Được sáng lập vào năm 2017 với mục tiêu trở thành ngân hàng của thị trường tiền ảo và nhà cung cấp các dịch vụ tín dụng tiền ảo, BlockFi bắt đầu cho khách hàng vay tiền pháp định với tài sản thế chấp là tiền ảo của họ vào tháng 1 năm 2018.
Công ty này đã có kêu gọi được 1,55 triệu USD vốn tài trợ hạt giống vào tháng 2/2018, 18,3 triệu USD vốn tài trợ series A vào tháng 8/2019, và 30 triệu USD vốn tài trợ series B vào tháng 2/2020, 50 triệu USD vốn tài trợ series C vào tháng 8/2020 và 350 triệu USD vốn tài trợ series D vào tháng 3/2021. Tính tới tháng 8/2021, BlockFi đã được định giá 5 tỷ USD.
Ảnh: Gabby Jones/Bloomberg
BlockFi cung cấp một số dịch vụ tiền ảo, bao gồm dịch vụ cho vay tiền pháp định có thế chấp bằng tài sản tiền ảo, cùng với các tài khoản tiền gửi cho phép khách hàng gửi tiền ảo vào tài khoản của mình và nhận được lãi suất lũy kế dưới dạng tiền ảo mà họ gửi vào.
Cho tới giữa tháng 3/2019, BlockFi cho biết công ty này quản lý một lượng tiền gửi có trị giá tới 35 triệu USD chỉ sau chưa tới nửa tháng kể từ khi dịch vụ tài khoản tiền gửi được phát hành với mức lãi suất 6,2%/năm.
Bên cạnh đó, BlockFi cũng đã hợp tác với Visa vào tháng 12/2020 để ra mắt một dịch vụ thẻ tín dụng với hệ thống tích lũy điểm thưởng dưới dạng tiền ảo, thay vì dặm bay hàng không hay tiền mặt như thẻ tín dụng thông thường.
BlockFi Inc. đang phải đối mặt với quá trình điều tra bởi Ủy ban giao dịch và chứng khoán Hoa Kỳ (SEC) về một sản phẩm trong số đó: những tài khoản tiền gửi cho phép khách hàng gửi tiền ảo của mình có mức lãi rất cao.
Đây là một diễn biến dẫn tới rất nhiều hệ lụy về mặt pháp lý cho công ty tiền ảo với mức tăng trưởng chóng mặt này.
Theo một nguồn tin nội bộ, cuộc điều tra của SEC tập trung vào xác định xem liệu những tài khoản trên BlockFi có tương tự như tài sản chứng khoán cần được đăng ký với các cơ quan quản lý hay không.
Theo thông tin trên trang web của BlockFi, những tài khoản trên nền tảng này có mức lãi thường niên tới 9,5%/năm – con số vượt xa so với mức lãi trung bình 0,06% của tài khoản tiết kiệm tại các ngân hàng truyền thống.
Các bang như New Jersey và Texas đã bắt đầu điều tra BlockFi, đảm bảo rằng công ty này không chào bán những sản phẩm tài chính bất hợp pháp mà không chuẩn bị đủ những chính sách bảo vệ người tiêu dùng.
Lý do mà BlockFi và những công ty tiền ảo khác có thể trả lãi cao như vậy là vì họ có thể bán lại lượng tiền ảo công ty này sở hữu cho những tổ chức đầu tư muốn mua tiền ảo khác ở mức giá cao hơn mức giá mà họ mua vào rất nhiều. Thị trường này là một khu vực nóng nhất trong giới tiền ảo, một số công ty hoạt động trong thị trường này đã cho biết họ đã thu về tới 40 tỷ USD tiền gửi.
Những công ty như BlockFi không phải là phương tiện duy nhất cho phép những nhà đầu tư tiền ảo thu về được mức lãi khổng lồ. Những nhà đầu tư này cũng đã đổ dồn lượng tiền ảo của mình vào những nền tảng “tài chính phi tập trung”, hay DeFi (Decentralized Finance), và những đồng tiền ảo đầu cơ để được nhận lại tiền ảo do họ đã giúp duy trì mạng lưới của đồng tiền ảo đó.
Với hơn 500 nghìn tài khoản bán lẻ trong hệ thống, BlockFi vừa được định giá tới hơn 4 tỷ USD. Với sự hậu thuẫn bởi những gã khổng lồ phố Wall như Bain Capital và Tiger Global Management, công ty này cung cấp những giải pháp dịch vụ tài chính cho các nhà đầu tư tiền ảo, bao gồm tài khoản giao dịch và các khoản vay cho phép khách hàng đổi tiền ảo lấy tiền thật. SEC chưa buộc tội BlockFi và không phải cuộc điều tra nào của các cơ quan cũng dẫn tới quyết định pháp lý.
