Doanh nghiệp Việt vươn xa nhờ xúc tiến thương mại

Trong bối cảnh kinh tế thế giới biến động không ngừng với hàng loạt xung đột địa chính trị, những thay đổi trong chính sách thương mại của các nước lớn đang tác động mạnh mẽ đến dòng chảy hàng hóa toàn cầu.

Điều này buộc các doanh nghiệp phải linh hoạt thích ứng, vừa duy trì các thị trường truyền thống, vừa tìm kiếm cơ hội ở các thị trường mới. Tuy nhiên, việc tiếp cận thị trường nước ngoài, đặc biệt là các thị trường ngách, không hề đơn giản mà đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng cùng những chính sách hỗ trợ từ phía cơ quan chức năng.

Hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tìm kiếm đối tác

Một trong những thị trường tiềm năng nhưng đầy thách thức đối với doanh nghiệp Việt Nam là Kyrgyzstan. Quốc gia Trung Á này có nhu cầu cao đối với các mặt hàng nông, lâm, thủy sản của Việt Nam, đặc biệt là các loại gia vị như quế, hồi, tiêu. Tuy nhiên, việc đưa hàng hóa vào thị trường này không hề dễ dàng.

Đại diện Công ty TNHH Thương mại và Xuất nhập khẩu nông lâm sản Việt Linh cho biết: “Sản phẩm của Việt Nam có chất lượng tốt và được người tiêu dùng Kyrgyzstan ưa chuộng, nhưng khoảng cách địa lý xa xôi khiến chi phí vận chuyển tăng cao. Hơn nữa, do Kyrgyzstan là thành viên của Liên minh Kinh tế Á – Âu (EAEU), nên hàng hóa nhập khẩu phải đáp ứng nhiều quy định khắt khe về kiểm định chất lượng và an toàn thực phẩm. Đây là một trở ngại lớn đối với doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam”.

Không chỉ với các thị trường nhỏ như Kyrgyzstan, ngay cả những đối tác thương mại lớn và lâu đời của Việt Nam như Trung Quốc hay Hoa Kỳ, công tác mở rộng thị trường và ngành hàng cũng gặp nhiều thách thức.

Hội nghị xúc tiến thương mại, đầu tư và hợp tác kinh tế Việt Nam – Trung Quốc (Vân Nam). Ảnh: Bộ Công Thương

Tại Trung Quốc, quốc gia có kim ngạch thương mại song phương với Việt Nam lên đến hàng trăm tỷ USD mỗi năm, những biến động trong chính sách thương mại cũng tạo ra không ít khó khăn cho doanh nghiệp.

Ông Nông Đức Lai, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Trung Quốc nhận định: “Mỗi động thái điều chỉnh chính sách của Trung Quốc đều có tác động trực tiếp đến Việt Nam, cả tích cực lẫn tiêu cực. Cạnh tranh Mỹ – Trung ngày càng gay gắt, các biện pháp kiểm soát nhập khẩu được siết chặt, đồng thời Trung Quốc cũng đẩy mạnh phát triển sản xuất nội địa, gây áp lực không nhỏ lên hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam”.

Ngoài ra, Việt Nam cũng phải đối mặt với nguy cơ bị điều tra chống bán phá giá khi gia tăng xuất khẩu sang các thị trường lớn. Để vượt qua thách thức này, các doanh nghiệp cần chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm, tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế và tìm kiếm sự hỗ trợ từ các cơ quan xúc tiến thương mại.

Thấu hiểu những khó khăn của doanh nghiệp, thời gian qua, Bộ Công Thương đã đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại (XTTM) thông qua hệ thống các thương vụ Việt Nam ở nước ngoài và các văn phòng XTTM tại nhiều quốc gia. Hiện tại, Việt Nam có 61 cơ quan thương vụ trên toàn cầu, đóng vai trò là cầu nối quan trọng giữa doanh nghiệp trong nước với đối tác quốc tế.

Một trong những giải pháp XTTM hiệu quả là tổ chức hội chợ, triển lãm và các đoàn công tác nhằm giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường mục tiêu. Đặc biệt, với Trung Quốc – đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam, các hoạt động này càng được đẩy mạnh.

