Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị nghiên cứu cho doanh nghiệp vay lãi suất thấp (Bài 3)

Giữ ổn định thị trường, tránh bán đổ bán tháo

Để nông dân bán lúa giá ổn định, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy đề nghị các doanh nghiệp giữ ổn định (từ giữa đến cuối quý II) việc thu mua cũng như có giải pháp tích trữ, chờ thời điểm thị trường điều chỉnh bình ổn mới mở rộng việc xuất khẩu.

Theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, thông thường, vào đầu năm, việc xuất khẩu gạo sẽ gặp khó khăn kéo theo giá cả. Bởi thời điểm này các nước nhập khẩu gạo tính toán, cân nhắc giữa việc mua vào hoặc bán ra, hay cân đối lượng thu mua dự trữ để đảo kho, do đó việc thị trường lúa gạo biến động trong giai đoạn này là chuyện tất yếu.

Bộ trưởng cũng phân tích, giá lúa hiện đang quay về mặt bằng của năm 2023, thời điểm trước khi tăng giá đột biến vào năm 2024 và lợi nhuận của bà con nông dân vẫn đạt từ 30% trở lên. Về giá gạo xuất khẩu, giai đoạn 2022 – 2023, giá bình quân 400 USD/tấn, còn hiện nay từ 530 – 540 USD/tấn. Do đó, mặt bằng giá này cũng không quá lo lắng.

Ngoài ra, trong những năm qua, Việt Nam nỗ lực cho chuyển sang gạo chất lượng cao (hiện nay gạo chất lượng cao chiếm khoảng 80 – 85% thị phần xuất khẩu), mà những thị trường sử dụng hàng hóa chất lượng cao không biến động nhiều về giá.

Chưa dừng lại ở đó, nông dân ĐBSCL trồng lúa rải vụ đều quanh năm cho nên ảnh hưởng do giá lúa thế giới biến động có thể khó khăn trong một thời gian từ 2-3 tháng. “Nếu như chúng ta giải quyết bài toán là mua tích trữ để chờ thời điểm thị trường điều chỉnh ổn định thì sẽ không gặp khó khăn” – Bộ trưởng Đỗ Đức Duy nói.

Để tình hình sản xuất lúa gạo trở nên ổn định hơn, trước mắt, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang phối hợp với các bộ, ngành có liên quan theo dõi sát diễn biến thị trường gạo thế giới, nhất là sự điều chỉnh chính sách của các nước xuất khẩu gạo lớn như Ấn Độ, Thái Lan…để có giải pháp ứng phó phù hợp. Đồng thời, cung cấp, cập nhật thông tin kịp thời tới các địa phương, doanh nghiệp có những điều chỉnh kế hoạch sản xuất, xuất khẩu phù hợp với diễn biến thị trường.

Đối với các địa phương vùng ĐBSCL, Bộ Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu đẩy mạnh công tác quản lý thị trường, tăng cường kiểm tra, giám sát tình hình mua bán của các doanh nghiệp đầu mối, thương lái, tránh tình trạng lợi dụng tình hình để ép giá nông dân để trục lợi, không để xảy ra việc cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp.

Đồng thời, có hoạt động hỗ trợ các doanh nghiệp đẩy nhanh tiến độ thu mua, vận chuyển lúa, gạo về kho chứa của các doanh nghiệp.

Đối với các hiệp hội, doanh nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu chủ động rà soát năng lực thu mua, chế biến, tạm trữ trong giai đoạn thị trường có biến động và giá mua thấp cũng như rà soát các hợp đồng đã ký, nỗ lực tìm kiếm bạn hàng, mở rộng thị trường góp phần tháo gỡ đầu ra cho lúa gạo.

Về lâu dài, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy sẽ tiếp tục chỉ đạo phát triển Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL (Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao). Hiện nay, đề án đang giai đoạn thí điểm nhưng theo báo cáo của các địa phương là rất thành công, nhất là Kiên Giang. Tham gia đề án, nông dân có giá thành sản xuất thấp, giá bán cao theo chuỗi liên kết.

Nghiên cứu cho doanh nghiệp vay lãi suất thấp như mua nhà ở xã hội, miễn thuế thu nhập 2 năm

Mới đây, ngày 7/3, tại Hội nghị về sản xuất, tiêu thụ lúa gạo vùng ĐBSCL, trước kiến nghị của nhiều đơn vị có liên quan, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã đề nghị Ngân hàng Nhà nước sớm nghiên cứu cho doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo vay lãi suất thấp như mua nhà ở xã hội. Nguồn vốn vay này, doanh nghiệp dùng để dự trữ lúa gạo, ứng dụng công nghệ vào sản xuất.

“Ngân hàng nên nghiên cứu gói cho vay giảm lãi suất hoặc kiến nghị luôn với Chính phủ cần có gói của Chính phủ để hỗ trợ lãi suất cho vay của ngân hàng. Tôi nghĩ việc này phải làm” – Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nói.

Theo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, những doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu gạo được hỗ trợ vay lãi suất thấp phải đủ điều kiện tham gia vào Nghị định 107/2018/NĐ-CP của Chính phủ.

Nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đầu tư và phát triển, Phó Thủ tướng còn kiến nghị nghiên cứu miễn thuế thu nhập cho lĩnh vực nông nghiệp trong 2 năm.

Để hạn chế những thiệt hại không đáng có xảy ra đối với ngành lúa gạo, Phó Thủ tướng đề xuất giao cho một viện trực thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng cơ sở dữ liệu toàn diện liên quan đến sản xuất, chế biến, bảo quản, thị trường, giá cả để đưa ra các cảnh báo, dự báo có cơ sở cho người dân, chính quyền địa phương và doanh nghiệp nắm và đưa ra những ứng phó kịp thời.

Đối với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Phó Thủ tướng yêu cầu phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng chiến lược để ngăn chặn việc các nước khác sử dụng trái phép nhãn hiệu gạo Việt Nam, việc làm này xác lập vị thế và bảo vệ uy tín của gạo Việt trên thị trường quốc tế.

Đối với Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, Phó thủ tướng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Văn phòng Chính phủ mời Bộ Tài chính, các bộ, ngành liên quan, các hiệp hội và thậm chí các doanh nghiệp họp xem xét triển khai trong thời gian tới.