ĐA SỐ CHỌN THI 2 MÔN BẮT BUỘC, 2 MÔN TỰ CHỌN
Tại phiên họp Hội đồng Quốc gia giáo dục và phát triển nguồn nhân lực sáng 14.11, Bộ GD-ĐT đã trình bày dự thảo báo cáo về phương án thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025. Theo đó, Bộ GD-ĐT cho biết đã đề xuất 3 phương án thi để xin ý kiến góp ý.
Thí sinh tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT 2023. Bộ GD-ĐT đề xuất từ năm 2025, kỳ thi này còn 4 môn thi, áp dụng cho thí sinh học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018
Phương án 1, lựa chọn 2 + 2: thí sinh (TS) thi bắt buộc môn ngữ văn, toán và 2 môn TS tự chọn trong số các môn còn lại được học ở lớp 12 (ngoại ngữ, lịch sử, vật lý, hóa học, sinh học, địa lý, giáo dục kinh tế và pháp luật, tin học, công nghệ).
Phương án 2, lựa chọn 3 + 2: TS thi bắt buộc môn ngữ văn, toán, ngoại ngữ và 2 môn TS tự chọn trong số các môn còn lại được học ở lớp 12.
Phương án 3, lựa chọn 4 + 2: TS thi bắt buộc môn ngữ văn, toán, ngoại ngữ, lịch sử và 2 môn TS tự chọn trong số các môn còn lại được học ở lớp 12.
Khi khảo sát 130.700 cán bộ, giáo viên cả nước về phương án 2 và 3, gần 74% chọn phương án 2 (thi 3 môn bắt buộc). Sau đó, bộ khảo sát thêm gần 18.000 cán bộ, giáo viên ở TP.HCM, Long An, Tây Ninh, Lạng Sơn và Bắc Giang với cả 3 phương án thì 60% chọn phương án 1 (thi 2 môn bắt buộc).
Trên cơ sở phân tích khách quan, ý kiến góp ý của các sở GD-ĐT và dựa theo các nguyên tắc cốt lõi trong quá trình xây dựng phương án thi, Bộ GD-ĐT kiến nghị, đề xuất thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 theo phương án 1. Tức là mỗi TS thi 4 môn gồm: thi bắt buộc môn ngữ văn, toán và được lựa chọn 2 môn học trong lớp 12.
Vẫn thi trắc nghiệm, trừ môn ngữ văn
Bộ GD-ĐT cũng nêu trong dự thảo báo cáo, nội dung thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 sẽ bám sát mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Đề thi theo hướng tăng cường đánh giá năng lực, phù hợp với quy định và lộ trình triển khai chương trình mới. Về hình thức thi, Bộ GD-ĐT vẫn đề xuất môn ngữ văn thi theo hình thức tự luận; các môn còn lại thi theo hình thức trắc nghiệm.
Bộ GD-ĐT sẽ quy định khung thời gian tổ chức thi (lịch thi chung) phù hợp với kế hoạch thời gian năm học để bảo đảm thống nhất trong cả nước; đồng thời có sự linh hoạt, ứng phó với các tình huống chịu ảnh hưởng nặng nề của thiên tai, dịch bệnh trong phạm vi toàn quốc và từng địa phương.
Phương thức xét công nhận tốt nghiệp sẽ kết hợp giữa kết quả đánh giá quá trình và kết quả thi tốt nghiệp theo tỷ lệ phù hợp với lộ trình triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Giai đoạn 2025 – 2030, giữ ổn định phương thức thi trên giấy; đồng thời tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin. Giai đoạn sau năm 2030 sẽ từng bước thí điểm thi trên máy tính đối với các môn thi trắc nghiệm ở các địa phương có đủ điều kiện (có thể kết hợp giữa thi trên giấy và thi trên máy tính). Phấn đấu đến khi tất cả các địa phương trên toàn quốc có đủ điều kiện để tổ chức thi trên máy tính sẽ chuyển sang tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT trên máy tính đối với các môn thi trắc nghiệm.
HỌC SINH SẼ CÓ 36 CÁCH THỨC LỰA CHỌN MÔN THI
Lý do chọn tổ chức thi phương án 2 + 2, theo Bộ GD-ĐT, nhằm bảo đảm được một số yêu cầu. Trong đó, yêu cầu số một là giảm áp lực thi cử cho học sinh và giảm chi phí cho gia đình học sinh, xã hội (hiện nay thi 6 môn); giảm được 1 buổi thi, xuống còn 3 buổi.
