Cần chăm chút cho ‘sếu đầu đàn’ Việt thành ‘đại bàng’ nội

Chương trình Cà phê doanh nhân với chủ đề “Doanh nghiệp với mục tiêu tăng trưởng 2 con số” do Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM tổ chức ngày 8-3 diễn ra trong không khí sôi nổi.

Một ngày trước đó, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh kinh tế tư nhân chính là động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng kinh tế.

Mong muốn của các doanh nghiệp (DN), chuyên gia là hãy bắt đầu bằng việc tháo ngay những điểm nghẽn trong thủ tục hành chính, gỡ vướng cho các dự án và tiếp sức về vốn, có cơ chế để DN lớn mạnh.

Đặc biệt, cần chủ động nuôi dưỡng hệ sinh thái DN để hình thành các “đại bàng” nội địa đóng vai trò dẫn dắt.

Các địa phương khác, đặc biệt là Hà Nội, đã xuất hiện những con “sếu đầu đàn”, do đó TP.HCM phải tận dụng hiệu quả nghị quyết 98, tái định hình không chỉ là nơi đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp mà phải hình thành nên những con “sếu đầu đàn” mạnh mẽ để dẫn dắt, lan tỏa sự phát triển trong cộng đồng doanh nghiệp.

TS VÕ TRÍ THÀNH

Hộ cá thể lên công ty sao vẫn ngại ngần

Bà Lý Kim Chi – chủ tịch Hội Lương thực, thực phẩm TP.HCM – cho biết số lượng DN thực tế đang hoạt động, có sản xuất, có doanh thu và báo cáo định kỳ trên địa bàn TP khoảng 230.000 DN.

TP cũng đang có khoảng 400.000 hộ kinh doanh cá thể hoạt động rất hiệu quả, bền vững, thậm chí có doanh thu và lợi nhuận cao, đặc biệt rất ít giải thể.

“Các chính sách nhà nước cần khuyến khích các hộ này chuyển sang mô hình công ty với điều kiện là phải hỗ trợ tối đa về thủ tục thuế, tối ưu các thủ tục và không để DN gặp khó. Thời đại kinh tế số, các thủ tục hành chính phải số hóa, các báo cáo phải thực hiện một cách dễ dàng nhất, thuận tiện nhất.

Nếu làm được điều này, các hộ kinh doanh sẽ chuyển sang DN, giúp họ có cơ hội tăng vốn, mở rộng quy mô và hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời góp phần thực hiện mục tiêu 500.000 DN của TP”, bà Chi nêu đề xuất.

Bởi thực tế, theo các DN, thời gian qua dù Chính phủ kêu gọi giảm 30% thủ tục nhưng vướng vẫn vướng, nghẽn vẫn nghẽn nên DN cần cơ quan quản lý phải quyết liệt hơn nữa trong vấn đề cải cách này.

Bên cạnh đó, bà Chi cũng cho rằng cần phải giải phóng nguồn lực đất đai, bố trí quỹ đất cho những lĩnh vực ưu tiên, đấu giá công khai các khu đất dôi dư để tạo một nguồn thu minh bạch, hiệu quả.

Doanh nghiệp vẫn chiến đấu với rừng thủ tục

Ông Trần Quốc Bảo – chủ tịch CLB Bất động sản TP.HCM – cho hay điều DN cần nhất hiện nay là rút ngắn giấy phép để các dự án được phát triển nhanh, DN bớt đi những rào cản về thời gian và thủ tục.

Ông Bảo lấy dẫn chứng với một dự án, DN phải trình qua 6 – 8 sở, thường mỗi sở mất ba tháng, kéo theo thời gian phát triển rất dài. Do đó nếu có một quy trình rút gọn, chỉ trong ba tháng xử lý xong, chấp thuận hay không phải trả lời rõ cho DN thì dự án sẽ phát triển nhanh, không để tồn tại dai dẳng tháng này qua năm nọ.

Đồng quan điểm, bà Dương Thanh Thủy – phó chủ tịch Tập đoàn Thanh Thủy – cho rằng thủ tục rườm rà và kéo dài sẽ khiến DN tăng chi phí, khó phát triển, lớn mạnh, thậm chí làm nản lòng doanh nhân.

Bên cạnh đó DN Việt thường bị thanh tra, kiểm tra khiến DN dành thời gian để giải trình hồ sơ cũng làm DN mệt mỏi, khó dành tâm sức và nguồn lực để tập trung phát triển công ty.

TS Trần Đình Thiên – nguyên viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam – cho rằng TP đặt mục tiêu tăng trưởng cao ở mức 2 con số là điều tích cực, song để đến được đích, TP cần có những biện pháp “khác thường”, nếu không sẽ khó đạt được tham vọng. Trong đó, DN tư nhân là một trong những nhân tố đóng vai trò then chốt.

Ông Thiên cho rằng đây là thời điểm mà những thông điệp mạnh mẽ phải đi kèm với chuyển hóa thực tế, như đã từng diễn ra vào năm 1986 khi bắt đầu cuộc cải cách, tư nhân được phép kinh doanh đã giúp nền kinh tế Việt Nam hồi sinh sau sáu tháng dù trước đó lạm phát 700%.

Do đó về mặt chính sách, phải thay đổi cách tiếp cận trong phát triển kinh tế, không chỉ là cải tiến mà phải có những cách tiếp cận khác thường thay vì “cơi nới” chính sách.

Vườn ươm “đại bàng”

Cách tiếp cận mới đó là gì? Ông Thiên cho rằng TP.HCM cần chuyển sang một hệ sinh thái phát triển công nghiệp mới, với sự tham gia của các tập đoàn công nghệ cao và chuỗi cung ứng toàn cầu.

“Không thể trông chờ vào việc ‘rước đại bàng về làm tổ’, TP.HCM cần chủ động nuôi dưỡng hệ sinh thái DN để hình thành các ‘đại bàng’ nội địa. Điều này đòi hỏi sự kết hợp chặt chẽ giữa các DN lớn và vừa, tạo ra một hệ sinh thái mạnh mẽ, thu hút đầu tư và nhân tài”, ông Thiên nói.

Còn TS Võ Trí Thành – viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh – lưu ý: “Trung ương có chủ trương và kỳ vọng lớn vào DN tư nhân, vì vậy cần tranh thủ đưa các hộ gia đình trở thành những DN phát triển và đặc biệt có những đột phá cho DN đầu đàn, DN lớn và mang tính dẫn dắt trong khối tư nhân”.

Đối với tăng trưởng kinh tế TP.HCM, chuyên gia này cũng cho rằng để phát triển nhanh, TP phải trở lại với vai trò là nơi có những đột phá, sáng tạo về chính sách và cải cách, lan tỏa cho cả nước như những năm 1980 – 1990.

“TP.HCM là nơi không chỉ chờ trung ương có quyết sách, có sáng tạo mà TP.HCM phải là vườn ươm, là nơi có những đột phá sáng tạo về chính sách, không chỉ có nghị quyết 98 mà phải có chất sáng tạo, đi đầu và lan tỏa của TP phải ở mức cao nhất”, ông Thành kỳ vọng.