Cơ hội và giải pháp trong chuyển đổi số báo chí

Dự hội thảo có đồng chí Lê Quốc Minh – Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; đồng chí Lưu Đình Phúc – Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông cùng đại diện lãnh đạo 27 cơ quan Báo Đảng, Đài Phát thanh-Truyền hình các tỉnh trung du, miền núi phía bắc.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Giám đốc Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Thế Lãm khẳng định: Chuyển đổi số nói chung, chuyển đổi số lĩnh vực báo chí nói riêng đã giúp cho các cơ quan báo chí phát triển ngày càng chuyên nghiệp, làm chủ công nghệ truyền thông hiện đại, sản xuất ra các tác phẩm chất lượng, góp phần đổi mới công tác tuyên truyền của Đảng và đáp ứng tốt hơn nhu cầu thông tin của công chúng.

Tuy nhiên, chuyển đổi số báo chí hiện nay vẫn đang đối mặt nhiều khó khăn, thách thức như: nhận thức; nguồn lực cho chuyển đổi số; vấn đề làm chủ về công nghệ; kỹ năng nghiệp vụ và khả năng áp dụng công nghệ của đội ngũ phóng viên, biên tập viên trên môi trường số…

Việc tổ chức hội thảo nhằm tạo ra diễn đàn để các cơ quan báo chí, truyền thông cập nhật thêm những nội dung mới trong vấn đề lý luận chung về chuyển đổi số báo chí; chia sẻ và tháo gỡ khó khăn, phân tích, đánh giá thực trạng và những vấn đề đặt ra đối với báo chí trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay; từ đó đề xuất các định hướng, giải pháp nhằm đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực báo chí một cách phù hợp với năng lực, thực tiễn hoạt động và chiến lược phát triển của từng đơn vị.

Theo Phó Tổng Biên tập Báo Tuyên Quang Nguyễn Thị Hoài Yên, muốn chuyển đổi số thành công thì nguồn nhân lực chất lượng cao đang là một trong những thách thức, khó khăn đối với các cơ quan báo chí.

Đơn cử Báo Tuyên Quang hiện còn thiếu kỹ sư trình độ cao về công nghệ thông tin để làm công tác quản trị mạng, quản trị dữ liệu, phát triển nền tảng số. Đôi khi trong một số trường hợp, các phóng viên, biên tập viên cảm thấy bất lực khi phải phụ thuộc vào kỹ thuật viên để giải quyết công việc; việc thay đổi từ hình thức làm việc offline sang làm việc online hoặc làm việc đa nền tảng đã khiến nhiều phóng viên, biên tập viên chưa theo kịp.

Chia sẻ về xu thế tiếp cận công nghệ AI và hướng đi cho báo chí trong thời gian tới, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân Lê Quốc Minh khẳng định: Các cơ quan báo chí đã có những bước đi tuy chậm trong chuyển đổi số, nhưng bước đầu đã mang lại hiệu quả nhất định; nếu biết tận dụng công nghệ sẽ đạt được những thay đổi quan trọng trong sự phát triển.

Thời gian tới, hướng đi của các cơ quan báo chí trong tương lai là phải nắm bắt được công nghệ AI, bởi đây sẽ giúp cho việc cải thiện công việc của nhà báo và mang lại tiềm năng to lớn cho mỗi cơ quan báo chí; cùng với đó là việc sử dụng công nghệ số, nền tảng mạng xã hội cũng đang đem lại những hiệu quả nhất định trong truyền thông và báo chí bởi nó thu hút một lượng lớn độc giả. Tuy nhiên, việc quan tâm đến chiến lược phát triển, thu thập thông tin trực tiếp để thu hút độc giả hiện nay chưa được các cơ quan báo chí quan tâm thực sự.

Mặt khác, sự phát triển của AI sẽ gây khó khăn cho việc phát triển kinh tế báo của các cơ quan báo chí, nhất là việc sử dụng AI cũng sẽ đặt ra các vấn đề và tính pháp lý trong việc sử dụng. Đối với các cơ quan báo chí, quan trọng hơn cả là việc tạo nguồn thu, song vấn đề đặt ra là thông tin báo chí thực sự đem lại giá trị cho độc giả chưa; nội dung đã thực sự đủ độc quyền và khác lạ cho độc giả chưa, đây cũng là khó khăn trong phát triển kinh tế báo hiện nay.

Về xu thế của các cơ quan báo chí trong chuyển đổi số, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân Lê Quốc Minh nhấn mạnh, không nên để xảy ra tình trạng sử dụng nội dung báo chí mà không có sự chấp thuận; cần phải có những khung pháp lý bảo vệ cơ quan báo chí và độc giả trong dòng chảy chuyển đổi số; bên cạnh đó cần coi trọng báo in như những sản phẩm cao cấp mang lại thông tin giá trị với chiều sâu cùng sự hiểu biết mà chỉ có con người mang lại.

P.Anh