Ông Vũ Bá Phú – Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại – Bộ Công Thương cho biết, sau chuyến thăm Việt Nam của Bí thư Tỉnh ủy Hải Nam Thẩm Hiểu Minh vào tháng 2/2023, chính quyền tỉnh Hải Nam đang tích cực hỗ trợ Việt Nam sớm mở Văn phòng XTTM tại thành phố Hải Khẩu. Hiện Cục XTTM đang phối hợp với Sở Thương mại tỉnh Hải Nam để hoàn tất các thủ tục liên quan.

Ông Vũ Bá Phú – Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại, Bộ Công Thương.

“Văn phòng XTTM sẽ hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tìm kiếm đối tác, mở rộng xuất khẩu, tiếp cận công nghệ, đồng thời cung cấp thông tin cho doanh nghiệp Trung Quốc muốn đầu tư vào Việt Nam. Việc thành lập văn phòng tại Hải Khẩu hứa hẹn thúc đẩy thương mại song phương và mở rộng hợp tác giữa hai nước”, ông Vũ Bá Phú chia sẻ.

Không chỉ xúc tiến thương mại mà còn kết nối đầu tư

Hoạt động XTTM đóng vai trò quan trọng trong việc giới thiệu sản phẩm Việt Nam đến các thị trường quốc tế. Thông qua các văn phòng XTTM và thương vụ tại nước ngoài, doanh nghiệp Việt có cơ hội tiếp cận thông tin thị trường, tìm kiếm đối tác và mở rộng mạng lưới kinh doanh.

Đặc biệt, các văn phòng XTTM ở nước ngoài không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường xuất khẩu mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối đầu tư. Thông qua các hoạt động giới thiệu tiềm năng thị trường, tổ chức các sự kiện kết nối doanh nghiệp, cũng như hỗ trợ tiếp cận đối tác chiến lược, hệ thống thương vụ Việt Nam tại nước ngoài đã góp phần thúc đẩy dòng vốn và công nghệ vào Việt Nam.

Trong bối cảnh cạnh tranh khu vực ngày càng gay gắt, cùng với những yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn môi trường, lao động và trách nhiệm xã hội từ các nhà đầu tư, vai trò của các văn phòng XTTM càng trở nên quan trọng. Không chỉ là cầu nối thông tin, các cơ quan này còn giúp doanh nghiệp Việt Nam hiểu rõ hơn về các tiêu chuẩn quốc tế, xu hướng thị trường và yêu cầu từ các tập đoàn đa quốc gia.

Doanh nghiệp ngành gỗ tham gia một chương trình xúc tiến thương mại tại Đồng Nai. Ảnh: Đào Lê

Các cơ quan chức năng đã tổ chức nhiều chương trình kết nối chuỗi cung ứng quốc tế, tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước tham gia sâu hơn vào mạng lưới sản xuất toàn cầu.

Vụ Thị trường châu Âu – châu Mỹ (Vụ Âu – Mỹ) đã triển khai chương trình kết nối chuỗi cung ứng quốc tế trong năm 2025, thu hút sự tham gia của nhiều tập đoàn đa quốc gia. Chương trình này không chỉ giúp doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận công nghệ tiên tiến mà còn mở ra cơ hội hợp tác đầu tư, nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm.

Theo đó, các hoạt động trong khuôn khổ chương trình bao gồm hội thảo, diễn đàn kết nối doanh nghiệp, gặp gỡ trực tiếp giữa các nhà sản xuất trong nước và các đối tác quốc tế. Nhiều tập đoàn lớn trong lĩnh vực công nghệ, sản xuất và thương mại bán lẻ đã bày tỏ sự quan tâm đến việc mở rộng hợp tác tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, chương trình còn tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước tham gia sâu hơn vào các chuỗi cung ứng khu vực, tận dụng cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do như EVFTA, UKVFTA, giúp tăng tính cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Thực tế cho thấy, việc tận dụng tốt mạng lưới XTTM giúp Việt Nam thu hút được những dòng vốn đầu tư có chất lượng cao, hướng đến công nghệ sạch, sản xuất bền vững và gia tăng giá trị trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, để duy trì và nâng cao hiệu quả kết nối đầu tư, Việt Nam cần tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực doanh nghiệp và chất lượng nguồn nhân lực, nhằm đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn quốc tế và gia tăng sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.