Quan hệ đồng giới đã bị coi bất hợp pháp ở Uganda, cũng như ở hơn 30 quốc gia châu Phi, nhưng luật mới còn đi xa hơn thế. Luật mới quy định hình phạt tử hình đối với “những kẻ phạm tội hàng loạt” chống lại luật pháp và lây truyền căn bệnh nan y như HIV/AIDS thông qua quan hệ tình dục đồng giới. Nó cũng tuyên án 20 năm tù cho tội “cổ xúy” đồng tính luyến ái.
Tổng thống Uganda Yoweri Museveni. Ảnh: Reuters
Clare Byarugaba, một nhà hoạt động vì quyền của người Uganda, cho biết: “Hôm nay, Tổng thống Uganda đã hợp pháp hóa sự kỳ thị đồng tính và chuyển giới…”.
Tổng thống Mỹ Joe Biden gọi động thái này là “sự vi phạm bi thảm” đối với nhân quyền và cho biết Washington sẽ đánh giá tác động của luật này “đối với tất cả các khía cạnh trong cam kết của Mỹ với Uganda”.
“Chúng tôi đang xem xét các bước bổ sung, bao gồm áp dụng các biện pháp trừng phạt và hạn chế nhập cảnh vào Mỹ đối với bất kỳ ai liên quan đến vi phạm nhân quyền nghiêm trọng hoặc tham nhũng”, ông nói.
Trong một tuyên bố chung, chương trình HIV/AIDS hàng đầu của Mỹ PEPFAR, Quỹ Toàn cầu Phòng chống AIDS, Lao và Sốt rét, và Chương trình Phối hợp của Liên hợp quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) cho biết luật này khiến cuộc chiến chống HIV của Uganda “lâm nguy”.
Dominic Arnall, CEO của Open For Business, một liên minh các công ty bao gồm Google và Microsoft, cho biết nhóm vô cùng thất vọng và luật này đi ngược lại lợi ích của người Uganda.
Cơ quan nhân quyền của Liên hợp quốc tuyên bố họ “kinh hoàng”. Động thái của Uganda có thể khuyến khích các nhà lập pháp ở nước láng giềng Kenya và Tanzania tìm kiếm các biện pháp tương tự.
“Việc hạ thấp bất kỳ loại người nào, bất kể giới tính của họ, và đưa ra mức án tử hình dựa trên việc họ xác định là ai và cách họ chọn sống cuộc sống của mình là điều mà tất cả chúng ta nên cảm thấy rất xấu hổ…”, nhà làm phim Lerato người Nam Phi nói. “Chúng ta có thể ví điều này với nạn phân biệt chủng tộc nếu không muốn nói là tồi tệ hơn”.
Mai Anh (theo Reuters)
