Chưa hợp lý, khó khả thi!

Chiều nay, 21/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về một số vấn đề còn có ý kiến khác nhau của dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản.

Liên quan quy định những người không được tham gia đấu giá, nhiều đại biểu bày tỏ băn khoăn khi dự thảo bổ sung: “Cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh, chị em ruột, công ty mẹ, công ty con, các doanh nghiệp mà cá nhân, tổ chức hoặc nhóm cá nhân, tổ chức có khả năng chi phối hoạt động thông qua sở hữu, thâu tóm cổ phần, phần vốn góp hoặc thông qua việc ra quyết định của doanh nghiệp khi đăng ký tham gia đấu giá trong cùng một tài sản”.

Đại biểu Trần Văn Tuấn (đoàn Bắc Giang) đề nghị không nên bổ sung nhóm đối tượng không được đăng ký tham gia đấu giá là cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột vì quy định này không phù hợp cả về mặt pháp lý và thực tế.

Về mặt pháp lý, theo quy định tại Hiến Pháp, Bộ luật Dân sự, Luật Hôn nhân gia đình thì mọi công dân nói chung và những đối tượng nêu trên nói riêng đều có quyền sở hữu tài sản, có tài sản riêng, nhất là trong trường hợp những người này đã ra ở riêng, đã lập gia đình có thu nhập riêng.

Do đó, nếu quy định không cho cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột đăng ký tham gia đấu giá trong cùng một tài sản là hạn chế quyền sở hữu tài sản của công dân, không phù hợp với hiến pháp và các quy định pháp luật liên quan, không phù hợp đối với trường hợp nhà nước đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất ở cho cá nhân, tổ chức có thu tiền sử dụng đất.

Thực tế, trong một cuộc đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất thường bao gồm nhiều lô đất khác nhau. Nếu cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột đều có quyền đăng ký tham gia đấu giá nhiều lô đất khác nhau cùng với nhiều khách hàng khác không có quan hệ huyết thống, quan hệ hôn nhân cũng không ảnh hưởng đến tính khách quan của cuộc đấu giá và không phải là nguyên nhân dẫn đến tình trạng thông đồng, dìm giá.

Mặt khác, quy định trên còn làm phát sinh thủ tục hành chính hết sức phức tạp cho tổ chức đấu giá trong quá trình thực hiện thủ tục cho khách hàng đăng ký tham gia đấu giá.

“Trong một cuộc đấu giá có hàng trăm khách hàng tham gia thì thủ tục rà soát các đối tượng này để xem có quan hệ hôn nhân, quan hệ huyết thống với nhau hay không là một vấn đề hết sức nan giải, phức tạp và khó thực hiện. Đấu giá xong mới phát hiện lại phải hủy kết quả trúng đấu giá để đấu giá lại sẽ tạo ra một hệ lụy rất lớn, gây tốn kém, lãng phí” – đại biểu Trần Văn Tuấn phân tích.

Đồng tình với các ý kiến trên, đại biểu Lã Thanh Tân (đoàn Hải Phòng) thấy rằng việc quy định như dự thảo luật nhằm hạn chế việc thông đồng, dìm giá khi tham gia đấu giá cùng một tài sản giữa những người cùng có quan hệ nêu trên, tuy nhiên trên thực tế rất khó thực hiện.

Bởi lẽ, khi tổ chức cuộc đấu giá, tổ chức đấu giá chuyên nghiệp không thể biết hết quan hệ gia đình trong số những người tham gia đấu giá là cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột cũng như không có điều kiện để xác minh các thông tin nói trên.

Đại biểu đề nghị cân nhắc việc đưa nội dung này vào dự thảo luật, nếu đưa thì cần có cơ chế để thực hiện đảm bảo tính khả thi trong thực tế cũng như đảm bảo quyền của cá nhân khi tham gia đấu giá. Bên cạnh đó, theo ông Tân, cần làm rõ thế nào là “có khả năng chi phối hoạt động”, vì quy định này mang tính định tính và rất khó xác định trong thực tế.

Cũng đề cập vấn đề này, Đại biểu Nguyễn Minh Tâm (đoàn Quảng Bình) cho rằng quy định này sẽ khi áp dụng sẽ có nhiều vướng mắc, nhiều cách hiểu khác nhau, dẫn đến phát sinh khiếu nại, tố cáo về người tham gia đấu giá.

Cụ thể, tại điều luật chỉ quy định chung là cha, mẹ hoặc con, trong khi đó tại khoản 16 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình quy định thành viên gia đình rộng hơn.

“Để tháo gỡ, đồng thời để đảm bảo tính khả thi và thống nhất trong quá trình áp dụng pháp luật, tôi đề nghị quy định rõ trong dự thảo cha, mẹ là cha, mẹ đẻ hay cả cha mẹ nuôi; cha dượng, mẹ kế hoặc con là con ruột hay cả con nuôi rồi con dâu, con rể. Tương tự như vậy, anh chị em ruột, anh chị em cùng cha khác mẹ… cũng cần quy định rõ” – đại biểu Tâm đề nghị.

Tương tự, đại biểu Hoàng Đức Thắng (đoàn Quảng Trị) nghĩ rằng, dự thảo thiết kế quy định trên với mong muốn đảm bảo tính chặt chẽ, tránh trường hợp những người đăng ký tham gia đấu giá đưa người trong gia đình vào làm “quân xanh, quân đỏ” làm cho cuộc đấu giá thiếu khách quan. Tuy nhiên, trên thực tế nếu quy định như thế này sẽ phát sinh rất nhiều vấn đề phức tạp và hạn chế quyền công dân.

“Tôi ủng hộ phương án này cần được cân nhắc kỹ và thấy chưa đầy đủ các yếu tố thì không nên đưa vào dự thảo luật lần này” – ông Thắng nêu quan điểm.