Tôi có mua một thửa đất của người quen ở gần nhà vào năm 2013, có làm hợp đồng mua bán bằng giấy tay. Do hai nhà có mâu thuẫn trong một vụ khác, không liên quan đến trường hợp này, nên kể từ đó cho đến nay họ không hợp tác đưa sổ đỏ để làm thủ tục cập nhật sang tên cho tôi trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, thửa đất này tôi vẫn đứng tên canh tác cho đến nay, đôi bên cũng không tranh chấp gì.
Vậy trong trường hợp này, tôi có thể làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) được không? Tôi đến đâu để làm, quy trình và thủ tục ra sao?
Bạn đọc Văn Mạnh.
Luật sư Nguyễn Tiến Hiểu, Văn phòng luật sư Đại Việt, tư vấn cách làm sổ đỏ khi mua bán đất giấy tờ tay
Luật sư Nguyễn Tiến Hiểu, Văn phòng luật sư Đại Việt tư vấn, theo khoản 4, điều 2, Thông tư 14 năm 2023 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, thì hồ sơ nộp khi thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận (sổ đỏ) đối với trường hợp chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất trước ngày 1.7.2014 mà bên chuyển quyền đã được cấp giấy chứng nhận, nhưng chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền theo quy định, được chia làm 2 trường hợp:
Thứ nhất, đối với trường hợp nhận chuyển nhượng, nhận thừa kế, nhận tặng cho mà có hợp đồng, hoặc văn bản về chuyển quyền theo quy định, nhưng bên chuyển quyền không trao giấy chứng nhận (sổ đỏ) cho bên nhận chuyển quyền, hồ sơ gồm:
- Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất theo Mẫu số 09/ĐK.
- Hợp đồng hoặc văn bản về chuyển quyền đã lập theo quy định.
Thứ hai, trường hợp nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất nhưng không lập hợp đồng, văn bản chuyển quyền theo quy định, hồ sơ gồm:
- Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất theo Mẫu số 09/ĐK.
- Bản gốc giấy chứng nhận đã cấp.
- Giấy tờ về việc chuyển quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất có đủ chữ ký của bên chuyển quyền và bên nhận chuyển quyền.
Căn cứ vào quy định trên, trường hợp của bạn là nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nhưng không lập hợp đồng, văn bản chuyển quyền theo đúng quy định của pháp luật (như không qua công chứng, chứng thực…).
Theo đó, để được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thì bạn cần phải yêu cầu bên bán bàn giao bản gốc để nộp hồ sơ đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Nếu địa phương đã thành lập Văn phòng đăng ký đất đai thì người dân nộp hồ sơ tại Chi nhánh quận/huyện, còn nếu chưa thành lập thì nộp hồ sơ tại bộ phận một cửa của UBND cấp quận/huyện.
Trường hợp, người bán không giao thì có thể khởi kiện họ ra tòa án để yêu cầu công nhận hiệu lực hợp đồng chuyển nhượng. Bởi theo khoản 2, điều 129 bộ luật Dân sự, giao dịch dân sự đã được xác lập bằng văn bản nhưng vi phạm quy định bắt buộc về công chứng, chứng thực, mà một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất 2/3 nghĩa vụ trong giao dịch, thì theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, tòa án ra quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch đó. Trong trường hợp này, các bên không phải thực hiện việc công chứng, chứng thực.
