Bộ GD&ĐT vừa công bố kết quả lấy ý kiến về phương án tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025.
Theo đó, các địa phương, chuyên gia cơ bản nhận được sự đồng thuận cao về mục đích kỳ thi, hình thức môn thi, sự phân cấp, trách nhiệm của địa phương và trung ương, lộ trình triển khai, số lượng môn thi tự chọn.
Bộ GD&ĐT công bố 3 lựa chọn về số môn thi tốt nghiệp THPT 2025. (Ảnh minh hoạ: Ngô Trần).
Tuy nhiên, nhiều ý kiến phân tán về số lượng môn thi bắt buộc và cho rằng nếu tăng số lượng môn thi bắt buộc sẽ làm tăng áp lực thi cử, dễ gây nên việc chọn khối khoa học xã hội nhiều hơn so với khoa học tự nhiên. Từ đó, ảnh hưởng đến định hướng nghề nghiệp của học sinh cũng như phân công giáo viên trong quá trình giảng dạy tại nhà trường (môn thừa, môn thiếu).
Về số môn thi, khoảng 26 – 30% người khảo sát ủng hộ phương án lựa chọn 4+2 – tức là thí sinh học chương trình trung học phổ thông phải thi 6 môn, gồm thi bắt buộc 4 (Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ, Lịch sử) và 2 môn thí sinh tự chọn trong số các môn còn lại được học ở lớp 12.
Với lựa chọn 3+2 được khoảng 70% người tham gia khảo sát – tức là thí sinh học chương trình trung học phổ thông phải thi 5 môn, gồm thi bắt buộc 3 môn (Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ) và 2 môn thí sinh tự chọn trong số các môn còn lại được học ở lớp 12 (bao gồm cả môn Lịch sử).
Kết quả khảo sát phương án thi tốt nghiệp THPT 2025.
Trong quá trình khảo sát, nhiều chuyên gia, địa phương đề xuất thêm phương án 2+2 – tức thí sinh thi 4 môn, gồm: 2 môn thi bắt buộc (Toán, Ngữ văn) và 2 môn thí sinh tự chọn trong số các môn còn lại được học ở lớp 12 (bao gồm cả môn Ngoại ngữ và Lịch sử).
Lựa chọn 2+2 có ưu điểm là giảm áp lực thi cử cho học sinh và giảm thực sự chi phí cho gia đình học sinh và cả xã hội (thí sinh chỉ thi 4 môn, hiện nay 6 môn). Số buổi thi 13 buổi, giảm 1 số buổi thi so với hiện nay.
Phương án này cũng không gây nên sự mất cân bằng giữa các tổ hợp tuyển sinh, phù hợp với định hướng nghề nghiệp của các em. Tạo điều kiện cho các học sinh dành thời gian học các môn lựa chọn phù hợp với định hướng nghề nghiệp của các em.
Tuy nhiên phương án này nhược điểm làm ảnh hưởng đến việc dạy và học môn Lịch sử và Ngoại ngữ, hai môn này hiện nay đang là môn bắt buộc học.
Do đó, Bộ GD&ĐT tiếp tục xin ý kiến các địa phương, chuyên gia về số lượng môn thi phù hợp với kỳ thi tốt nghiệp THPT 2023 theo ba phương án lựa chọn 4+2, 3+3 và 2+2.
Trước đó, nhiều chuyên gia phân tích nếu, lựa chọn phương án 4+2 môn thi làm tăng áp lực thi cử cho học sinh và công tác tổ chức thi vì số buổi thi nhiều hơn gây tốn kém về nguồn lực con người và tài chính (Số buổi thi theo lựa chọn này là 5 buổi, nhiều hơn 1 buổi thi so với hiện nay).
Cùng với đó, thực trạng hiện nay học sinh chọn khối Khoa học xã hội nhiều hơn Khoa học tự nhiên, do đó, sẽ làm trầm trọng hơn việc lệch khối này, ảnh hưởng đến việc đào tạo nguồn nhân lực. Ảnh hưởng đến chọn môn học của học sinh dẫn đến việc phân công giáo viên trong quá trình giảng dạy tại nhà trường (môn thừa, môn thiếu).
Với lựa chọn 3+2, ưu điểm là công tác tổ chức thi và việc thi của thí sinh sẽ được giảm nhẹ hơn, giảm áp lực, giảm tốn kém so với hiện nay (thí sinh chỉ thi 5 môn, hiện nay là 6 môn). Số buổi thi (4 buổi) bằng số buổi thi hiện nay.
Đồng thời nếu chọn phương án 3+2 sẽ cân bằng hơn (so với lựa chọn 4+2) cho học sinh chọn học và chọn thi giữa tổ hợp Khoa học tự nhiên và Khoa học xã hội. Việc được chọn 2 môn lựa chọn để thi giúp thí sinh phát huy năng lực sở trường, tạo điều kiện thuận lợi trong việc sử dụng kết quả thi tốt nghiệp THPT để xét vào các cơ sở giáo dục đại học.
Tuy nhiên, lựa chọn phương án 3+2 có nhược điểm ảnh hưởng đến việc dạy và học Lịch sử đối với các học sinh không chọn môn này để thi. Dẫn đến xu hướng tăng việc lựa tổ hợp tuyển sinh Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ, làm giảm vai trò nhóm môn học tự chọn.
Hà Cường
