Chế độ ăn nhiều thịt để giảm cân: nên hay không?

Gần đây trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Mỹ, các nhà nghiên cứu đã trình bày trường hợp của một người bị sỏi thận để thảo luận về các biện pháp dinh dưỡng tốt nhất. Họ thảo luận về những rủi ro lâu dài có thể xảy ra của chế độ ăn kiêng theo mốt, cụ thể như chế độ ăn thịt thiếu bằng chứng khoa học và có thể góp phần gây mất cân bằng chuyển hóa làm tăng nguy cơ sỏi thận.

Chế độ ăn thịt có thể dẫn đến giảm cân trong thời gian ngắn được nhiều nền tảng truyền thông xã hội khuyến khích. Tuy nhiên, các nghiên cứu lâm sàng về nước tiểu cho thấy, việc tuân theo chế độ ăn thịt làm tăng nhiều yếu tố nguy cơ hình thành sỏi thận, bao gồm tăng nồng độ canxi, acid uric và oxalat cũng như giảm nồng độ citrate bảo vệ. Những phát hiện này làm nổi bật tầm quan trọng của việc thực hiện chế độ ăn dựa trên bằng chứng khoa học thay vì dựa vào truyền miệng hoặc xu hướng truyền thông xã hội.

Trong trường hợp này, để ngăn ngừa sỏi thận, các nhà nghiên cứu khuyến nghị bệnh nhân nên giảm lượng natri bằng cách tránh các loại súp và thịt chế biến sẵn, thay thế muối bằng thảo mộc. Giảm natri đặc biệt quan trọng vì lượng natri cao thúc đẩy bài tiết canxi, làm tăng nguy cơ hình thành sỏi canxi.

Giảm protein động vật không phải từ sữa, đặc biệt là thịt đỏ trong khi trái cây và rau quả (như trái cây họ cam quýt, ớt chuông, bông cải xanh và chuối) nên được tăng lên. Những thực phẩm này cung cấp citrate thiết yếu giúp ngăn ngừa sự hình thành sỏi canxi. Tăng lượng tiêu thụ sữa có thể liên kết oxalat trong đường tiêu hóa, làm giảm sự hấp thụ oxalat và giảm nguy cơ hình thành sỏi canxi oxalat.

Tuy nhiên, thực tế còn thiếu các nghiên cứu dài hạn về tác động của chế độ ăn thịt đối với sức khỏe thận, điều này nhấn mạnh nhu cầu nghiên cứu sâu hơn. Nghiên cứu cũng khuyến nghị, các bác sĩ cùng chuyên gia dinh dưỡng nên tích cực giáo dục bệnh nhân về những rủi ro của chế độ ăn kiêng khắc nghiệt, khuyến khích dinh dưỡng cân bằng, bền vững để giảm cân và phòng ngừa sỏi thận.

Việc ăn nhiều thịt để giảm cân có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận trong một số trường hợp. Điều này chủ yếu liên quan đến chế độ ăn giàu protein động vật và các tác động của nó đối với cơ thể. Dưới đây là một số lý do tại sao việc ăn nhiều thịt có thể dẫn đến sỏi thận:

Tăng hàm lượng axit uric: chế độ ăn nhiều thịt, đặc biệt là thịt đỏ và các loại thịt giàu purin (như thịt bò, thịt cừu, gan) có thể làm tăng mức axit uric trong cơ thể. Nếu lượng axit uric cao quá mức, nó có thể kết tủa và hình thành các tinh thể urat, gây ra sỏi thận.

Tăng canxi trong nước tiểu: một chế độ ăn giàu protein có thể làm tăng lượng canxi trong nước tiểu, điều này có thể góp phần hình thành sỏi canxi oxalat. Sỏi canxi là loại sỏi thận phổ biến nhất.

Mất nước: việc ăn nhiều thịt có thể khiến cơ thể bị mất nước nhiều hơn, vì quá trình tiêu hóa protein đòi hỏi nhiều nước để xử lý. Mất nước có thể làm tăng độ đặc của nước tiểu, dễ dẫn đến hình thành sỏi thận.

Tăng độ axit trong cơ thể: chế độ ăn nhiều thịt có thể làm tăng độ axit trong cơ thể, tạo ra môi trường thuận lợi cho sự hình thành sỏi thận.

Táo bón kéo dài: mặc dù thịt cũng cung cấp nhiều loại dinh dưỡng cần thiết nhưng điểm thiếu sót của chúng là không có chất xơ. Do đó, khi ăn quá nhiều thịt, bạn sẽ dễ bị táo bón kinh niên. Không những vậy, các vấn đề như trĩ, mụn nhọt, thống kinh… cũng có nguy cơ hơn.

Có thể gây uể oải, thiếu tinh thần làm việc: tác hại khi ăn nhiều thịt đầu tiên phải kể đến đó là dễ gây buồn ngủ. Khi bạn tiêu thụ quá nhiều protein khó tiêu hóa trong thịt, cơ chế chuyển hóa glucose để cung cấp năng lượng của não bộ cũng bị chậm lại. Do đó, bạn có thể rơi vào tình trạng mất tập trung, uể oải, hay quên…

Ảnh hưởng đến sự khỏe mạnh của da và tóc: tiêu thụ quá nhiều thịt trong mỗi bữa ăn khiến bạn mau no hơn và ít ăn các thực phẩm khác, đặc biệt là nguồn rau củ quả cần thiết để cung cấp vitamin và chất xơ cho cơ thể. Trong đó phải kể đến hàm lượng vitamin C không có nhiều trong thịt. Chế độ ăn uống thiếu vitamin C dễ làm cho tóc, da, móng tay và xương khớp thiếu chất bôi trơn là collagen.

Để giảm nguy cơ hình thành sỏi thận, nên duy trì một chế độ ăn uống cân đối, với lượng protein vừa phải, tăng cường rau quả, ngũ cốc, và uống đủ nước. Nếu bạn đang áp dụng chế độ ăn kiêng giảm cân có chứa nhiều thịt, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo bạn đang duy trì một chế độ ăn lành mạnh và giảm thiểu các nguy cơ sức khỏe.