Trang chủMultimediaẢnhVề làng Vân xem vật cầu bùn

Về làng Vân xem vật cầu bùn

Có lẽ đây được xem là lễ hội “độc nhất vô nhị” ở Việt Nam, thu hút nhiều du khách thập phương bởi sự độc đáo và khác biệt. Cả người tham gia trận cầu cùng khán giả đều có những trận cười sảng khoái. 

Tương truyền rằng, khi xưa có anh em Trương Hống, Trương Hát (đức thánh Tam Giang) đi theo Triệu Quang Phục đánh giặc, khi đánh thắng quân Lương trở về đầm Dạ Trạch thì bị bọn quỷ đen ở đầm quấy phá. Hai bên xung trận, bọn quỷ ra điều kiện, nếu thắng, chúng phải được thưởng lớn; còn nếu thua, chúng sẽ quy phục theo hầu Thánh.

Cuối cùng bọn quỷ đen thua trận, phải quy phục đức thánh Tam Giang. Chính vì vậy, dân làng Vân mở hội vật cầu vào ngày hóa của đức thánh, với ý nghĩa hội mừng chiến thắng. Người trong vùng gọi là hội Khánh Hạ.

Ngoài yếu tố tâm linh, tôn vinh chiến thắng của đức thánh Tam Giang trước bọn quỷ đen thì lễ hội vật cầu nước bùn Vân còn gắn với tín ngưỡng thờ thần mặt trời, biểu tượng thiêng liêng của văn minh lúa nước. Dân gian có câu:
Khánh Hạ làng Vân hội vật cầu
Khắp vùng Kinh Bắc chẳng có đâu
Quan quân gắng sức giành cho được
Sân chơi bùn nước họa một màu.
 

Hội tổ chức tại sân đền rộng hơn 200m2 được đổ đầy đất bùn não. Nước đổ vào sân là nước sông Cầu được đựng trong chum sành của làng Thổ Hà, loại chum dùng để cất rượu do các cô gái xinh đẹp mặc đồ truyền thống gánh từ sông lên. 2 đầu sân có 2 lỗ sâu gần 1m, rộng hơn nửa mét. Đội nào ôm cầu đẩy được xuống lỗ cầu của đối phương thì giành chiến thắng.
 

Quả cầu làm bằng gỗ lim, đường kính 35cm, nặng khoảng 20kg được lưu truyền trong đình làng từ đời này qua đời khác. Quả cầu tượng trưng cho dương – mặt trời, còn lỗ cầu tượng trưng cho âm.

Theo tâm linh, mỗi lần cầu được đẩy xuống hố tượng trưng cho đất trời hòa hợp, mưa thuận gió hòa giúp mùa màng bội thu.

Đội vật cầu gồm 16 quân cầu là những thanh niên trai tráng khỏe mạnh được tuyển chọn kỹ lưỡng từ 5 xóm, chia làm 2 giáp đấu là giáp Trên và giáp Dưới (mỗi giáp 8 người).

Các quân cầu sẽ phải ăn chay, không ăn tỏi, kiêng chuyện nam nữ trong 3 ngày theo quy định của dân làng trước khi hội vật cầu được mở. Các chàng trai được huấn luyện kỹ càng từ việc hành lễ đến thi đấu.

Trước khi vào trận, các bô lão thực hiện nghi lễ dâng hương trong đền, có múa lân trước khi diễn ra trận cầu. 

Các quân cầu cởi trần đóng khố, thực hiện nghi lễ tế đức thánh Tam Giang. Họ xếp hàng đứng quay mặt vào đền lễ thánh rồi lên sân đền uống rượu trận

Sau đó, họ ngồi xếp bằng theo hàng, hai bên quay mặt vào nhau, cỗ trận để ở giữa, gồm các loại hoa quả và rượu làng Vân, thứ rượu ngon nức tiếng của vùng đất Việt Yên. Mỗi người uống 3 bát rượu và ăn hoa quả rồi ra mắt khán giả.

Tiếp đó, các quân cầu của 2 giáp xếp hàng đôi, đối diện nhau, mỗi đội cử ra một cặp đấu vật với nhau, đội nào thắng sẽ được giao cầu trước.

