Thủ lĩnh Bức Tường: “30 năm qua, nhiều lúc tôi thấy mệt mỏi, chán nản”

“Tôi từng nghĩ “Đôi bàn tay thắp lửa” là liveshow cuối cùng của Bức Tường”

Trong hành trình 30 năm, Bức Tường đã có những lúc dừng lại. Là người duy nhất theo ban nhạc trong suốt khoảng thời gian dài đó, có lúc nào anh cảm thấy mệt mỏi, suy sụp?

– Hành trình của Bức Tường đến nay đã được tròn 30 năm. Ba thập kỷ, với đời người không dài nhưng với một ban nhạc, nó thật sự là một mốc son đáng nhớ. Bởi tôi nghĩ, hiếm có nhóm nhạc nào tồn tại được lâu đến thế tại Việt Nam.

Thú thật, đã có nhiều lúc tôi cảm thấy mệt mỏi và chán nản. Bất cứ công việc hay lĩnh vực nào, khi có những giai đoạn không được như ý và không đem lại cho mình những cảm hứng mà chỉ là sự bế tắc, đều khiến cho mình muốn từ bỏ, rời bỏ nó.

Phải chăng, khi anh Trần Lập qua đời cũng là lúc anh mệt mỏi và suy sụp nhất?

– Lúc sinh thời, anh Trần Lập là “linh hồn” của Bức Tường, khi anh đảm nhận nhiều vai trò chính, quan trọng. Bởi vậy, nhắc đến Bức Tường, nhiều người nhớ đến anh ấy mà không biết những người phía sau là ai, làm gì.

Trần Lập không còn nữa: Chúng tôi mất đi một nhạc sĩ sáng tác, mất đi người hát chính, mất đi cả người kết nối truyền thông với khán giả. Và như vậy, Bức Tường còn gì nữa đâu!

Tôi từng rất buồn, chới với, hụt hẫng lúc Trần Lập mất và cùng với suy nghĩ đó, Bức Tường sau khi Trần Lập qua đời đã phải dừng lại một thời gian.

Tôi cũng từng nghĩ, liveshow Bức Tường và những người bạn – Đôi bàn tay thắp lửa tối 16/1/2016 là đêm nhạc cuối cùng…

Nhưng rồi, vì sao nhóm vẫn có thể bước tiếp? Đó chính là sự đam mê và một tình yêu quá lớn của tôi cũng như các thành viên dành cho Bức Tường. Với tôi, khi đã gắn với cả cuộc đời mình và trở thành một điều gì đó lớn lao, có ý nghĩa thì tôi không thể từ bỏ.

Chính vì thế, tôi đã từng ví mình là người thợ xây, người bảo vệ cho cái tên Bức Tường và giá trị của nó.

Trên hành trình Bức Tường đã và đang đi, Trần Lập vẫn luôn hiện diện bên cạnh chúng tôi. Tôi không tìm kiếm một người giống với Trần Lập, nếu làm như vậy tôi biết đó sẽ là lựa chọn sai. Bởi khán giả sẽ so sánh người đó với Trần Lập. 

Đó cũng chính là lý do tôi mời Phạm Anh Khoa tham gia hợp tác trong 2 album gần nhất của Bức Tường – một con người cá tính mạnh với chất giọng riêng biệt.

Tôi đã từng ví mình là người thợ xây, người bảo vệ cho cái tên Bức Tường và giá trị của nó.

Bản thân anh về sau cũng đảm nhận vị trí người thủ lĩnh, Guitarist kiêm sáng tác nhạc. Với vai trò mới, anh có từng gặp áp lực, khó khăn?

– Đến lúc đó tôi mới nhận thấy mình thiếu quá nhiều thứ và cần phải học để làm cho tốt. Tôi bắt tay vào tập sáng tác, tập nói trước đám đông, tập lên các kế hoạch và gắn kết anh em. 

Ơn trời mọi việc đều diễn ra thuận lợi và tôi có thể tạm yên tâm để tiếp tục hành trình mới với Bức Tường và những anh em của mình.

