Lào Cai triển khai thêm 2 chương trình mục tiêu quốc gia mới trong năm 2025

Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo các chương trình MTQG tỉnh Hoàng Quốc Khánh chủ trì Hội nghị.

Theo báo cáo tại Hội nghị, năm 2024, tỉnh Lào Cai đã thực hiện và hoàn thành công tác kiện toàn tổ chức bộ máy chỉ đạo thực hiện các chương trình MTQG ở 3 cấp (tỉnh, huyện, xã). Xây dựng và ban hành trên 183 văn bản quản lý, tổ chức chỉ đạo thực hiện các chương trình MTQG tại địa phương. Tổ chức 3 đoàn công tác giám sát, đánh giá việc triển khai thực hiện 3 chương trình MTQG trên địa bàn toàn tỉnh trong năm 2024.

Toàn tỉnh đã tổ chức trên 8.300 buổi hội nghị tuyên truyền với hơn 427.000 lượt người tham gia; 1.500 lượt chương trình, chuyên mục tuyên truyền với khoảng 13.000 lượt tin, bài; phát gần 17.200 tờ rơi, căng treo 3.300 băng rôn. Qua đó đã huy động các doanh nghiệp, tổ chức, Nhân dân ủng hộ, đóng góp hơn 237 tỷ đồng tiền mặt, hiện vật; gần 209.000 ngày công lao động, hiến hơn 400.000 m2 đất làm đường giao thông và các công trình khác…

Tổng kế hoạch vốn ngân sách Trung ương thực hiện 3 Chương trình MTQG năm 2024 (gồm cả vốn năm 2023 kéo dài sang năm 2024) gần 2.419 tỷ đồng. Đến ngày 31/1/2025, giải ngân được 1.782 tỷ đồng, đạt 73,7% kế hoạch giao; trong đó vốn đầu tư đạt 87,2% và vốn sự nghiệp đạt 63,3% kế hoạch.

Chương trình MTQG phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giải ngân đạt 71,3% kế hoạch; Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới giải ngân đạt 80,7% kế hoạch; Chương trình MTQG Giảm nghèo bền vững đạt 77,1% kế hoạch. Tổng vốn đầu tư ngân sách Trung ương năm 2024 dự kiến chuyển nguồn sang năm 2025 tiếp tục triển khai thực hiện gần 134,6 tỷ đồng, bằng 12,8% dự toán giao.

Năm 2024, triển khai thực hiện các chương trình MTQG trên địa bàn tỉnh đạt nhiều kết quả: tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn các huyện nghèo giảm 6,29%; tỷ lệ giảm hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số 5,95%; 62 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 4 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; bình quân đạt 12,63 tiêu chí nông thôn mới/xã, tăng 0,61 tiêu chí so với năm 2023; các huyện, thị xã, thành phố công nhận thêm 1 thôn nông thôn mới và 3 thôn kiểu mẫu (đến nay toàn tỉnh có 252 thôn nông thôn mới và 204 thôn kiểu mẫu).

Thu nhập bình quân đầu người (GRDP) toàn tỉnh hết năm 2024 đạt 97,5 triệu đồng/năm; khu vực nông thôn đạt 47,29 triệu đồng/người/năm. Thực hiện đầu tư trên 638 công trình thiết yếu cấp xã, trong đó khởi công mới 170 công trình, hoàn thành đưa vào sử dụng 226 công trình.

Toàn tỉnh đã làm được hơn 847 km đường, hỗ trợ xây dựng mới và sửa chữa 5.537 nhà ở. Triển khai thực hiện 347 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất với tổng dự toán ngân sách nhà nước hỗ trợ trên 251,5 tỷ đồng. Công tác duy tu, bảo dưỡng công trình sau đầu tư và xử lý khắc phục thiên tai được tổ chức, triển khai thực hiện kịp thời đồng bộ, hiệu quả.

Việc triển khai thực hiện các chương trình MTQG đã đạt được một số kết quả nhưng chưa thực sự bền vững; còn gặp nhiều khó khăn, thách thức. Tiến độ thực hiện, giải ngân nguồn vốn các dự án, tiểu dự án thành phần (sắp xếp dân cư, hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, đầu tư phát triển vùng dược liệu quý, hỗ trợ phát triển sản xuất), nhất là nguồn vốn sự nghiệp giải ngân còn thấp.

