95 mỏ đất, đá, cát được cấp phép khai thác còn hiệu lực
Thông tin về các mỏ vật liệu xây dựng đã được UBND tỉnh cấp giấy phép khai thác còn hiệu lực trên địa bàn tỉnh, Sở TN&MT cho biết, đến thời điểm ngày 10/10/2023, trên địa bàn tỉnh Quảng Bình có 95 mỏ đất, đá, cát được UBND cấp giấy phép khai thác còn hiệu lực, cụ thể: Đá xây dựng hiện có 49 giấy phép; cát nền (cát ven biển) hiện nay có 14 giấy phép; cát, sỏi lòng sông hiện nay có 27 giấy phép; đất san lấp hiện có 5 giấy phép khai thác còn hiệu lực.
Về nhu cầu khối lượng nguyên vật liệu cung cấp cho dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông, tổng hợp từ Ban quản lý dự án 6, Ban Quản lý Dự án đường Hồ Chí Minh cho biết, dự kiến nguồn nguyên vật liệu phục vụ dự án cao tốc đoạn Vũng Áng – Bùng gồm, đá xây dựng cần khoảng 2,0 triệu m3, dự kiến cung cấp cho Dự án là 8 mỏ, gồm 4 mỏ tại Hà Tĩnh trữ lượng 26,5 triệu m3, công suất 1,585 triệu m3/năm và 4 mỏ tại Quảng Bình, trữ lượng 5,056 triệu m3, công suất 0,78 triệu m3/năm. Nguồn đất đắp cũng cơ bản đáp ứng đủ nhu cầu của dự án, dự kiến còn dư khoảng 6 triệu m3… Như vậy, trữ lượng và công suất khai thác của các mỏ đá đáp ứng yêu cầu.
Đối với đoạn Bùng – Vạn Ninh, khối lượng đá các loại cần khoảng 1,136 triệu m3, dự kiến cung cấp cho dự án là 8 mỏ tại Quảng Bình, trữ lượng 6,48 triệu m3, công suất 0,2 triệu m3/năm. Công suất khai thác chưa đáp ứng được nhu cầu của dự án, cần nâng suất khai thác; Đối với đoạn Vạn Ninh – Cam Lộ, khối lượng đá các loại cần khoảng 0,7 triệu m3, dự kiến cung cấp cho dự án là 9 mỏ tại Quảng Bình, trữ lượng 9,25 triệu m3, công suất 0,411triệu m3/năm, khối lượng và công suất khai thác đủ để đáp ứng nhu cầu của dự án. Đối với mỏ đất, ngoài điều phối đất đắp trong nội bộ, cần khoảng 1,08 triệu m3, dự kiến cung cấp cho dự án là 9 mỏ tại Quảng Bình, trữ lượng khoảng 4,2 triệu m3. Khối lượng cát nền cơ đáp ứng như cầu của dự án.
Riêng cát làm bê tông cần khoảng 0,133 triệu m3, dự kiến cung cấp cho dự án là 4 mỏ tại Quảng Bình, trữ lượng khoảng 0,3 triệu m3, công suất hiện tại khoảng 17.200 m3/năm. Công suất khai thác chưa đáp ứng được nhu cầu của dự án.
Đẩy nhanh tiến độ cấp phép khai thác
Thông tin về tình hình cấp phép, xác nhận mỏ vật liệu phục vụ dự án, Sở TN&MT cho biết, hiện đã tiếp nhận 10 hồ sơ xin cấp phép, trong đó tham mưu UBND tỉnh giải quyết 7 hồ sơ sớm so với thời gian quy định với tổng khối lượng đất, đá là 6,19 triệu m3, trong đó khối lượng đất 4,85 triệu m3, khối lượng đá 1,34 triệu m3; 3 hồ sơ các đơn vị thi công mới nộp, Sở TN&MT đã kiểm tra thực địa, hoàn chỉnh hồ sơ để tham mưu UBND tỉnh cấp phép trong thời gian tới.
Đối chiếu nhu cầu vật liệu phục vụ dự án do Ban Quản lý dự án 6 và Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh cung cấp và trữ lượng các mỏ vật liệu đã được UBND tỉnh cấp phép, xác nhận khai thác, thì vật liệu đất đủ khối lượng để cung cấp cho dự án. Riêng vật liệu cát mới đủ cung cấp cho cho dự án thành phần đoạn Bùng – Vạn Ninh. Đoạn Vũng Áng – Bùng và Vạn Ninh – Cam Lộ công suất của các mỏ cát đang khai thác trên địa bàn tỉnh chưa đáp ứng được nhu cầu dự án; đá cho đoạn Bùng – Vạn Ninh cũng còn thiếu.
Trong bối cảnh đó, Sở TN&MT Quảng Bình đang phối hợp với Ban Quản lý Dự án 6 xác định cụ thể khối lượng cát phục vụ cho dự án còn thiếu để tham mưu UBND tỉnh xem xét, chấp thuận bổ sung một số mỏ cát lòng sông vào Hồ sơ mỏ vật liệu theo đề xuất của Ban Quản lý Dự án 6 làm cơ sở áp dụng cơ chế đặc thù cấp phép khai thác cho các nhà thầu thi công đảm bảo khối lượng phù hợp với nhu cầu của dự án.
Theo Sở TN&MT Quảng Bình, hiện nay, công suất khai thác các mỏ cát, sỏi lòng sông đã được cấp giấy phép trên địa bàn tỉnh Quảng Bình chưa đáp ứng được nhu cầu của dự án thành phần đoạn Vũng Áng – Bùng và Vạn Ninh – Cam Lộ. Tuy nhiên, trường hợp nâng công suất mà giảm thời gian khai thác thì các đơn vị được cấp phép sẽ không đồng ý do phần lớn các mỏ cát, sỏi trên địa bàn tỉnh có thời gian không quá 5 năm và một số mỏ sắp hết hạn giấy phép dẫn đến nguy cơ thiếu nguồn cung nguyên liệu cát, sỏi lòng sông (cát đủ tiêu chuẩn làm bê tông) cho dự án.
Để chủ động nguồn nguyên vật liệu, đặc biệt là cát, sỏi phục vụ thi công Dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông đoạn đi qua địa bàn tỉnh trong thời gian tới, Sở TN&MT đề nghị UBND tỉnh Quảng Bình kiến nghị Chính phủ xem xét, ban hành văn bản hướng dẫn phương pháp tính hệ số bồi lắng hàng năm làm cơ sở điều chỉnh tăng trữ lượng khai thác theo thực tế để các đơn vị được cấp giấy phép sau khi nâng công suất, nâng trữ lượng vẫn không giảm thời gian khai thác nhằm đảm bảo quyền lợi cho các chủ mỏ cũng như tăng thu ngân sách cho Nhà nước, tránh thất thoát, lãng phí nguồn tài nguyên và kịp thời cung cấp nguồn cát phục vụ thi công dự án.