Ông chủ tế là người gieo cầu xuống sân cho 2 đội chơi. Quả cầu được mang từ đông sang tây theo hướng mặt trời mọc và lặn khi ra sân. Khi chủ tế vừa gieo cầu xuống sân, cũng là lúc trai hai giáp nhảy ào vào tranh cướp cầu giữa bùn đất lấm lem, quyết giành vận may. Với ý niệm nếu cướp được cầu nghĩa là cướp được mặt trời, cướp ánh sáng cho cây trồng, cho vạn vật, chính vì thế, hội vật cầu bùn có ý nghĩa như lễ hội cầu mùa màng bội thu.

Hai giáp Trên và Dưới tranh tài quyết liệt trong 3 ngày, mỗi ngày “đánh” 1 trận (hiện nay tùy theo thực tế có năm tổ chức đánh 2 hoặc 3 trận – gọi là 2 hoặc 3 cầu), mỗi trận diễn ra 2 tiếng đồng hồ. Trận đấu bắt đầu với sự giao tranh quyết liệt của hai đội, tiếng hò reo vang dội khắp vùng. Tuy nhiên, với ý nghĩa cầu may nên trận đấu dù quyết liệt đến mấy cũng không có va chạm bạo lực.

Nguồn:https://www.facebook.com/photo/?fbid=766781795562979&set=pcb.766800528894439

Cùng chủ đề

Loạt tỉnh thành cảnh báo “sốt đất ảo” theo tin đồn về sáp nhập

(Dân trí) - Các địa phương đều đồng loạt cảnh báo người dân thận trọng với những thông tin không chính thống về sáp nhập tỉnh thành. Thời gian qua, giá bất động sản tại nhiều địa phương như Hưng Yên, Ninh Bình, Bắc Giang… có sự biến động mạnh so với cuối năm ngoái. Thậm chí, nhiều khu vực giá đất nền đã tăng khoảng 20% từ những tin đồn không chính xác liên quan tới sáp nhập các...

Duyệt Đồ án Quy hoạch chung đô thị Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang

Theo đó, phạm vi, ranh giới lập quy hoạch bao gồm toàn bộ diện tích tự nhiên của huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang. Quy mô diện tích quy hoạch khoảng 20.599,65 ha. Xây dựng huyện Hiệp Hòa trở thành thị xã loại IV trước năm 2030 Mục tiêu lập quy hoạch nhằm cụ thể hóa những định hướng quy hoạch và chiến lược phát triển của quốc gia, vùng Thủ đô Hà Nội, vùng trung du miền núi Bắc Bộ,...

Cây gạo 200 tuổi ở Bắc Giang nở hoa rực rỡ, khách đến đông, ô tô đỗ dọc triền đê

Người dân và du khách phải xếp hàng chờ đến lượt để có được những bức ảnh ưng ý ở cây gạo bên miếu Bà Cô (Bắc Giang). Dòng người liên tục đổ về check-in chia tay 'Hàm cá mập'Từ sáng đến tối muộn 20/3, từng nhóm người liên tục thay nhau đứng vào vị trí đẹp phía trước tòa nhà 'Hàm cá mập' bên quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục (Hà Nội) để chụp ảnh check-in. ...

Thi đua cao điểm 90 ngày hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát

Với quyết tâm hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trong tháng 6/2025, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp tỉnh Bắc Giang đang đẩy mạnh phối hợp tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, huy động tối đa các nguồn lực hỗ trợ cho 1.316 hộ gia đình xây dựng, sửa chữa nhà ở. ...

Chuyển nhầm 7 tỉ đồng vào tài khoản của người khác

Nhờ sự hỗ trợ của công an, một người dân ở Bắc Giang đã trả lại 7 tỉ đồng chuyển nhầm qua tài khoản ngân hàng. Ngày 21-3, Công an tỉnh Bắc Giang cho biết Công an xã Việt Lập, huyện Tân Yên, Bắc...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Sắm Tết là sắm niềm vui

Một trong những điều các triết gia ngày nay nói đến là công nghệ giúp con người có nhiều thời gian nhàn rỗi hơn. Tết ngày nay cũng vậy, không còn là một thứ khiến con người ta quá bận rộn nữa và có nhiều thời gian tìm kiếm niềm vui. Nhờ vậy mà Tết càng ngày càng đến sớm, chẳng đợi những cành đào đầu tiên xuống phố hay chờ cơn mưa xuân nhắc nhở, người Việt đã náo...