Một số chỉ tiêu chưa đạt kế hoạch giao như: tỷ lệ giảm nghèo, số xã hoàn thành nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao… Năng lực của một số chủ đầu tư còn hạn chế, thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư chậm và chưa đề xuất kịp thời các nội dung điều chỉnh, ảnh hưởng chung đến kết quả triển khai thực hiện của chương trình…

Năm 2025, tỉnh Lào Cai đề ra một số mục tiêu chủ yếu thực hiện 3 chương trình MTQG phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững như: giảm từ 4,6% trở lên hộ nghèo trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số; 57,3% lao động trong độ tuổi được đào tạo nghề; 3 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn nông thôn mới/hoàn thành nhiệm vụ nông thôn mới; huyện Bảo Thắng phấn đấu đạt chuẩn huyện nông thôn mới nâng cao; phấn đấu toàn tỉnh công nhận thêm 22 xã đạt chuẩn nông thôn mới (lũy kế 84/126 xã) và có thêm 30 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (lũy kế 34/84 xã); 265 thôn nông thôn mới, 230 thôn kiểu mẫu; bình quân mỗi xã đạt 14 tiêu chí nông thôn mới; thu nhập bình quân đầu người toàn tỉnh (GRDP) đạt 112 triệu đồng/năm; thu nhập bình quân khu vực nông thôn đạt khoảng 50 triệu đồng/người/năm…

Tổng vốn huy động để thực hiện 3 chương trình MTQG năm 2025 dự kiến là 2.595 tỷ đồng. Để thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ các chương trình MTQG năm 2025 đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn của các ngành, các cấp, các địa phương và Nhân dân trên địa bàn tỉnh.

Tham luận tại Hội nghị, đại diện một số cơ quan, đơn vị, tổ chức thuộc huyện Mường Khương, Bảo Yên, Bảo Thắng, Si Ma Cai, thị xã Sa Pa và Sở Xây dựng, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã trao đổi, thông tin về kết quả nổi bật, kinh nghiệm, các giải pháp hiệu quả thực hiện: công tác xuất khẩu lao động đi làm việc ở nước ngoài góp phần giảm nghèo trên địa bàn xã; chia sẻ mô hình giỏi, cách làm hay trong công tác giảm nghèo; triển khai mô hình “Thôn thông minh” gắn với chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới; triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn huyện; dự án hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị thuộc các chương trình MTQG; triển khai chính sách, cơ chế đặc thù thực hiện các chương trình MTQG; phát huy vai trò người có uy tín trong thực hiện các chương trình MTQG ở cơ sở; nhân rộng mô hình thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ; thúc đẩy bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết của phụ nữ và trẻ em; xây dựng và phát triển hợp tác xã hiệu quả; triển khai chương trình Mỗi xã một sản phẩm…

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo các chương trình MTQG tỉnh Lào Cai Hoàng Quốc Khánh, nhấn mạnh trong năm 2024, với sự quyết tâm, lãnh đạo chỉ đạo quyết liệt, sáng tạo, linh hoạt của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh; sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cấp ủy, chính quyền các cấp trong triển khai thực hiện các chương trình MTQG, tỉnh Lào Cai đã chủ động, kịp thời rà soát các quy định, hướng dẫn của Trung ương để ban hành kịp thời các cơ chế, chính sách ở địa phương, tạo thuận lợi cho việc triển khai thực hiện các chương trình MTQG tại cơ sở và phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị thi đua thực hiện các chương trình MTQG. 

Mặc dù năm 2024 còn gặp nhiều khó khăn, nhất là ảnh hưởng nặng nề của cơn bão số 3 nhưng tỉnh Lào Cai đã dành nguồn lực nhất định khoảng 300 tỷ đồng để đối ứng thực hiện các chương trình MTQG trên địa bàn. Với sự quyết tâm của chính quyền cơ sở, đặc biệt là cấp huyện, cấp xã đã rất nỗ lực để đạt, hoàn thành các tiêu chí chương trình MTQG Xây dựng nông thôn mới.