Lý do thứ 2 là không gây nên sự mất cân bằng giữa việc chọn khối khoa học xã hội nhiều hơn khoa học tự nhiên như hiện nay. Bộ GD-ĐT dẫn chứng, tỷ lệ TS chọn tổ hợp khoa học xã hội của 3 năm gần đây trong kỳ thi tốt nghiệp THPT trên tổng số hơn 1 triệu TS đăng ký dự thi như sau: năm 2021 chiếm 64,72%; năm 2022 chiếm 66,96%; năm 2023 chiếm 67,64%. Điều này tạo điều kiện để giúp TS phát huy năng lực sở trường theo đúng mục tiêu Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Học sinh lớp 11 năm nay sẽ là lứa thí sinh đầu tiên tham gia kỳ thi tốt nghiệp THPT theo hướng đổi mới
Đối với 9 môn học TS được lựa chọn để dự thi, gồm: ngoại ngữ, lịch sử, vật lý, hóa học, sinh học, địa lý, giáo dục kinh tế và pháp luật, tin học, công nghệ, Bộ GD-ĐT cho rằng các môn học này đã có kiểm tra, đánh giá, có thể hiện điểm số vào học bạ; trong quá trình dạy học, học sinh đã được đánh giá quá trình học tập một cách toàn diện.
Việc được chọn 2 môn trong số 9 môn học này, theo Bộ GD-ĐT sẽ có 36 cách thức lựa chọn khác nhau, tạo điều kiện để TS lựa chọn môn thi phù hợp với định hướng nghề nghiệp, năng lực, sở thích, điều kiện và hoàn cảnh của bản thân để tiếp tục học lên, học nghề hoặc tham gia vào cuộc sống lao động.
Ông Lê Trường Tùng, thành viên Hội đồng Quốc gia giáo dục và phát triển nguồn nhân lực, chia sẻ với PV Thanh Niên, tại phiên họp sáng 14.11, cho biết đa số ý kiến (khoảng 95%) trong đó có cá nhân ông, đều ủng hộ phương án thi 4 môn.
Phương án thi tốt nghiệp THPT sẽ đổi mới căn bản
Kết luận tại cuộc họp của Hội đồng Quốc gia Giáo dục và phát triển nhân lực ngày 14.11, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, mục tiêu số 1 của kỳ thi tốt nghiệp là đánh giá được chất lượng đào tạo bậc phổ thông.
Tại cuộc họp, hội đồng dành nhiều thời gian để thảo luận về các đề xuất của Bộ GD-ĐT đối với các phương án tổ chức thi và xét tốt nghiệp THPT (phương án thi tốt nghiệp) từ năm 2025. Các đại biểu cho rằng, phương án thi tốt nghiệp phải tiếp cận đồng bộ, bài bản, xuất phát từ sự đổi mới phương pháp dạy và học, chương trình, sách giáo khoa, đào tạo giáo viên, đánh giá thi cử, quản lý nhà nước về giáo dục…
Phó thủ tướng Trần Hồng Hà khẳng định, mục tiêu số 1 của kỳ thi tốt nghiệp là đánh giá được chất lượng đào tạo bậc phổ thông. Đào tạo nghề, cao đẳng, đại học cần định hướng dựa trên năng lực, phẩm chất, mong muốn của học viên, sinh viên, không chạy theo bằng cấp, thành tích.
Vì vậy, phương án thi tốt nghiệp từ năm 2025 phải theo đúng tinh thần của Nghị quyết 29/NQ-TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo và chỉ đạo của Chính phủ, Quốc hội, theo hướng giảm áp lực và tốn kém cho xã hội mà vẫn bảo đảm độ tin cậy, trung thực, đánh giá đúng năng lực học sinh, làm cơ sở cho việc tuyển sinh giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học.
Phó thủ tướng nhấn mạnh, yêu cầu tổ chức phương án thi tốt nghiệp từ năm 2025 phải bảo đảm đơn giản, khoa học, đúng mục tiêu, hiệu quả, nhằm đánh giá chính xác năng lực, quá trình học tập của học sinh một cách thực chất, “học gì thi nấy”. Phương án nào cũng phải có ngân hàng đề thi chất lượng, được chuẩn hóa, quy chế bảo đảm thực hiện thống nhất. Đồng thời, đề nghị Bộ GD-ĐT cung cấp thông tin hết sức khoa học, công khai, minh bạch để nhân dân biết được chủ trương, quá trình triển khai, cách thức thực hiện đổi mới thi cử so với mục tiêu đặt ra.
Mai Hà
