Mỹ từ chối chia sẻ nước cho Mexico theo hiệp ước đã ký hơn 80 năm

Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 20.3 cho hay Mỹ đã lần đầu tiên từ chối yêu cầu cung cấp nước đặc biệt cho Mexico theo thỏa thuận đã ký giữa các bên, theo The Guardian. Nguồn nước theo kế hoạch được chuyển từ con sông tại Mỹ đến thành phố Tijuana của Mexico, dọc biên giới với Mỹ.

“Việc Mexico liên tục thiếu hụt nước theo hiệp ước chia sẻ năm 1944 đang tàn phá nền nông nghiệp của Mỹ – đặc biệt là nông dân ở thung lũng Rio Grande”, theo tuyên bố từ cơ quan phụ trách khu vực Mỹ Latinh thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 20.3.

Hai nước đã ký một hiệp ước chia sẻ nguồn nước vào năm 1944, theo đó Mexico sẽ chuyển nước từ các con sông ở lưu vực Rio Grande đến Mỹ, ngược lại Mỹ sẽ đưa nước từ sông Colorado đến các thành phố Mexico. Tuy nhiên, gần đây việc đưa nước từ Mexico gặp khó khăn do hạn hán ở phía bắc nước này. Điều này khiến Mexico chậm chuyển nước cho Mỹ và lượng nước cũng ít đi.

Nông dân Mỹ và các nhà lập pháp đổ lỗi cho Mexico đã gây ảnh hưởng đến hoạt động nông nghiệp, chẳng hạn đã khiến một nhà máy đường ở bang Texas (Mỹ) phải đóng cửa năm ngoái do thiếu nguồn cung nước.

Hiệp ước nêu trên vạch ra những thời điểm cung cấp nước mỗi 5 năm. Trước thực tế Mỹ chậm nhận được nước, hai bên đã ký thỏa thuận vào tháng 11.2024, theo đó Mexico sẽ trao đổi với Mỹ để có thể bàn giao nước sớm hơn.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum ngày 20.3 nói vấn đề trên đang được cơ quan liên quan của hai nước giải quyết. “Một phần của vấn đề là nguồn nước đang ít đi”, bà nói.

Thành phố Tijuana có biên giới giáp bang California của Mỹ. Nơi đây trở thành trung tâm sản xuất ở Mexico và 90% nhu cầu nước ở thành phố phụ thuộc vào sông Colorado tại Mỹ. Trong khi đó, con sông này cũng chịu tình trạng mực nước giảm do hạn hán và nhu cầu sử dụng tăng.

Nông dân ở Texas lo ngại giống cây bông, cam quýt và các sản phẩm nông nghiệp có thể chịu ảnh hưởng tiêu cực nếu không nhận được nguồn nước thường xuyên từ Mexico. Hôm 19.3, Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ Brooke Rollins công bố gói cứu trợ 280 triệu USD cho các nông dân tại khu vực thung lũng Rio Grande ở phía nam Texas.