Trang chủMultimediaẢnhVề làng Vân xem vật cầu bùn

Về làng Vân xem vật cầu bùn

Có lẽ đây được xem là lễ hội “độc nhất vô nhị” ở Việt Nam, thu hút nhiều du khách thập phương bởi sự độc đáo và khác biệt. Cả người tham gia trận cầu cùng khán giả đều có những trận cười sảng khoái. 

Tương truyền rằng, khi xưa có anh em Trương Hống, Trương Hát (đức thánh Tam Giang) đi theo Triệu Quang Phục đánh giặc, khi đánh thắng quân Lương trở về đầm Dạ Trạch thì bị bọn quỷ đen ở đầm quấy phá. Hai bên xung trận, bọn quỷ ra điều kiện, nếu thắng, chúng phải được thưởng lớn; còn nếu thua, chúng sẽ quy phục theo hầu Thánh.

Cuối cùng bọn quỷ đen thua trận, phải quy phục đức thánh Tam Giang. Chính vì vậy, dân làng Vân mở hội vật cầu vào ngày hóa của đức thánh, với ý nghĩa hội mừng chiến thắng. Người trong vùng gọi là hội Khánh Hạ.

Ngoài yếu tố tâm linh, tôn vinh chiến thắng của đức thánh Tam Giang trước bọn quỷ đen thì lễ hội vật cầu nước bùn Vân còn gắn với tín ngưỡng thờ thần mặt trời, biểu tượng thiêng liêng của văn minh lúa nước. Dân gian có câu:
Khánh Hạ làng Vân hội vật cầu
Khắp vùng Kinh Bắc chẳng có đâu
Quan quân gắng sức giành cho được
Sân chơi bùn nước họa một màu.
 

Hội tổ chức tại sân đền rộng hơn 200m2 được đổ đầy đất bùn não. Nước đổ vào sân là nước sông Cầu được đựng trong chum sành của làng Thổ Hà, loại chum dùng để cất rượu do các cô gái xinh đẹp mặc đồ truyền thống gánh từ sông lên. 2 đầu sân có 2 lỗ sâu gần 1m, rộng hơn nửa mét. Đội nào ôm cầu đẩy được xuống lỗ cầu của đối phương thì giành chiến thắng.
 

Quả cầu làm bằng gỗ lim, đường kính 35cm, nặng khoảng 20kg được lưu truyền trong đình làng từ đời này qua đời khác. Quả cầu tượng trưng cho dương – mặt trời, còn lỗ cầu tượng trưng cho âm.

Theo tâm linh, mỗi lần cầu được đẩy xuống hố tượng trưng cho đất trời hòa hợp, mưa thuận gió hòa giúp mùa màng bội thu.

Đội vật cầu gồm 16 quân cầu là những thanh niên trai tráng khỏe mạnh được tuyển chọn kỹ lưỡng từ 5 xóm, chia làm 2 giáp đấu là giáp Trên và giáp Dưới (mỗi giáp 8 người).

Các quân cầu sẽ phải ăn chay, không ăn tỏi, kiêng chuyện nam nữ trong 3 ngày theo quy định của dân làng trước khi hội vật cầu được mở. Các chàng trai được huấn luyện kỹ càng từ việc hành lễ đến thi đấu.

Trước khi vào trận, các bô lão thực hiện nghi lễ dâng hương trong đền, có múa lân trước khi diễn ra trận cầu. 

Các quân cầu cởi trần đóng khố, thực hiện nghi lễ tế đức thánh Tam Giang. Họ xếp hàng đứng quay mặt vào đền lễ thánh rồi lên sân đền uống rượu trận

Sau đó, họ ngồi xếp bằng theo hàng, hai bên quay mặt vào nhau, cỗ trận để ở giữa, gồm các loại hoa quả và rượu làng Vân, thứ rượu ngon nức tiếng của vùng đất Việt Yên. Mỗi người uống 3 bát rượu và ăn hoa quả rồi ra mắt khán giả.

Tiếp đó, các quân cầu của 2 giáp xếp hàng đôi, đối diện nhau, mỗi đội cử ra một cặp đấu vật với nhau, đội nào thắng sẽ được giao cầu trước.

Ông chủ tế là người gieo cầu xuống sân cho 2 đội chơi. Quả cầu được mang từ đông sang tây theo hướng mặt trời mọc và lặn khi ra sân. Khi chủ tế vừa gieo cầu xuống sân, cũng là lúc trai hai giáp nhảy ào vào tranh cướp cầu giữa bùn đất lấm lem, quyết giành vận may. Với ý niệm nếu cướp được cầu nghĩa là cướp được mặt trời, cướp ánh sáng cho cây trồng, cho vạn vật, chính vì thế, hội vật cầu bùn có ý nghĩa như lễ hội cầu mùa màng bội thu.

