15 dấu hiệu chứng tỏ con bạn có khả năng vượt trội so với bạn đồng trang lứa

TS Kumar Mehta là người sáng lập Bridges Insight – viện nghiên cứu về sự đổi mới và xuất sắc. Ông cũng là nghiên cứu viên cao cấp của Trung tâm Tương lai Kỹ thuật số, thành viên trong Ủy ban về Trẻ em – một tổ chức phi lợi nhuận về giáo dục.

Nói với CNBC, TS Mehta nhận định điểm số cao hay thành tích vượt trội trong các bài kiểm tra không phải lúc nào cũng là dấu hiệu cho thấy một đứa trẻ có năng khiếu bẩm sinh.

Mặc dù không có công thức chung nào để xác định chính xác, các nhà nghiên cứu và nhà tâm lý giáo dục đã chỉ ra một số đặc điểm có thể cho thấy tiềm năng cao ở trẻ.

1. Trẻ rất nhanh tiếp thu và hiểu các ý tưởng, khái niệm, dễ dàng tìm kiếm mối liên kết giữa những ý tưởng, khái niệm.

2. Thích sự chính xác, hoàn hảo do đó thường xuyên sửa lỗi và tranh luận với mọi người xung quanh.

3. Có khả năng suy nghĩ trừu tượng, hiểu về các ẩn dụ, biểu tượng ngay từ khi còn nhỏ.

4. Đánh giá cao sự phức tạp và có khả năng nhìn nhận nhiều khía cạnh của một vấn đề.

5. Học nhanh, thường tiếp nhận kiến thức cao hơn kiến thức phù hợp với độ tuổi.

6. Có trí nhớ rất tốt.

7. Kiên trì giải quyết các vấn đề khó khăn và có khả năng tập trung cao.

8. Có vốn từ vựng đặc biệt phong phú so với lứa tuổi của trẻ.

9. Có khả năng quan sát tốt, chú ý đến những tiểu tiết mà người lớn cũng thường bỏ qua.

10. Sớm có cái nhìn sâu sắc về các vấn đề đạo đức và xã hội.

11. Nhiều năng lượng, khả năng tưởng tượng phong phú, nhiều sở thích.

12. Sáng tạo, trả lời nhanh các câu hỏi, giải quyết vấn đề khéo léo.

13. Thích đọc sách, đạt điểm cao trong các môn học, kiềm chế cảm xúc tốt.

14. Phát triển các kỹ năng vận động sớm (ví dụ như thăng bằng, phối hợp và di chuyển).

15. Thể hiện sự độc lập, tự tin và trách nhiệm trong việc hoàn thành nhiệm vụ.

Vậy bạn nên làm gì khi sớm nhận thấy tiềm năng của con mình?

Sau nhiều năm nghiên cứu những người nằm trong 1% danh sách những người hoạt động hiệu quả nhất trong các lĩnh vực của họ, Tiến sĩ Kumar Mehta, nhận thấy rằng, bước quan trọng nhất mà bố mẹ có thể làm là tạo ra môi trường thuận lợi cho con có thể phát triển một mối quan hệ tích cực với những thứ con hứng thú.

Tìm những cách sáng tạo để con tham gia vào hoạt động

Việc tạo điều kiện cho con tiếp xúc với những thứ liên quan đến sở thích của chúng là điều cần thiết để phát triển tài năng.

Ví dụ nếu con thích khoa học thì việc tham quan các bảo tàng khoa học dành cho trẻ em có thể mang lại những trải nghiệm thực tế, giúp con thích tìm tòi hơn về lĩnh vực này.

Bạn cũng có thể cung cấp cho con những vật dụng kích thích khả năng sáng tạo như hộp đựng trứng, hộp các tông, cuộn khăn giấy…

Khi bố của ca sĩ, nhạc sĩ từng đoạt giải Grammy Ed Sheeran nhận ra rằng âm nhạc là điều quan trọng nhất trong cuộc đời con trai mình, ông đã chủ động đưa con đến các buổi hoà nhạc mỗi tuần với hy vọng con sẽ tìm thấy điều mình đang tìm kiếm.

Với gia đình của vận động viên golf chuyên nghiệp Tony Finau, gia đình không đủ khả năng để đưa con đến sân để luyện tập nên bố anh đã trả 2USD cho một cây gậy đánh golf và túi bóng golf từ đội Salvation Army – và Finau đã dùng chúng để tập đánh bóng vào nệm.

Để trẻ tiếp xúc với những người có tài năng, cùng chí hướng

Nghiên cứu chỉ ra kỹ năng của trẻ phát triển nhanh hơn khi chúng được giao lưu, học hỏi hoặc cảm thấy được truyền cảm hứng từ những người có tài năng tương tự.

Iten, một thị trấn nhỏ ở rìa thung lũng Rift Valley của Kenya, là quê hương của nhiều vận động viên chạy cự ly dài hàng đầu thế giới.

“Bạn thấy hàng xóm của bạn chạy và chiến thắng, điều đó thúc đẩy bạn làm điều tương tự”, huấn luyện viên Bernard Ouma – người huấn luyện các vận động viên ưu tú của Kenya – chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn trên CNN.

Khi trẻ em nhìn thấy những người xung quanh tỏa sáng trong một hoạt động, chúng sẽ có động lực để nâng cao bản thân và thậm chí còn xuất sắc hơn.

Tìm người có tầm ảnh hưởng phù hợp

Không ai một mình mà đạt được sự vĩ đại. Đôi khi, bố mẹ phải có tầm nhìn xa hơn để giúp con, đáp ứng nhu cầu của con bằng cách tìm một người cố vấn, một người có tầm ảnh hưởng.

Tuy nhiên, điều quan trọng là phải trò chuyện với con để đảm bảo rằng tất cả mọi người đều cùng một hướng đi, quan điểm, và cam kết duy trì mối quan hệ cố vấn này.

Đây không nhất thiết phải là một người có nhiều kinh nghiệm hơn. Theo nghiên cứu cho thấy, những người có ảnh hưởng lớn nhất đến con bạn rất có thể là bạn bè của chúng.

Mối quan hệ giữa các thành viên ban nhạc The Beatles là một ví dụ. John Lennon và Paul McCartney đều có năng khiếu nhưng có lẽ cả hai sẽ không thể một mình gặt hái thành công như khi họ làm việc cùng nhau.

Xây dựng giá trị gia đình tích cực

Giá trị gia đình là nền tảng vững chắc của sự định hướng và chấp nhận.

Nghiên cứu cho thấy trẻ em có cảm giác được ủng hộ, tôn trọng và gắn kết mạnh mẽ sẽ phát huy được tối đa tiềm năng của mình.

Tuy nhiên, TS Kumar Mehta nhận định việc đặt quá nhiều áp lực lên trẻ em có thể gây hại. Khi trẻ cảm thấy mỗi bài tập về nhà, mỗi trận đấu bóng đá hay kỳ thi… đều mang tính quyết định cho tương lai, áp lực đó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển và niềm đam mê của chúng.