Tết trọn vẹn với bánh chưng

Một phần tuổi thơ của chị em tôi - những đứa trẻ lớn lên ở phố thị nhỏ thời bao cấp đầy khó khăn gắn với những đêm canh nồi bánh chưng bên ánh lửa bập bùng trong cái rét ngọt đặc trưng của miền Bắc. Tầm 25, 26 tháng Chạp, bố mẹ lần lượt mang về những xâu thịt nặng trĩu được chia ở cơ quan. Bố hì hục rửa, thái và chia thành các phần: phần để nấu...

Sứ giả mùa xuân

Mùa xuân luôn đến sớm trên vùng cao Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái cùng vị sứ giả đặc biệt, đó là hoa đào rừng, hay còn gọi là “tớ dày” theo tiếng người H’Mông. Tớ dày - cái tên bản địa thân thương này khiến nhiều du khách không ngại những nẻo đường xa, đặt chân lên non cao Tây Bắc để được hòa mình vào “không gian hồng” giữa núi cao trùng điệp. Cũng giống như mai anh...
15:46:59

Hành trình mùa xuân

Những ngày đầu năm mới dương lịch đánh dấu quá trình thiên nhiên thay đổi đặc biệt nhất trong năm. Mùa đông lạnh giá với những cành khô trơ lá dần trôi đi. Sau những đợt mưa xuân, từ những cành khô ấy sẽ sớm mọc lên chồi non xanh biếc, xen lẫn những nụ hoa bé li ti. Vạn vật như hồi sinh sau giấc ngủ đông dài. Muôn vàn hoa khoe sắc khắp nơi nơi. Hãy cùng...

Những nốt nhạc xuân

Đông qua, xuân tới mang đến những tia nắng ấm áp cùng làn gió mát lành cho vạn vật sinh sôi. Thiên nhiên biến chuyển rõ nhất khi xuân về với cây lá đâm chồi, chim ca, hoa nở. Mỗi bông hoa thắm, mỗi chiếc lá non, mỗi cánh chim chao liệng... đều như nốt nhạc làm nên bản hòa ca của mùa xuân du dương, lãng mạn. Hãy cùng Tạp chí Heritage chiêm ngưỡng bộ ảnh của nhiếp...

Bài đọc nhiều

15:39:40

Vịnh Hạ Long – điểm đến đẹp nhất thế giới

Cách Hà Nội khoảng 160 km, TP Hạ Long thuộc tỉnh Quảng Ninh là một điểm du lịch nổi tiếng không chỉ của miền Bắc, toàn quốc mà trên khắp thế giới. Hạ Long có vịnh biển, có các di sản thế giới, các hoạt động du lịch phong phú, đồ ăn ngon...

Hoành tráng đêm diễn ‘Chuyến tàu huyền thoại’ mở màn Lễ hội Sông nước TPHCM

(Dân trí) - Tối 31/5, hàng ngàn người dân, du khách đổ về Cảng Sài Gòn (quận 4, TPHCM) để thưởng thức chương trình nghệ thuật "Chuyến tàu huyền thoại" nằm trong khuôn khổ Lễ hội Sông nước TPHCM lần thứ 2. Tiếp nối thành công của lần tổ chức đầu tiên vào năm 2023, Lễ hội Sông nước TPHCM lần 2 năm 2024 được khai mạc với chương trình biểu diễn nghệ thuật quy mô lớn mang tên "Chuyến...

Việt Nam thăng hạng trên bảng xếp hạng hộ chiếu quyền lực nhất thế giới

Singapore "qua mặt" Nhật Bản để trở thành quốc gia có hộ chiếu quyền lực nhất thế giới, hộ chiếu Việt Nam tăng 10 bậc trong bảng xếp hạng hộ chiếu toàn cầu của công ty tư vấn định cư Henley & Partners.

23 nhà kinh tế từng nhận Nobel ca ngợi chương trình nghị sự của bà Harris

23 nhà kinh tế từng đoạt giải Nobel, trong đó có 2 người vừa nhận giải năm nay, đều cho rằng chương trình nghị sự kinh tế của bà Harris vượt trội ông Trump. Sự đánh giá cao từ 23 nhà kinh tế là điểm sáng đối với chiến dịch tranh cử của bà Harris trong những ngày cuối cùng, trái ngược với những gì mà các chuyên gia cho là "rủi ro" từ chính sách của ông Trump -...

Giá vé xem 2 trận giao hữu của đội tuyển Việt Nam cao nhất 300.000 đồng

Theo thông tin từ Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF), giá vé 2 trận đấu giao hữu của tuyển Việt Nam với 2 đối thủ là Hong Kong (Trung Quốc) và Syria có mệnh giá cao nhất là 300.000 đồng. Để chuẩn bị cho Asian Cup 2023 và vòng loại đầu tiên World Cup 2026, đội tuyển Việt Nam sẽ có 2 trận đấu giao hữu trong đợt FIFA Days tháng 6 này. Trận đấu giữa tuyển Việt Nam và Hong Kong (Trung Quốc)...