Nhìn lại hành trình 30 năm Bức Tường đã đi qua, điều gì anh thấy tự hào nhất và có điều gì còn nuối tiếc, dang dở chưa làm được và muốn làm?

– Điều tôi tự hào nhất là có được tình cảm vô cùng lớn của các thế hệ khán giả. Họ không chỉ xem chúng tôi là một ban nhạc yêu thích mà còn là một người bạn, người đồng hành và hơn thế nữa.

Nói chung, tôi không thấy nuối tiếc bất kỳ điều gì. Bởi, dù trong quá khứ hay hiện tại, tôi đã luôn làm hết khả năng của mình. Bỏ qua một số điều vẫn dang dở, thay vào đó, còn rất nhiều mục tiêu cần phải chinh phục phía trước.

Các bạn 9X, các cháu gen Z giờ cũng thích và tìm đến Bức Tường

Không ít thành viên đã rời đi, một số thành viên khác xuất hiện. Anh làm thế nào để cả nhóm thích nghi và bắt đầu lại, trong khi vẫn mang tinh thần của Bức Tường?

– Đương nhiên là những ai ở trong đội hình của Bức Tường sẽ luôn phải hiểu được tinh thần đó, hiểu được những giá trị mà mình đang làm.

Giống như những người chiến sĩ đi bộ đội, khi khoác trên vai mình màu áo lính, người ta luôn luôn phải ý thức, phải có trách nhiệm về điều đó.

Để có cách suy nghĩ, ứng xử và hoạt động theo các tiêu chí của ban nhạc đó cũng chính là vinh dự mà tất cả các thành viên của Bức Tường đã từng chơi, đang chơi đều cảm nhận và hiểu được.

Việc duy trì hoạt động của ban nhạc vốn khó bởi quy tụ nhiều cá tính âm nhạc và tính cách của mỗi người. Chúng tôi cần hiểu nhau và thống nhất nguyên tắc khi làm việc.

Trong quá trình đó, đối với ban nhạc nào cũng thế, xảy ra tranh cãi hay mâu thuẫn không thể nào tránh khỏi, quan trọng nhất là mình cần phải biết cách giải quyết để tìm được tiếng nói chung.

Nhiều người nói tuổi đời của Bức Tường bây giờ tăng lên nhưng độ tuổi của thành viên đang có xu hướng giảm xuống. Đây có phải tham vọng trẻ hóa đội hình của anh?

– Đó không phải là tiêu chí của ban nhạc đâu. Năm 2024, chúng tôi có một sự thay đổi thành viên khi Guitar Bass Minh Đức nghỉ chơi vì lý do cá nhân, may mắn Tăng Xuân Kiên xuất hiện đã đáp ứng rất tốt vị trí này và thú vị nữa là bạn ấy ít tuổi hơn.

Chúng tôi đưa ra các tiêu chí: Phải có năng lực tốt, có ý thức về việc mình đang chơi trong một ban nhạc lớn. Đồng thời, họ phải có tinh thần tập thể trong sinh hoạt, cuộc sống, cũng như ý thức về mặt biểu diễn và các hoạt động liên quan.

Nói về khán giả của Bức Tường, trong 5-6 năm trở lại đây, số lượng khán giả trẻ, trong độ tuổi 9X, 2K chiếm 70-80 % chứ không phải là thế hệ 7X-8X nữa. Tôi nhận thấy, dù là các bạn trẻ, họ vẫn hát các bài hát cũ của Bức Tường lẫn các bài hát mới ra mắt.

Chứng tỏ rằng, ban nhạc đã đi đúng hướng và có sức lan tỏa, không chỉ giới hạn ở đối tượng khán giả 8X, 7X như trước đây.

Anh từng nói rằng, thu nhập từ rock không đủ để mình làm gì. Những năm nay, khi đời sống âm nhạc thay đổi, điều này có khác đi?

– Ở Việt Nam, người ta không nghĩ việc chơi rock có thể kiếm sống. Nhạc rock không phải là lựa chọn của số đông và các nhãn hàng, đặc biệt chi phí để vận hành một ban nhạc rock rất lớn. Ngoài lý do đông thành viên, hệ thống thiết bị nhạc cụ cũng tốn nhiều chi phí.

