Chiều 26/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 5, Quốc hội thảo luận về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, đây là lần đầu tiên Quốc hội quyết định thảo luận về vấn này tại hội trường. Báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Quốc hội đã thể hiện tinh thần đổi mới về công tác dân nguyện của Quốc hội. Quốc hội rất coi trọng tiếng nói, kiến nghị của cử tri và nhân dân cũng như vai trò giám sát của Quốc hội trong việc giải quyết kiến nghị của cử tri, nhân dân, của các cơ quan có thẩm quyền.
Tham gia thảo luận tại hội trường, Đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) cho rằng, xét về bản chất, công tác dân nguyện liên quan đến 3 chức năng của Quốc hội là lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng. Do vậy, Đại biểu đánh giá cao tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội đã đưa nội dung này vào thảo luận tại hội trường, thể hiện hiệu lực, hiệu quả, đổi mới trong hoạt động của Quốc hội.
Đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) tham gia thảo luận.
Đại biểu Trịnh Xuân An đề nghị, cần xác định được nguồn để thực hiện giám sát những kiến nghị của nhân dân và cử tri tại mỗi kỳ họp, qua các Đoàn Đại biểu Quốc hội, thông qua tiếp xúc cử tri và qua Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức đoàn thể, sẽ đầy đủ, đồng bộ hơn.
Bên cạnh đó, Đại biểu Trịnh Xuân An quan tâm đến chất lượng của việc trả lời kiến nghị của cử tri. Theo đại biểu, việc trả lời chủ yếu được thể hiện thông qua việc giải trình, cung cấp thông tin. “Thực ra thì việc giải trình, cung cấp thông tin cũng là điều tốt, qua đó mới làm rõ nhiều vấn đề cử tri quan tâm. Tuy nhiên, góc độ khác cho thấy, các quy định của hệ thống pháp luật còn thiếu đồng bộ và rất nhiều vấn đề cử tri phải hỏi; các bộ, ngành giải trình và phải cung cấp khối lượng này rất lớn. Do đó, cần phải có kênh thông tin để thấy được cử tri và nhân dân đồng tình với việc giải trình, cung cấp thông tin hay không. Ngoài ra, hiện nay còn một khối lượng lớn kiến nghị đang được tiếp thu, giải quyết, trong đó có 55 kiến nghị chưa có lộ trình giải quyết, cần làm rõ nội dung này”, vị Đại biểu Quốc hội đoàn Đồng Nai nhấn mạnh.
Các đại biểu tham gia phiên họp.
Theo Đại biểu Trịnh Xuân An, công tác trả lời kiến nghị của cử tri đã tốt nhưng việc trả lời như thế nào cần được đánh giá kỹ hơn. Bởi vì có tình trạng các kiến nghị không chỉ của cử tri mà còn kiến nghị của các địa phương gửi về; các bộ, ngành gửi Chính phủ trả lời theo quy trình hoặc theo quy định của pháp luật. Như vậy rất khó cho việc thỏa mãn ý kiến của cử tri, cũng như đáp ứng cho vai trò quản lý nhà nước. Do vậy, cần có tiêu chí để đánh giá việc trả lời kiến nghị cử tri và của các địa phương.
Đại biểu Trịnh Xuân An cho biết, trước đây đã có đề án thành lập Ủy ban Dân nguyện. Hiện nay Ban Dân nguyện thực hiện khối lượng công việc rất lớn, quan trọng, tác động trực tiếp tới người dân, cử tri, tới hệ thống chính trị. Đại biểu mong muốn Ban Dân nguyện sẽ có một vị thế thực sự phù hợp để thực hiện nhiệm vụ được giao.
Cùng quan tâm đến nội dung này, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Tiến Nam (đoàn Quảng Bình) đánh giá cao những nỗ lực của Ban Dân nguyện. Đại biểu cho rằng, các Đoàn Đại biểu Quốc hội và Ban Dân nguyện đã có sự tiếp nối, kế thừa để công tác giải quyết kiến nghị của cử tri được thường xuyên, liên tục…
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Tiến Nam (đoàn Quảng Bình) phát biểu.
Những thống kê cụ thể cho thấy, việc trả lời kiến nghị cử tri được thực hiện một cách công phu, chỉn chu, kiên trì. Việc tiếp thu, nghiên cứu và giải quyết các kiến nghị của cử tri đã góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, ổn định tình hình trật tự an toàn xã hội, cải thiện đời sống của nhân dân, tạo niềm tin cho cử tri và nhân dân cả nước.
Tuy nhiên, Đại biểu Nguyễn Tiến Nam cũng chỉ ra, đối với những kiến nghị cụ thể, việc trả lời của một số bộ, ngành nhiều khi còn chung chung, mang tính viện dẫn luật nọ, điều kia mà không hướng dẫn lộ trình giải quyết cụ thể. Điều này khiến cho cử tri cảm thấy không thỏa đáng. Một số văn bản trả lời không mang tính hướng dẫn, giải quyết điều mà cử tri đang trông chờ. Một số cơ quan, ban, ngành trả lời không đúng, trọng tâm, trọng điểm. Ngoài ra, một số cơ quan, bộ, ngành vẫn còn chậm, chưa kịp thời xem xét, trả lời kiến nghị của cử tri. Điều này làm cho quá trình rà soát, đôn đốc của các Đoàn Đại biểu Quốc hội, Ban Dân nguyện mất nhiều thời gian, công sức.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương điều hành nội dung phiên họp.
Chính vì thế, để công tác giải quyết kiến nghị cử tri thực hiện hiệu quả, đúng với tính chất, mục đích và giải quyết kiến nghị chứ không chỉ trả lời kiến nghị cử tri, Đại biểu Nguyễn Tiến Nam đề nghị, đối với những vấn đề mang tính sự vụ cụ thể, các vụ việc xử lý chế độ chính sách cho người có công hay các kiến nghị tháo gỡ vướng mắc về quy trình, thủ tục mà địa phương đang bế tắc, khi trả lời cần có sự hướng dẫn cụ thể, cần có sự rà soát kỹ hồ sơ vụ việc, trả lời chi tiết để từ đó cử tri và các sở, ngành liên quan áp dụng được, giải quyết được tận gốc…