Các phát ngôn viên của BlockFi và SEC từ chối bình luận về vấn đề này.
Chủ tịch SEC, ông Gary Gensler đã mạnh dạn khẳng định trong một loạt các bài phát biểu của mình rằng ông tin rất nhiều công ty tiền ảo đang chào bán những sản phẩm cần phải được giám sát và có quy định nghiêm ngặt hơn từ SEC.
Cảnh báo của SEC
SEC khẳng định rằng trong trường hợp khách hàng đầu tư tiền của họ vào một doanh nghiệp thông thường và mong muốn thu lại lợi nhuận, họ đã tham gia vào một hợp đồng đầu tư mà nhà quản lý có quyền kiểm soát. Ngành công nghiệp tiền ảo đã bắt đầu quan ngại về luận điểm cứng rắn này vào tháng 9/2021 sau khi Coinbase Global Inc. tiết lộ SEC đã cảnh báo sẽ kiện họ nếu như họ tiếp tục thực hiện kế hoạch trả lãi 4% đối với những khách hàng cho vay tiền ảo.
Kể từ khi nhậm chức vào tháng 4/2021, ông Gensler đã liên tục thúc giục các công ty có cung cấp sản phẩm tiền ảo tới đàm phán với cơ quan này để đi tới phương pháp quản lý những sản phẩm đó. Đồng thời, SEC cũng đã chuẩn bị những biện pháp xử lý mạnh tay.
Theo một số nguồn tin nội bộ giấu tên, trong những tháng vừa qua, SEC đã gửi hàng loạt trát hầu tòa và yêu cầu cung cấp thông tin tới các công ty tiền ảo. Những nguồn tin này cho biết phần lớn những yêu cầu trong số đó nhắm tới các sản phẩm cho vay tài sản ảo. Một số các yêu cầu khác tập trung vào những nền tảng DeFi.
Yêu cầu của SEC chủ yếu nhằm xác định xem những sản phẩm đó liệu có nằm trong phạm trù quản lý của cơ quan này hay không. Ví dụ như trong một trát hầu tòa gần đây, các luật sư của cơ quan này đã yêu cầu một công ty cung cấp nền tảng DeFi giải thích để tách biệt sản phẩm của họ khỏi các tài sản chứng khoán.
Thăm dò từ chính phủ
Những cơ quan quản lý chứng khoán cấp quốc gia cũng đã bắt đầu một cuộc điều tra diện rộng đối với các công ty cho vay tiền ảo bao gồm BlockFi. Cục chứng khoán New Jersey trong tháng 7/2021 đã yêu cầu BlockFi ngừng hoạt động kinh doanh cung cấp các tài khoản của họ, lệnh này đã được dời hạn sang tháng 12/2021. Kentucky cũng đã có một số quyết định tương tự, và chính quyền các bang Texas, Alabama và Vermont đã yêu cầu BlockFi chứng minh rằng các bang này không có cơ sở đưa ra lệnh cấm hoạt động đối với công ty này.
Chính phủ các bang rất thận trọng đối với những sản phẩm của các công ty tiền ảo, vì khác với các khoản tiền gửi ngân hàng, các tài khoản tiền ảo không được bảo hiểm bởi chính quyền liên bang. Nếu một công ty phá sản, toàn bộ khách hàng của họ có thể không được trả lại các khoản tiền gửi của mình.
Trong khi cuộc điều tra này tiếp tục diễn biến, J. Christopher Giancarlo, cựu chủ tịch ủy ban giao dịch hợp đồng hàng hóa tương lai đã rời hội đồng quản trị của BlockFi vào tháng 8 vừa rồi. Ông Giancarlo tiếp tục đảm nhiệm vai trò cố vấn cho công ty này và đã từ chối bình luận.
Mặc dù liên tục mắc phải những vấn đề pháp lý, BlockFi vẫn tiếp tục tăng trưởng chóng mặt. Theo Zac Prince, một trong những nhà sáng lập của công ty này, họ đang trên đà thu về 475 triệu USD tổng doanh thu trong năm 2021. Trong một buổi phỏng vấn tại hội nghị đổi mới tài chính của Bloomberg vào ngày 5/11, ông đã khẳng định “tốc độ tăng trưởng của BlockFi không hề chậm lại chút nào”.
Ông Prince từ chối bình luận về khả năng công ty này có thể đối mặt với các cuộc điều tra liên bang. Trên trang web của mình, BlockFi cho biết họ đang tích cực đàm phán với các nhà quản lý tại New Jersey, Texas, Alabama, Vermont và Kentucky và rằng sản phẩm của họ là hợp pháp và phù hợp cho những cá nhân tham gia thị trường tiền ảo.
Nguyễn Quang Minh (Theo Blommberg)