Cùng chuyên mục

Mây mù bao phủ khu di tích danh thắng ở Hải Dương có lưng tựa núi, trước mặt là sông

Khu di tích danh thắng Côn Sơn - Kiếp Bạc thuộc TP Chí Linh (Hải Dương) tựa lưng vào núi Trán Rồng, trước mặt là sông Lục Đầu tạo thành vùng đất quần tụ đủ tứ linh, ngũ nhạc, lục đầu giang. ...

Người đàn ông ứa nước mắt thấy cả vườn chanh dây sắp thu hoạch bị chặt đứt gốc

TPO - Kiểm tra vườn, anh Giỏi ứa nước mắt khi thấy phần gốc cây chanh dây đã bị chặt đứt lìa. Hàng loạt quả chanh dây đang tươi tốt chỉ còn nửa tháng thu hoạch dần héo lại, rụng xuống đất. TPO - Kiểm tra vườn, anh Giỏi ứa nước mắt khi thấy phần gốc cây chanh dây đã bị chặt đứt lìa. Hàng loạt quả chanh dây đang tươi tốt chỉ còn nửa tháng thu...

Thí sinh Hoa hậu Việt Nam rạng ngời trên đường chạy Tiền Phong Marathon ở Quảng Trị

TPO - Các thí sinh của vòng Chung khảo Hoa hậu Việt Nam 2024 có trải nghiệm đáng nhớ trên đường chạy Tiền Phong Marathon 2025 tại vùng đất giàu truyền thống lịch sử Quảng Trị.  TPO - Các thí sinh của vòng Chung khảo Hoa hậu Việt Nam 2024 có trải nghiệm đáng nhớ trên đường chạy Tiền Phong Marathon 2025 tại vùng đất giàu truyền thống lịch sử Quảng Trị.  ...

Mới nhất

Bảo vệ tuyệt đối an toàn cho bảo vật

VHO - Những ngày cuối tuần qua, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế đã tiến hành lắp đặt thí điểm hệ thống báo động khi có người xâm nhập khu vực bảo vật quốc gia Ngai vua triều Nguyễn ở Điện Thái Hòa và xem đây là một trong những phương án bảo vệ tuyệt...

Tôn vinh di sản các nhà khoa học trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước

VHO - Hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2.9, chiều 7.6, Trung tâm - Bảo tàng Di sản các nhà khoa học Việt Nam tổ chức tọa đàm khoa học tại Hà Nội, nhằm ghi nhận đóng góp của giới trí thức trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất...

Viglacera: Tiên phong kiến tạo tương lai xanh với Hệ sinh thái vật liệu xây dựng toàn diện – Tổng công ty Viglacera

Trong bối cảnh toàn cầu đang dốc sức cho mục tiêu phát triển bền vững và giảm phát thải, Tổng công ty Viglacera - CTCP tự hào là doanh nghiệp tiên phong định hình chuẩn mực về vật liệu xây dựng xanh tại Việt Nam. Năm 2024, Viglacera đã chính thức công bố Hệ sinh thái vật liệu...

Ký kết hợp đồng cung cấp 2 triệu tấn than cho Nhà máy Nhiệt điện Sông Hậu 1 – Tổng công ty Hàng hải...

Chiều ngày 6/6/2025, tại trụ sở Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovienam) đã diễn ra Lễ ký kết Hợp đồng mua than phục vụ vận hành Nhà máy Nhiệt điện (NMNĐ) Sông Hậu 1 giai đoạn 2025-2026. Đây là dấu mốc quan trọng nhằm đảm bảo nguồn nhiên liệu ổn định, chất...

CẢNH BÁO NGƯỜI TIÊU DÙNG CẨN TRỌNG VỚI WEBSITE GIẢ MẠO – PHÁ GIÁ SẢN PHẨM BẾP TỪ

CẢNH BÁO NGƯỜI TIÊU DÙNG CẨN TRỌNG VỚI WEBSITE GIẢ MẠO – PHÁ GIÁ SẢN PHẨM BẾP TỪ Quý Khách hàng thân mến, SUNHOUSE là thương hiệu đã có hơn 25...

Mới nhất