Hai giáp Trên và Dưới tranh tài quyết liệt trong 3 ngày, mỗi ngày “đánh” 1 trận (hiện nay tùy theo thực tế có năm tổ chức đánh 2 hoặc 3 trận – gọi là 2 hoặc 3 cầu), mỗi trận diễn ra 2 tiếng đồng hồ. Trận đấu bắt đầu với sự giao tranh quyết liệt của hai đội, tiếng hò reo vang dội khắp vùng. Tuy nhiên, với ý nghĩa cầu may nên trận đấu dù quyết liệt đến mấy cũng không có va chạm bạo lực.

Nguồn:https://www.facebook.com/photo/?fbid=766781795562979&set=pcb.766800528894439

Cùng chủ đề

Loạt tỉnh thành cảnh báo “sốt đất ảo” theo tin đồn về sáp nhập

(Dân trí) - Các địa phương đều đồng loạt cảnh báo người dân thận trọng với những thông tin không chính thống về sáp nhập tỉnh thành. Thời gian qua, giá bất động sản tại nhiều địa phương như Hưng Yên, Ninh Bình, Bắc Giang… có sự biến động mạnh so với cuối năm ngoái. Thậm chí, nhiều khu vực giá đất nền đã tăng khoảng 20% từ những tin đồn không chính xác liên quan tới sáp nhập các...

Duyệt Đồ án Quy hoạch chung đô thị Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang

Theo đó, phạm vi, ranh giới lập quy hoạch bao gồm toàn bộ diện tích tự nhiên của huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang. Quy mô diện tích quy hoạch khoảng 20.599,65 ha. Xây dựng huyện Hiệp Hòa trở thành thị xã loại IV trước năm 2030 Mục tiêu lập quy hoạch nhằm cụ thể hóa những định hướng quy hoạch và chiến lược phát triển của quốc gia, vùng Thủ đô Hà Nội, vùng trung du miền núi Bắc Bộ,...

Cây gạo 200 tuổi ở Bắc Giang nở hoa rực rỡ, khách đến đông, ô tô đỗ dọc triền đê

Người dân và du khách phải xếp hàng chờ đến lượt để có được những bức ảnh ưng ý ở cây gạo bên miếu Bà Cô (Bắc Giang). Dòng người liên tục đổ về check-in chia tay 'Hàm cá mập'Từ sáng đến tối muộn 20/3, từng nhóm người liên tục thay nhau đứng vào vị trí đẹp phía trước tòa nhà 'Hàm cá mập' bên quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục (Hà Nội) để chụp ảnh check-in. ...

Thi đua cao điểm 90 ngày hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát

Với quyết tâm hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trong tháng 6/2025, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp tỉnh Bắc Giang đang đẩy mạnh phối hợp tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, huy động tối đa các nguồn lực hỗ trợ cho 1.316 hộ gia đình xây dựng, sửa chữa nhà ở. ...

Chuyển nhầm 7 tỉ đồng vào tài khoản của người khác

Nhờ sự hỗ trợ của công an, một người dân ở Bắc Giang đã trả lại 7 tỉ đồng chuyển nhầm qua tài khoản ngân hàng. Ngày 21-3, Công an tỉnh Bắc Giang cho biết Công an xã Việt Lập, huyện Tân Yên, Bắc...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Sắm Tết là sắm niềm vui

Một trong những điều các triết gia ngày nay nói đến là công nghệ giúp con người có nhiều thời gian nhàn rỗi hơn. Tết ngày nay cũng vậy, không còn là một thứ khiến con người ta quá bận rộn nữa và có nhiều thời gian tìm kiếm niềm vui. Nhờ vậy mà Tết càng ngày càng đến sớm, chẳng đợi những cành đào đầu tiên xuống phố hay chờ cơn mưa xuân nhắc nhở, người Việt đã náo...

Tết trọn vẹn với bánh chưng

Một phần tuổi thơ của chị em tôi - những đứa trẻ lớn lên ở phố thị nhỏ thời bao cấp đầy khó khăn gắn với những đêm canh nồi bánh chưng bên ánh lửa bập bùng trong cái rét ngọt đặc trưng của miền Bắc. Tầm 25, 26 tháng Chạp, bố mẹ lần lượt mang về những xâu thịt nặng trĩu được chia ở cơ quan. Bố hì hục rửa, thái và chia thành các phần: phần để nấu...

