Nâng tầm nghiên cứu tiệm cận với trình độ. công nghệ hạt nhân tiên tiến, hiện đại của thế giới

Nhân chuyến công tác tại tỉnh Lâm Đồng, chiều nay (2/3), Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình và Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính đã tới thăm Viện Nghiên cứu hạt nhân (thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng).

Vui mừng tới thăm Viện Nghiên cứu hạt nhân, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đánh giá cao những đóng góp của Viện cho đất nước; đồng thời ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao những nỗ lực của đội ngũ cán bộ quản lý, nhà khoa học, nhân viên của Viện đã không ngừng phấn đấu, nỗ lực trong công tác, nhiệm vụ được giao, bảo đảm vận hành lò phản ứng hiệu quả, an toàn đúng như đánh giá của các cơ quan và chuyên gia quốc tế về hạt nhân.

Các ứng dụng nghiên cứu của Viện được áp dụng rộng rãi trên nhiều lĩnh vực, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp, y tế, môi trường. Viện đã thực hiện tốt nhiệm vụ vừa nghiên cứu cơ bản, vừa nghiên cứu ứng dụng. Các ứng dụng nghiên cứu của Viện đóng góp rất thiết thực cho nhiều ngành, lĩnh vực và đời sống xã hội trong điều kiện sự đầu tư của Nhà nước đối với Viện chưa thực sự là lớn và chưa thực sự bài bản.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ cho biết, vừa qua, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Nghị quyết được xã hội đặc biệt quan tâm, nhất là giới khoa học, nghiên cứu đánh giá rất cao và Nghị quyết được coi là một sự đột phá, một cú hích, một động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội thông qua hàng loạt quyết sách tháo gỡ khó khăn cho nghiên cứu khoa học, đẩy mạnh thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, xây dựng khung pháp lý và các cơ chế tài chính, thu thút đầu tư cho nghiên cứu khoa học…

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ nhấn mạnh, quyết tâm chính trị của Đảng và Nhà nước ta là phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng liên tục 2 con số trong các năm của nhiệm kỳ tới. Nhu cầu điện năng cho tăng trưởng của chúng ta là rất lớn, đến năm 2030 còn thiếu khoảng 70.000 MW, gần bằng quy mô điện năng mà chúng ta tạo ra đến thời điểm hiện nay. Vì vậy, việc phát triển nguồn điện, đặc biệt là năng lượng tái tạo, mà năng lượng nền là năng lượng hạt nhân là rất cần thiết, là đòi hỏi của thực tiễn để bảo đảm tăng trưởng 8% trong năm 2025 và 2 con số trong giai đoạn tới.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình mong muốn đội ngũ cán bộ quản lý, nhà khoa học, nhân viên của Viện tiếp tục phấn đấu, bứt phá và vươn lên mạnh mẽ hơn trong thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Viện; không ngừng nâng cao năng lực, khả năng nghiên cứu, phát triển các ứng dụng tiệm cận với trình độ về công nghệ hạt nhân tiên tiến, hiện đại của quốc tế.

Viện Nghiên cứu hạt nhân được đổi tên từ Phân viện Nghiên cứu hạt nhân Đà Lạt, thành lập theo Quyết định số 59-CP ngày 23/2/1979 của Hội đồng Chính phủ.

Viện là tổ chức khoa học và công nghệ công lập, hoạt động theo cơ chế tự chủ một phần kinh phí chi thường xuyên, có nhiệm vụ quản lý, vận hành an toàn và khai thác hiệu quả Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt và các thiết bị khoa học-công nghệ do Viện quản lý để phục vụ nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực, hỗ trợ kỹ thuật phục vụ công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực ứng dụng năng lượng nguyên tử.

Đồng thời thực hiện nhiệm vụ sản xuất – kinh doanh, cung cấp các sản phẩm, dịch vụ từ kết quả nghiên cứu; xuất nhập khẩu vật tư, thiết bị, đồng vị phóng xạ và nguồn phóng xạ phục vụ các hoạt động thuộc chức năng, nhiệm vụ được giao; hợp tác liên doanh, liên kết với các cơ quan, tổ chức trong và ngoài nước về các lĩnh vực có liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của Viện nhằm đẩy mạnh việc chuyển giao và trao đổi các quy trình công nghệ, các sản phẩm của Viện với các cơ sở sản xuất, tổ chức nghiên cứu và đào tạo. Viện tham gia đào tạo sau đại học tại cơ sở đào tạo nghiên cứu sinh của Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam.

Thời gian qua, Viện đã thực hiện nhiều dự án hỗ trợ kỹ thuật và hợp đồng nghiên cứu của IAEA và các đối tác. Các dự án tập trung vào các lĩnh vực, như nâng cấp các hệ công nghệ lò phản ứng và chuyển đổi nhiên liệu lò phản ứng; nâng cấp và phát triển các thiết bị phục vụ phân tích kích hoạt nơtron và nghiên cứu vật lý hạt nhân; nâng cấp các dây chuyền công nghệ sản xuất dược chất; sản xuất thiết bị điện tử hạt nhân; thúc đẩy các nghiên cứu và ứng dụng trong lĩnh vực công nghệ bức xạ, công nghệ sinh học, an toàn phóng xạ, xử lý thải phóng xạ, nghiên cứu môi trường,…

Viện cũng tích cực tham gia vào các hợp tác đa phương khác, như Hợp tác vùng châu Á-Thái Bình Dương (RCA), Diễn đàn hạt nhân châu Á (FNCA) và hợp tác trong khuôn khổ song phương với các phòng thí nghiệm quốc gia của DOE (Hoa Kỳ), chương trình đào tạo chuyên ngành với BARC (Ấn Độ), với NuHRDeC/JAEA (Nhật Bản), với KAERI (Hàn Quốc)…

Hàng năm, Viện phối hợp đăng cai tổ chức nhiều hội thảo quốc tế và các lớp huấn luyện chuyên ngành, tập trung vào các khoá huấn luyện về an toàn bức xạ, công nghệ lò phản ứng, ứng dụng kỹ thuật hạt nhân trong công nghiệp và môi trường, quan trắc phóng xạ môi trường, ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân…