Với vẻ ngoài bóng bẩy và tập tính sinh hoạt đặc biệt, rắn mối không chỉ gắn bó với cuộc sống của người dân miền Tây mà còn mang đến cơ hội kinh tế lớn, thậm chí được xem là một nguồn thực phẩm đầy giá trị dinh dưỡng.
Rắn mối – Loài bò sát đặc biệt ở miền Tây Nam Bộ
Rắn mối – một cái tên có thể khiến nhiều người rùng mình khi nhắc đến – hóa ra lại là một món ăn đặc sản trứ danh của vùng Tây Nam Bộ.
Rắn mối là loài bò sát thuộc họ Scincidae, thường bị nhầm lẫn với thằn lằn hoặc tắc kè bởi hình dáng có phần tương tự. Chúng xuất hiện phổ biến tại các khu vực nhiệt đới, trong đó Việt Nam là một nơi lý tưởng, đặc biệt là các tỉnh miền Tây với khí hậu ấm áp và hệ sinh thái phong phú. Theo quan sát, rắn mối thường xuất hiện nhiều nhất vào các tháng 11 và 12 – thời điểm các đám cỏ khô hoặc gốc cây mục trở thành môi trường lý tưởng cho mối, thức ăn chính của chúng.
Tên gọi “rắn mối” bắt nguồn từ tập tính săn mồi đặc trưng này. Chúng thường tìm mối trong các đám lá khô hoặc gốc cây mục, dùng chiếc lưỡi và mũi nhạy bén để tìm kiếm thức ăn. Ngoài mối, rắn mối còn ăn các loài côn trùng nhỏ như dế, gián, cào cào hay sâu bọ.
Với lớp vảy đen bóng loáng và phần đầu thuôn nhọn giống rắn, rắn mối khiến không ít người giật mình khi nhìn thấy. Chúng sở hữu thân hình thon dài, bốn chân nhỏ mỗi chân có năm ngón, hai bên hông có sọc đỏ chạy dọc từ đầu đến chân sau. Tập tính của rắn mối cũng khiến chúng trở nên thú vị: khi gặp nguy hiểm, rắn mối có thể “hy sinh” chiếc đuôi của mình để thoát thân, sau đó chiếc đuôi này sẽ mọc lại trong thời gian ngắn.
Rắn mối – Từ món ăn dân dã đến đặc sản đắt đỏ
Mặc dù vẻ ngoài có phần khiến nhiều người e ngại, nhưng rắn mối lại được xem là một món ăn đặc sản đậm chất miền Tây. Thịt rắn mối trắng, thơm và giàu dinh dưỡng, là nguồn cảm hứng cho nhiều món ăn hấp dẫn. Người dân nơi đây đã sáng tạo ra nhiều cách chế biến độc đáo từ rắn mối như:
Rắn mối xào sả ớt: Món ăn với vị cay nồng của ớt và mùi thơm của sả hòa quyện cùng thịt rắn mối mềm ngọt, rất phù hợp cho các bữa nhậu.
Rắn mối chiên giòn: Được áo một lớp bột mỏng rồi chiên vàng, thịt rắn mối giòn tan, béo ngậy.
Rắn mối nướng mọi: Đây là cách chế biến giữ trọn vẹn hương vị tự nhiên của rắn mối. Thịt sau khi nướng chín có hương thơm đặc trưng, ăn kèm với muối tiêu chanh hoặc nước mắm me để tăng hương vị.
Ngoài ra, người dân còn chế biến rắn mối thành chả băm, làm nhân bánh hoặc nấu cháo. Mỗi món đều mang lại trải nghiệm ẩm thực thú vị, làm nổi bật sự độc đáo của văn hóa ẩm thực miền Tây.
Trước đây, rắn mối chỉ là món ăn dân dã, thường xuất hiện trong các bữa cơm bình dị. Tuy nhiên, nhờ hương vị đặc biệt và những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại, rắn mối dần trở thành món ăn cao cấp, xuất hiện trong thực đơn của các nhà hàng sang trọng. Tại đây, giá mỗi món ăn từ rắn mối có thể lên đến vài trăm ngàn đồng – điều mà trước đây ít ai ngờ tới.
Nhiều nông dân thành công từ mô hình nuôi rắn mối
Nhiều năm qua, nghề nuôi rắn mối đã trở thành hướng đi mới giúp nhiều hộ gia đình thoát nghèo và vươn lên làm giàu ở các tỉnh miền Tây. Rắn mối là loài vật dễ nuôi, chi phí đầu tư ban đầu thấp nhưng mang lại hiệu quả kinh tế cao. Thức ăn của chúng chủ yếu là côn trùng như dế, gián, sâu bọ, hoặc một số loại thức ăn tự nhiên dễ kiếm. Mỗi năm, một hộ nuôi rắn mối có thể xuất bán hàng nghìn con giống hoặc hàng tấn rắn mối thương phẩm.
Giá bán rắn mối giống dao động từ 15.000-30.000 đồng/con, còn giá rắn mối thương phẩm có thể đạt từ 200.000-350.000 đồng/kg tùy thời điểm. Với mức giá này, nhiều hộ gia đình có thể thu nhập ổn định từ 15-25 triệu đồng mỗi tháng. Đây là một hướng đi mới đầy tiềm năng cho người dân nông thôn.
Từ một loài bò sát quen thuộc với hình dáng kỳ lạ, rắn mối đã trở thành một trong những đặc sản độc đáo của ẩm thực miền Tây Nam Bộ. Không chỉ là nguồn thực phẩm bổ dưỡng, rắn mối còn mở ra cơ hội kinh tế mới, mang lại cuộc sống ổn định hơn cho nhiều hộ gia đình.
Sự phát triển của ngành nuôi rắn mối không chỉ giúp đáp ứng nhu cầu tiêu thụ ngày càng tăng mà còn góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên tự nhiên. Có thể nói, câu chuyện của rắn mối là minh chứng cho sự sáng tạo và linh hoạt của người Việt trong việc tận dụng nguồn lợi thiên nhiên để phát triển kinh tế và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc.
Giá trị dinh dưỡng và công dụng đối với sức khỏe
Theo kinh nghiệm dân gian, thịt rắn mối không chỉ thơm ngon mà còn rất bổ dưỡng. Thịt rắn mối giàu protein, ít chất béo, lại chứa nhiều loại vitamin và khoáng chất tốt cho cơ thể.
Người miền Tây tin rằng thịt rắn mối giúp bồi bổ sức khỏe, đặc biệt tốt cho người lớn tuổi hoặc trẻ em suy dinh dưỡng. Món cháo rắn mối thường được khuyên dùng cho trẻ em còi xương hoặc người già yếu, khó lên cân. Ngoài ra, thịt rắn mối còn được cho là giúp cải thiện tình trạng mệt mỏi, bổ tỳ vị, và hỗ trợ hệ tiêu hóa.
Nguồn: https://danviet.vn/ai-de-ran-moi-con-vat-tuong-bo-di-la-dac-san-trieu-bac-moi-ky-nguoi-mien-tay-che-mon-ngon-het-say-20250128225659197.htm