Sứ giả mùa xuân

Mùa xuân luôn đến sớm trên vùng cao Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái cùng vị sứ giả đặc biệt, đó là hoa đào rừng, hay còn gọi là “tớ dày” theo tiếng người H’Mông. Tớ dày - cái tên bản địa thân thương này khiến nhiều du khách không ngại những nẻo đường xa, đặt chân lên non cao Tây Bắc để được hòa mình vào “không gian hồng” giữa núi cao trùng điệp. Cũng giống như mai anh...
15:46:59

Hành trình mùa xuân

Những ngày đầu năm mới dương lịch đánh dấu quá trình thiên nhiên thay đổi đặc biệt nhất trong năm. Mùa đông lạnh giá với những cành khô trơ lá dần trôi đi. Sau những đợt mưa xuân, từ những cành khô ấy sẽ sớm mọc lên chồi non xanh biếc, xen lẫn những nụ hoa bé li ti. Vạn vật như hồi sinh sau giấc ngủ đông dài. Muôn vàn hoa khoe sắc khắp nơi nơi. Hãy cùng...

Những nốt nhạc xuân

Đông qua, xuân tới mang đến những tia nắng ấm áp cùng làn gió mát lành cho vạn vật sinh sôi. Thiên nhiên biến chuyển rõ nhất khi xuân về với cây lá đâm chồi, chim ca, hoa nở. Mỗi bông hoa thắm, mỗi chiếc lá non, mỗi cánh chim chao liệng... đều như nốt nhạc làm nên bản hòa ca của mùa xuân du dương, lãng mạn. Hãy cùng Tạp chí Heritage chiêm ngưỡng bộ ảnh của nhiếp...

Bài đọc nhiều

Ông Thích Minh Tuệ ‘tự nguyện dừng đi bộ khất thực’

(Dân trí) - Trưa 3/6, Ban Tôn giáo Chính phủ (Bộ Nội vụ) thông tin, ông Lê Anh Tú (Thích Minh Tuệ) đã tự nguyện dừng việc đi bộ khất thực. Theo Ban Tôn giáo Chính phủ, ông Lê Anh Tú (Thích Minh Tuệ) sinh năm 1981 tại xã Kỳ Văn, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh; đăng ký hộ khẩu thường trú tại xã Ia Tô, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai; hiện không có địa chỉ cư trú...

Đề nghị bố trí 1.000 tỷ đồng cho dự án sân bay Gia Bình

Sáng 27/6, Quốc hội thảo luận về việc sử dụng dự phòng chung kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2021-2025 tương ứng với nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2023 cho các dự án đầu tư công. Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, dự kiến phân bổ tổng số 26.900 tỷ đồng sử dụng nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm...

Giới trẻ đổ về chân cầu Vĩnh Tuy cắm trại, chờ ‘săn’ hoàng hôn trên sông Hồng

TPO - Dịp nghỉ lễ Quốc khánh năm nay, nhiều gia đình lựa chọn ở lại Thủ đô thay vì đi du lịch xa. Tại  khu vực chân cầu Vĩnh Tuy, rất đông du khách đã đổ về đây cắm trại, tham gia các hoạt động ngoài trời.   Tienphong.vn

Nét kiến trúc lãng mạn của Hà Nội

Hà Nội không chỉ có 36 phố phường. Hà Nội còn có những công trình mang hơi thở của kiến trúc Pháp, tinh tế, lãng mạn và đong đầy cảm xúc hoài cổ của một giai đoạn đã qua.   Dạo quanh những con phố trung tâm Hà Nội, du khách hẳn sẽ không khỏi trầm trồ trước vẻ đẹp của các tòa kiến trúc mang âm hưởng cổ điển Pháp. Dù đã trải qua gần trăm năm, dường như những công...

Mai anh đào khoe sắc trên buôn làng người K’Ho ở Lâm Đồng

Những ngày cuối năm, hoa mai anh đào đồng loạt bung nở khoe sắc trên những buôn làng của người K’Ho thuộc huyện Lạc Dương (Lâm Đồng). Nhiều du khách, nhất là các bạn trẻ đã tìm đến tham quan, chụp ảnh với mai anh đào trước kỳ nghỉ Tết cổ truyền sắp tới. TTXVN/Báo Tin tức Nguồn:https://baotintuc.vn/anh/mai-anh-dao-khoe-sac-tren-buon-lang-nguoi-kho-o-lam-dong-20250121160141206.htm

Cùng chuyên mục

Mây mù bao phủ khu di tích danh thắng ở Hải Dương có lưng tựa núi, trước mặt là sông

Khu di tích danh thắng Côn Sơn - Kiếp Bạc thuộc TP Chí Linh (Hải Dương) tựa lưng vào núi Trán Rồng, trước mặt là sông Lục Đầu tạo thành vùng đất quần tụ đủ tứ linh, ngũ nhạc, lục đầu giang. ...

