Đặc sản Yên Bái, loài ốc dạ dưới chân ruộng lúa, dân bắt lên chế món gì nhà giàu cũng thèm

Xã vùng cao Nà Hẩu (huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái) là địa phương nằm trong vùng lõi của Khu bảo tồn thiên nhiên Nà Hẩu, do đó xã có khí hậu, thổ nhưỡng thuận lợi cho phát triển nhiều sản phẩm ẩm thực được nhiều người biết đến, như: các loài cá nước lạnh (đặc biệt là cá tầm), gà đen, ốc dạ cùng các loại rau rừng …

Nhưng món ẩn thực vừa dân dã, vừa độc đáo và giầu chất dinh dưỡng nhất của đồng bào Mông nơi đây chính là các món ăn được chế biến từ ốc dạ như ốc hấp, ốc xào, chả ốc…

Loại ốc dạ ở Nà Hẩu được bà con người Mông nơi đây nuôi ở các chân ruộng lúa, hoặc được nuôi trong ao có nguồn nước sạch ra vào thường xuyên. 

Ốc chỉ phát triển nhờ vào nguồn nước và rêu xanh được hình từ các chân ruộng nên đã trở thành 1 sản phẩm đặc sản của địa phương và chỉ có Nà Hẩu mới có loại ốc Dạ béo, ngon, ngọt, giầu chất dinh dưỡng. 

Con ốc Dạ được hầu hết các hộ đồng bào Mông của xã Nà Hẩu kết hợp khi vừa canh tác lúa vừa nuôi ốc tại các chân ruộng sản xuất. Theo bà con nơi đây, nuôi ốc Dạ rất nhàn, nguồn nước, khí hậu nới đây cũng rất tốt cho con ốc phát triển.

Chị Lý Thị Tùng ở thôn Bản Tát, (xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái) chia sẻ, nhận thấy lợi ích kinh tế từ nuôi con ốc, gia đình chị đã thuê thêm ruộng, vay thêm vốn đầu tư mua con giống. 

“Nuôi con ốc này dễ, không phải chăm sóc nhiều, không vất vả như trồng lúa mà lại có thu nhập khá hơn mình trồng lúa. Nhà tôi nuôi ốc ở ruộng được 3 năm nay, mỗi năm cũng có thu nhập từ ốc khoảng 20 đến 30 triệu đồng”. Chị Tùng cho hay.

Đến với Nà Hẩu bất kể mùa nào trong năm, nhưng đặc biệt vào những ngày lễ hội của địa phương du khách đều được thưởng thức các món ngon, đặc sản từ núi rừng Nà Hẩu. Trong đó, đặc sắc nhất phải kể đến các món ăn được chế biến từ con ốc dạ. 

Ốc hấp lá chanh, xả; chả ốc lam, hay chỉ là ốc xào cùng gia vị đặc trưng cũng tạo nên những ấn tượng trong lòng cho du khách.

Anh Phạm Văn Quyết, du khách đến từ Thành phố Yên Bái cho biết, dù đã đi nhiều nơi, thưởng thức nhiều món ăn chế biến từ con ốc, nhưng khi đến Nà Hẩu được thưởng thức các món ăn từ ốc dạ của bà con người Mông nơi đây đã khiến anh thực sự ấn tượng về độ béo ngậy, thơm ngọt của loài ốc này.

“Lần đầu tiên mình lên Nà Hẩu, thực sự mình khá bất ngờ vì khung cảnh đẹp cũng như sự thân thiện của con người nơi đây. Về món ăn mình thấy món ốc ở đây ngon, ốc ở đây giòn, sạch, có vị khác ốc ở dưới vùng xuôi”. Anh Quyết cho biết thêm.

Bà con người Mông chế biến ốc dạ thành nhiều món ngon-đặc sản Yên Bái phục vụ du khách thập phương. Ảnh: PV

Độc đáo, hấp dẫn và được du khác đến Nà Hẩu ưa chuộng nhất đó là món chả ốc lam nướng trên than củi. Những con ốc to, béo được mang về, ngâm sạch bùn đất, rửa sạch rêu, hấp chín, khêu lấy nguyên thịt ốc, băm nhỏ, trộn thêm trứng gà, các loại rau thơm, gia vị… nặn thành những viên chả, cho vào ống nứa hoặc vầu, nướng trên bếp lửa để chả ốc chín bằng hơi.
Khi thưởng thức món chả ốc lam sẽ có hương vị đậm ngọt của ốc, vị thơm được kết tinh từ cây vầu, cây nứa và rau rừng. Hương vị ấy đậm đà, hấp dẫn, độc đáo, riêng có như tình người và con người Nà Hẩu thân thiện, nghĩa tình và mến khách.

Anh Hoàng Văn Đạt, HTX Nông nghiệp và Du lịch Nà Hẩu, (huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái), cho biết: “Du khách đến với Nà Hẩu có rất nhiều lựa chọn về các món ăn như cá tầm nướng, các loại rau rừng tự nhiên. Trong đó có món chả ốc lam ống nứa là du khách thường xuyên gọi và rất đắt hàng vì con ốc được nuôi tự nhiên, rất sạch sẽ và ốc có vị ngon, ngọt đặc trưng”.

Món chả ốc lam nướng than củi-đặc sản Yên Bái là món ăn được nhiều du khách lựa chọn khi đến với Nà Hẩu. Ảnh: PV

Từ con ốc rất béo, ngon, ngọt, giầu chất dinh dưỡng, đảm bảo an toàn thực phẩm, người Mông nơi đây đã chế biến ra rất nhiều món ăn đặc sản, mang hương vị của đại ngàn Nà Hẩu và mang văn hóa của đồng bào dân tộc Mông. Điều đặc biệt là món ăn truyền thống của Nà Hẩu được tạo bởi từ chính bàn tay của người nông dân chân chất mà mộc mạc với truyền thống lao động cần cù, thông minh, sáng tạo và tâm hồn phong phú của con người Nà Hẩu.

Trao đổi với PV, ông Lý Tòn Cầu, Chủ tịch UBND xã Nà Hẩu, (huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái) cho biết, món ăn chế biến từ con ốc dạ là những món ăn rất đặc trưng của địa phương. Các món ăn này rất đảm bảo vể vệ sinh ATTP. Chúng tôi chỉ đạo các cơ sở phục vụ ăn uống và cả những người dân phải đảm bảo cung ứng thực phẩm sạch, mang đậm bản sắc của địa phương để phục vụ du khách đặc biệt vào những dịp lễ hội khi lượng du khách về với Nà Hẩu đông.

Đến với Nà Hẩu, nhất là vào dịp Lễ tết rừng, chắc hẳn du khách sẽ có những trải nghiệm vô cùng ấn tượng và khó quên về một vùng quê xinh đẹp, giàu bản sắc văn hóa với núi non hùng vĩ, hang động, thác nước nguyên sơ, không khí trong lành và con người mến khách cùng với những món ăn độc đáo, riêng có, giầu bản sắc trong đó có những món ăn được chế biến từ con ốc dạ.