Vì thế, cát-xê nhận về khi đi diễn sẽ phải phân bổ cho rất nhiều hạng mục, không chỉ đảm bảo cho các thành viên mà còn phải duy trì được chất lượng của nhạc cụ.

Tôi vẫn nghĩ, so với trước đây, đời sống ban nhạc rock đã khá hơn rất nhiều. Tôi cảm thấy những thành quả, hoạt động của mình đã có những nhìn nhận một cách xứng đáng.

Mọi người xem âm nhạc Bức Tường như một người bạn

Mới đây, một fan của Bức Tường ở tuổi 19 chia sẻ câu chuyện cậu ấy thay đổi từ một thanh niên ngỗ nghịch, chơi bời thành một người có ích nhờ âm nhạc của Bức Tường. Anh đã từng nghe nhiều câu chuyện như thế?

– Câu chuyện như vậy bắt gặp thường xuyên trên fanpage của ban nhạc hoặc thông qua những tin nhắn gửi về cho nhóm hay cá nhân tôi.

Đó cũng là điều tôi tự hào về Bức Tường đã làm được suốt 30 năm qua. Mọi người coi âm nhạc của Bức Tường giống như một người bạn để có thể dựa vào, tâm sự, giúp họ mạnh mẽ hơn, vượt qua được những khó khăn và có thể thay đổi bản thân.

Đó thực sự là điều hạnh phúc đối với những người làm nghệ thuật, làm âm nhạc, là món quà giá trị, ý nghĩa lớn nhất – hơn bất kỳ lời tung hô hay giải thưởng nào.

Bên cạnh ý nghĩa tươi sáng, tích cực, một số người cũng cho rằng, âm nhạc Bức Tường hơi triết lý, anh có cho rằng điều này đúng?

– Thực ra cũng đúng, nó xuất phát từ những suy nghĩ của anh Trần Lập khi sáng tác những ca khúc đầu tiên. Anh ấy đã đưa vào trong bài hát của Bức Tường suy nghĩ nhân văn, nhân sinh quan, suy nghĩ về cuộc sống, về xã hội và về những thân phận thông qua hình ảnh của một cây bàng vươn lên mạnh mẽ, dù đã trải qua muôn vàn bão giông.

Quan trọng nhất không phải chỉ mô tả một hiện tượng, một sự việc, góc nhìn của anh Trần Lập còn luôn hướng tới sự tích cực.

Điều đó cũng ảnh hưởng đến tất cả các thành viên của ban nhạc cũng như các sáng tác sau này khi anh Trần Lập không còn nữa. Sau này, Bức Tường vẫn nhìn nhận sự vật, sự việc, hiện tượng theo hướng lạc quan, luôn mang đến cho người khác lý tưởng, suy nghĩ tốt đẹp trong cuộc sống.

Anh có thể hé lộ các chương trình kỷ niệm 30 năm thành lập Bức Tường?

– Chương trình kỷ niệm 30 năm thành lập Bức Tường được tổ chức vào cuối tháng 3 tại Hà Nội và TPHCM. Đó là những đêm nhạc để mọi người cùng nhìn lại hành trình của Bức Tường. Trong đó, âm nhạc là yếu tố mấu chốt để kết nối, dẫn dắt và tạo nên cảm xúc. 

Chương trình chắc chắn sẽ xuất hiện hình ảnh của anh Trần Lập theo một cách nào đó nhưng tôi không muốn đó là đêm nhạc tưởng nhớ anh Lập. Bởi, anh ấy luôn ở trong trái tim mọi người. Anh Lập sẽ xuất hiện ở trong mọi bài hát, mọi khoảnh khắc của Bức Tường và của khán giả trong đêm diễn.

Cũng trong năm nay, chúng tôi dự định thực hiện những chương trình lớn hơn nữa.

Cảm ơn anh vì những chia sẻ!

Ảnh: Nguyễn Hà Nam