Người đàn ông ứa nước mắt thấy cả vườn chanh dây sắp thu hoạch bị chặt đứt gốc

TPO - Kiểm tra vườn, anh Giỏi ứa nước mắt khi thấy phần gốc cây chanh dây đã bị chặt đứt lìa. Hàng loạt quả chanh dây đang tươi tốt chỉ còn nửa tháng thu hoạch dần héo lại, rụng xuống đất. TPO - Kiểm tra vườn, anh Giỏi ứa nước mắt khi thấy phần gốc cây chanh dây đã bị chặt đứt lìa. Hàng loạt quả chanh dây đang tươi tốt chỉ còn nửa tháng thu...

Thí sinh Hoa hậu Việt Nam rạng ngời trên đường chạy Tiền Phong Marathon ở Quảng Trị

TPO - Các thí sinh của vòng Chung khảo Hoa hậu Việt Nam 2024 có trải nghiệm đáng nhớ trên đường chạy Tiền Phong Marathon 2025 tại vùng đất giàu truyền thống lịch sử Quảng Trị.  TPO - Các thí sinh của vòng Chung khảo Hoa hậu Việt Nam 2024 có trải nghiệm đáng nhớ trên đường chạy Tiền Phong Marathon 2025 tại vùng đất giàu truyền thống lịch sử Quảng Trị.  ...

Mới nhất

ĐHĐCĐ thường niên TCT Viglacera 2025 qua lăng kính báo chí – Tổng công ty Viglacera

Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên 2025 của Tổng công ty Viglacera - CTCP (Mã: VGC) nhận được sự quan tâm rất lớn của cổ đông và xã hội. “Bức tranh tổng thể” về hoạt động sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển của Viglacera trong năm 2024 và những định hướng chiến lược...

Thủ tướng kỳ vọng làn sóng đầu tư mới từ Thụy Điển vào Việt Nam – Tổng công ty Hàng hải Việt Nam-VIMC

Trong chương trình thăm chính thức Vương quốc Thụy Điển, chiều 12/6 (giờ địa phương), tại Stockholm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng Bộ trưởng Hợp tác phát triển quốc tế và Ngoại thương Thụy Điển Benjamin Dousa cùng chủ trì Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam – Thụy Điển có chủ đề “Chuyển đổi xanh,...

Tin tức doanh nghiệp-Chủ tịch VNG Lê Hồng Minh chia sẻ tầm nhìn Go Global và AI cùng đoàn lãnh đạo YPO

Ngày 6/6/2025, Chủ tịch VNG, ông Lê Hồng Minh, đã có buổi gặp gỡ cùng đoàn lãnh đạo doanh nghiệp đến từ YPO Pan Greater Bay Area Chapter tại VNG Campus. Hoạt động này là một phần của chương trình giao lưu quốc tế của YPO, nhằm khám phá môi trường kinh doanh, văn hóa doanh nghiệp và chiến...

Petrolimex điều chỉnh giá xăng dầu từ 15 giờ 00 phút ngày 12.6.2025

Hà Nội, ngày 12.6.2025, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex/Tập đoàn - mã chứng khoán: PLX) chính thức điều chỉnh giá xăng dầu, theo đó mức giá mới như sau:Mức giá mới có hiệu lực từ thời điểm 15 giờ 00 phút ngày 12 tháng 6 năm 2025 cho đến kỳ điều hành giá xăng dầu tiếp...

Ước tồn Quỹ BOG tại Petrolimex ngày 12.6.2025

Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex/ PLX/ Tập đoàn) điều chỉnh giá mặt hàng xăng dầu từ 15 giờ 00 ngày 12.6.2025 - chi tiết xem tại TCBC công bố trên website   www.petrolimex.com.vn.Trong chu kỳ điều chỉnh giá xăng dầu từ ngày 05.6.2025 đến trước thời điểm 15 giờ 00 ngày 12.6.2025, Quỹ bình ổn giá xăng...

Mới nhất