Công tác giảm nghèo cũng được các cấp, các ngành quan tâm, lãnh chỉ đạo sát sao; phấn đấu đạt tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh, giảm tỷ lệ nghèo trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số theo mục tiêu Trung ương đã giao cho địa phương và tỉnh đã đặt ra.

Chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát đến hết tháng 5/2025 phải hoàn thành, đây là nhiệm vụ rất nặng nề nhưng với quyết tâm cao, sự vào cuộc tích cực của hệ thống chính trị và người dân, kỳ vọng chương trình sẽ đạt mục tiêu đã đặt ra. Tỷ lệ giải ngân các chương trình MTQG của tỉnh Lào Cai trong năm 2024 cao hơn so với năm 2023, thể hiện sự nỗ lực, cố gắng rất lớn của các cơ quan, đơn vị, địa phương.

Ông Hoàng Quốc Khánh cho rằng mặc dù các cấp, ngành, địa phương đã rất nỗ lực nhưng một số kết quả chưa đạt được như kỳ vọng, mục tiêu đề ra và đề cập thẳng thắn, trực tiếp từng hạn chế, tồn tại, khó khăn của tỉnh Lào Cai trong triển khai các chương trình MTQG, yêu cầu nghiêm túc rút kinh nghiệm và đưa ra những giải pháp khắc phục để thực hiện hiệu quả 3 chương trình.

Năm 2025, các chỉ tiêu phát triển kinh tế – xã hội Lào Cai đặt ra là rất cao; tỉnh đã yêu cầu các sở, ngành, địa phương ngay từ đầu năm xây dựng kế hoạch, kịch bản để đạt được mục tiêu đề ra. Đặc biệt phải tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện các chương trình MTQG của cấp ủy, chính quyền các cấp, nhất là cấp xã, phấn đấu hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ các chương trình MTQG năm 2025 và giai đoạn 2021 – 2025; gắn vai trò, kết quả thực hiện với trách nhiệm của người đứng đầu, gắn liền với công tác tổ chức cán bộ, thi đua khen thưởng.

Đồng thời tổ chức rà soát, kịp thời điều chỉnh, bổ sung các quy định liên quan đến tổ chức, chỉ đạo quản lý các chương trình MTQG cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã sau khi công tác sắp xếp, tinh gọn bộ máy tổ chức hành chính ở các cấp hoàn thành. Khẩn trương rà soát, làm rõ chức năng của các cơ quan tổng hợp, cơ quan thường trực các chương trình MTQG để điều chỉnh phù hợp, hoạt động hiệu quả.

Ngoài 3 chương trình MTQG đang thực hiện, trong năm 2025 trên địa bàn tỉnh sẽ triển khai thêm 2 chương trình MTQG mới là “Phát triển văn hóa giai đoạn 2025 – 2035” và “Phòng, chống ma túy đến năm 2030”; do đó cần có sự chuẩn bị trước để triển khai thực hiện chủ động, tích cực.

Đồng chí Phó Trưởng ban cũng yêu cầu tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, vận động theo hướng đổi mới nhằm nâng cao nhận thức, tích cực tham gia hưởng ứng các chương trình MTQG của cả hệ thống chính trị và người dân.

Tiếp tục rà soát, kịp thời xây dựng hoàn chỉnh các cơ chế, chính sách thực hiện các chương trình MTQG đảm bảo đồng bộ, phù hợp với các văn bản hướng dẫn của Trung ương và điều kiện thực tế ở địa phương.

Tập trung chỉ đạo quyết liệt, đẩy mạnh tiến độ giải ngân các nguồn vốn thực hiện các chương trình MTQG ngay từ đầu năm cả nguồn vốn đầu tư và nguồn vốn sự nghiệp. Đẩy mạnh công tác rà soát, kiểm tra, giám sát kết quả thực hiện các chương trình MTQG.

Nhân dịp này, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai đã tặng Bằng khen cho 10 tập thể, 11 cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện chương trình MTQG phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; xây dựng nông thôn mới; giảm nghèo bền vững năm 2024 .