Cụ thể, Nghị quyết số 954 ngày 2.6.2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân là 11 triệu đồng/tháng và mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng. Nhưng theo HoREA, mức giảm trừ gia cảnh này đến nay không còn phù hợp với nhu cầu chi tiêu bình thường của các hộ gia đình, nên đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét điều chỉnh tăng khoảng 25%.
Theo đó, mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế tăng lên từ 13 – 14 triệu đồng/tháng và mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc tăng lên 5,5 triệu đồng/tháng.
Liên quan đến đối tượng được mua, thuê mua, mua nhà ở xã hội. Theo HoREA, điểm b khoản 1 điều 75 dự thảo luật Nhà ở (sửa đổi) quy định điều kiện để được mua, thuê mua nhà ở xã hội thì phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập cá nhân đối với các khoản thu nhập từ tiền công, tiền lương; phải thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo; thuộc diện được hỗ trợ cải thiện nhà ở theo quy định tại Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng.
Hiện nguồn cung nhà ở xã hội quá ít so với nhu cầu
Hiện dự thảo luật Nhà ở (sửa đổi) quy định điều kiện về thu nhập đối với các đối tượng mua, thuê mua nhà ở xã hội phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân, trừ trường hợp đối tượng được mua, thuê mua nhà ở cho lực lượng vũ trang thì không yêu cầu phải đáp ứng điều kiện về thu nhập.
Quy định này đã loại trừ rất nhiều người không đáp ứng điều kiện về thu nhập nên không được mua, thuê mua nhà ở xã hội. Bởi lẽ, những người này tuy có nộp thuế thuế thu nhập cá nhân nhưng với mức nộp thuế rất thấp và thực chất vẫn là người có thu nhập thấp.
HoREA dẫn ví dụ một cặp vợ chồng ông bà A có 2 con nhỏ. Bà A có thu nhập 10 triệu đồng/tháng nên không thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân. Ông A có thu nhập 24 triệu đồng/tháng và kê khai 2 con là 2 người phụ thuộc được tính giảm trừ gia cảnh như sau: giảm trừ cho ông A 11 triệu đồng và cho 2 người con mỗi người là 4,4 triệu đồng. Như vậy, mỗi tháng ông A được miễn trừ gia cảnh là 19,8 triệu đồng. Sau khi được miễn trừ gia cảnh, ông A còn dư 4,2 triệu đồng/tháng. Do thu nhập chịu thuế là 50,4 triệu đồng/năm đến dưới 60 triệu đồng/năm (thuộc bậc 1 của các bậc thuế thu nhập cá nhân). Nên theo quy định của luật Thuế thu nhập cá nhân thì ông A chịu thuế suất 5% và phải nộp thuế thu nhập cá nhân là 2,52 triệu đồng/năm. Do thuộc diện phải nộp thuế thu nhập cá nhân nên ông A không đủ điều kiện được mua, thuê mua nhà ở xã hội. Trong khi trên thị trường cũng không có loại nhà ở thương mại giá thấp và với tổng thu nhập như trên thì ông bà A cũng khó hội đủ điều kiện để được vay tín dụng với lãi suất thương mại để mua nhà ở thương mại.
Từ ví dụ trên đây, HoREA đề nghị Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét mở rộng thêm đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân thuộc bậc 1 của các bậc thuế thu nhập cá nhân dưới 60 triệu đồng/năm được mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Cũng theo HoREA, Điểm b khoản 1 điều 75 dự thảo luật Nhà ở (sửa đổi) quy định các đối tượng thuộc các lực lượng vũ trang mua, thuê mua nhà ở cho lực lượng vũ trang thì không yêu cầu phải đáp ứng điều kiện về thu nhập. Trong khi đối tượng thuộc các lực lượng vũ trang cũng là công chức, viên chức nhà nước, nên đề nghị áp dụng cơ chế không yêu cầu phải đáp ứng điều kiện về thu nhập đối với công chức, viên chức nhà nước khi mua, thuê mua nhà ở xã hội.
