Laura Mueller: Nữ kỹ sư đầu tiên của giải đua xe F1 phá vỡ rào cản giới

Từ ước mơ chung đường đua với huyền thoại Michael Schumacher đến vai trò kỹ sư đua nữ đầu tiên trong lịch sử 75 năm của giải đua xe Công thức 1 (F1), bà Laura Mueller đang viết lại những định kiến giới trong môi trường vốn lâu nay chỉ dành cho nam giới.

Laura Mueller và hành trình lịch sử tới F1 của bà ra sao?

Nỗ lực ấn tượng của Laura Mueller

Khi tay đua Esteban Ocon của đội Haas (Mỹ) phóng quanh đường đua Albert Park trong mùa giải 2025, một giọng nữ vang lên qua radio: “Box, box” (thuật ngữ đặc biệt trong F1, là hiệu lệnh gọi vào pit stop, khu vực dừng xe để thay lốp và điều chỉnh kỹ thuật trong cuộc đua). Đó là Laura Mueller, kỹ sư đua 33 tuổi người Đức của đội Haas, người đang làm nên lịch sử với vai trò nữ kỹ sư đua đầu tiên trong F1, đảm nhiệm cầu nối quan trọng giữa tay đua và đội đua.

Sự thăng tiến của bà Mueller không chỉ đánh dấu một cột mốc cá nhân mà còn là bước tiến lớn trong hành trình bình đẳng giới của môn thể thao tốc độ danh giá nhất hành tinh.

Với tấm bằng cử nhân và thạc sĩ kỹ thuật ô tô từ Đại học Kỹ thuật Munich danh tiếng, bà Laura Mueller từng ấp ủ giấc mơ trở thành tay đua F1 và đua với huyền thoại Michael Schumacher. Tuy nhiên, định mệnh đã đưa bà đi theo con đường khác không kém phần đáng ngưỡng mộ.

Theo tạp chí Forbes, trước khi đến với Haas vào năm 2022, bà Mueller đã tích lũy kinh nghiệm ấn tượng từ nhiều môi trường đua xe khác nhau.

Bà bắt đầu sự nghiệp với vị trí thực tập sinh tại Phoenix Racing, với công việc tập trung vào phân tích dữ liệu và người lái.

Sau đó, bà trở thành kỹ sư tại Formula Renault 2.0 (giải đua xe công thức dành cho tay đua trẻ, là bước đệm để tiến lên F1) với Josef Kaufmann Racing (đội đua của Đức từng đào tạo nhiều tài năng trẻ). Rồi bà sang Brazil làm kỹ sư dữ liệu tại Hero Motorsport (đội đua của Ấn Độ) cho tay đua Lucas di Grassi (cựu tay đua F1 người Brazil, sau này thành công ở giải đua xe điện Formula E).

“Cô ấy là một người rất quyết đoán – trang web của giải đua F1 dẫn lời ông Ayao Komatsu, người đứng đầu đội đua Haas nhận xét – Đạo đức làm việc của cô ấy thực sự tốt”. Hành trình của Mueller còn trải qua các vị trí kỹ sư dữ liệu và hiệu suất tại nhiều đội đua và giải đua khác.

“Điều cô ấy thực sự giỏi là khi nhìn thấy vấn đề, cô ấy đào sâu và không dừng lại ở câu trả lời đầu tiên”, ông Komatsu nhấn mạnh. 

“Một số người, khi tìm được câu trả lời đầu tiên, thường dừng lại ở đó. Họ hài lòng nghĩ rằng: ‘Tuyệt, tôi đã tìm ra giải pháp, giờ có thể tiếp tục việc khác’. 

Nhưng Laura thì khác – cô ấy có phương pháp làm việc xuất sắc đến mức khi tìm ra giải pháp ban đầu, cô ấy nhận thức được rằng đó mới chỉ là khởi đầu. 

Mỗi câu trả lời thường mở ra thêm 10 câu hỏi mới cần được giải quyết, và cô ấy sẵn sàng đào sâu vào từng vấn đề”, ông Komatsu chia sẻ với Formula1.com.

Phá vỡ rào cản giới

Sự thăng tiến của bà Mueller đặc biệt đáng chú ý trong môi trường F1, nơi mà số kỹ sư nữ vẫn còn rất hiếm hoi. 

Theo báo cáo khoảng cách lương năm 2023, phụ nữ chỉ chiếm 7% các vị trí kỹ thuật tại McLaren dù chiếm gần 1/5 tổng nhân lực. 

Trong khi đó, tỉ lệ này tại Mercedes là 10%, và tại Williams là 8,7%. Những con số này thấp hơn đáng kể so với mức trung bình 15,7% trong toàn ngành kỹ thuật quốc gia, theo báo Financial Times.

“Khi bạn không thể nhìn thấy những phụ nữ khác trong không gian này, rất khó để bạn hình dung bản thân mình ở đó” – bà Amelia Lewis, kỹ sư hiệu suất tại McLaren, chia sẻ với Financial Times.

Giống như bà Mueller, bà Hannah Schmitz, một trong những kỹ sư nữ nổi bật nhất của môn thể thao này, giữ vị trí kỹ sư chiến lược chính của Red Bull, nhớ lại khi bà mới gia nhập đội đua Milton Keynes 16 năm trước, bà chỉ là 1 trong số 5 phụ nữ của toàn bộ phòng thiết kế. 

Bà Schmitz coi sự chênh lệch đó là “động lực”: “Nếu ai đó nói với tôi rằng tôi không thể làm điều gì đó thì tôi chắc chắn muốn làm điều đó”, bà nhớ lại.

Theo quan điểm của bà, rào cản chính đối với các nữ kỹ sư F1 vẫn nằm ở “cấp thấp hơn” – tại khâu giáo dục và đầu vào, với thực trạng không đủ ứng viên nữ chất lượng muốn tham gia vào lĩnh vực này.

Nhận định này cũng được củng cố bởi trải nghiệm của bà Bernadette Collins, một cựu kỹ sư F1 khác và hiện là bình luận viên của kênh Sky Sports.

Bà Collins nhớ lại một tình huống đáng nhớ khi tiết lộ nghề nghiệp của mình với những người bình thường trong một quán rượu.

Khi bà chia sẻ rằng bà làm kỹ sư hộp số cho đội McLaren danh tiếng, phản ứng của họ là: “Tôi không nghĩ đó là công việc của phụ nữ”. Điều trớ trêu là, như bà nhấn mạnh: “Tôi không bao giờ nhận được phản ứng như vậy khi ở trong môi trường làm việc chuyên nghiệp tại văn phòng”.

Bên cạnh việc bổ nhiệm bà Laura Mueller, đội Haas cũng đã tuyển dụng bà Carine Cridelich vào vị trí trưởng chiến lược – một vai trò then chốt khác trong đội đua.

Việc một phụ nữ khác được giao phó trọng trách này càng khẳng định xu hướng tích cực trong việc công nhận và đề bạt tài năng nữ giới trong môi trường F1 vốn từng được xem là lĩnh vực của nam giới.