rất ít”, ông Thành phân tích.

Theo một số doanh nghiệp chế biến xuất khẩu gạo, còn khoảng một tuần nữa sẽ thu hoạch rộ tại các vùng An Giang, Đồng Tháp và Kiên Giang.

Tuy nhiên sản lượng lúa vào thời điểm này đã được thương lái đặt mua rồi. Do đó, thời điểm này Chính phủ yêu cầu thu mua tạm trữ, nông dân cũng không hưởng lợi nhiều như kỳ vọng của Chính phủ.

Một doanh nghiệp khẳng định sau công điện Chính phủ, các bộ ngành sẽ bắt tay vào thực hiện, nhanh nhất cũng mất hơn một tháng. Lúc này trên đồng đã hết vụ lúa, nông dân chuẩn bị bước vào vụ lúa hè thu. Doanh nghiệp thường sử dụng gạo đông xuân làm gạo dự trữ.

“Giá gạo lúc này có kéo lên, lúa trong nông dân không còn nhiều. Theo tôi, thời điểm này đặt kế hoạch tạm trữ này nọ chỉ giúp một phần nào đó cho nông dân thôi. Vì lúa đã được các doanh nghiệp, nhà máy chốt giá với nông dân khi lúa chín rồi”, vị này nói thêm.

Ngăn giá lúa gạo chập chờn

Miền Tây Nam Bộ, vựa lúa cả nước, đang bước vào thu hoạch vụ lúa đông xuân 2024 – 2025, lớn nhất trong năm, nhưng giá lúa sụt giảm thấp nhất trong vòng ba tháng qua.