Tranh luận quanh quy định ‘cùng một thang điểm’

Nơi kêu bất cập

Theo dự thảo Quy chế tuyển sinh ĐH năm 2025 của Bộ GD&ĐT, các cơ sở giáo dục ĐH buộc phải quy đổi điểm trúng tuyển tương đương giữa các phương thức và tổ hợp xét tuyển về một thang điểm chung. Xung quanh quy định này đang có nhiều ý kiến trái chiều.

GS.TSKH Nguyễn Đình Đức, Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH Công nghệ (ĐH Quốc gia Hà Nội) cho biết, quy định này không phù hợp. Vì các kì thi có mục đích đánh giá không giống nhau. Ví dụ bài thi THPT do Bộ tổ chức, mục đích để tốt nghiệp THPT, nhưng đề thi đánh giá tư duy, đề thi đánh giá năng lực hay SAT/ACT,… là đánh giá năng lực của người học để xét tuyển vào ĐH.

Mục tiêu khác nhau, sự phân loại khác nhau, ma trận đề, độ khó các bài thi đánh giá năng lực, SAT/ACT khác hẳn so với đề thi tốt nghiệp THPT.

Ông khẳng định, quy định này không phải là giải pháp nâng cao chất lượng đầu vào. Theo ông Đức, Luật Giáo dục ĐH hiện hành quy định tuyển sinh là việc, quyền của các trường ĐH; quy về 1 đầu điểm là vô hình trung cơ quan quản lí nhà nước đã can thiệp vào việc tuyển sinh ĐH của các trường, không phù hợp với luật.

Đưa về 1 thang điểm chỉ có tính chất tương đối, có lợi cho thí sinh đăng kí xét tuyển ĐH bằng điểm thi THPT; đặc biệt, các trường top trên nếu có phương thức xét tuyển kết quả kì thi riêng như đánh giá năng lực thì thí sinh đăng kí xét điểm thi tốt nghiệp THPT sẽ có lợi hơn.

Một giáo viên THPT ở Hà Nội cho rằng, việc quy đổi điểm chuẩn tất cả phương thức xét tuyển về một thang điểm chung là không nên, nhất là áp dụng với các phương thức sử dụng kết quả kì thi riêng.

Thực tế cho thấy, kì thi tốt nghiệp THPT có mục đích chủ yếu là xét tốt nghiệp THPT nên đề thi có độ phân hóa, độ khó thấp hơn hẳn so với các kì thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy do các trường ĐH tổ chức.

Thí sinh tìm hiểu thông tin tuyển sinh ĐH. Ảnh: TRỌNG QUÂN

Đại diện ĐH Bách khoa Hà Nội cho hay, nhà trường đang tìm giải pháp để đưa các phương thức xét tuyển về chung một thang điểm. Nhưng điều này thực sự khó vì mỗi phương thức có yêu cầu, giá trị khác nhau. ĐH Bách khoa dự định đưa 3 phương thức xét tuyển tài năng, xét kết quả thi tốt nghiệp, xét kết quả thi đánh giá tư duy về thang điểm 100/100 để xét tuyển.

Chỗ lại nói phù hợp

Tuy nhiên, với những trường có phương thức xét tuyển đơn giản, việc đưa về một thang điểm lại đảm bảo quyền lợi cho thí sinh. Theo Bộ GD&ĐT, hiện nay, các trường ĐH đang sử dụng nhiều phương thức khác nhau để xét tuyển. Việc có thang điểm trúng tuyển chung sẽ tạo ra một mặt bằng xét tuyển giữa các trường, các phương thức, giúp tránh tình trạng các trường sử dụng nhiều cách quy đổi điểm không đồng nhất, dễ dẫn đến tình trạng thiếu công bằng.

Đặc biệt, việc đưa ra yêu cầu các trường ĐH phải quy đổi tương đương điểm trúng tuyển giữa các phương thức xét tuyển không phải là “làm khó” các trường mà trước tiên là bảo đảm quyền lợi cho thí sinh. Khi quy về một thang điểm tương đương thì các phương thức xét tuyển sẽ có sự ràng buộc về điểm chuẩn.

Những năm qua, khi chưa có quy định này, các phương thức đều xét tuyển độc lập nên đã xảy ra tình trạng các trường ưu tiên dành chỉ tiêu cho phương thức này hơn phương thức kia. Hệ quả là đã xảy ra những tình huống như có thí sinh đạt 29,5-30 điểm tại kỳ thi tốt nghiệp THPT vẫn không trúng tuyển do không còn chỉ tiêu hoặc chỉ tiêu còn quá ít.

Với quy định phải quy đổi tương đương điểm trúng tuyển giữa các phương thức xét tuyển, quyền lợi thí sinh sẽ được bảo đảm hơn.

PGS.TS Lê Đình Tùng, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Y Hà Nội cho biết, năm nay nhà trường giữ ổn định phương thức xét tuyển như năm 2024. Trong đó, dự kiến nâng chỉ tiêu đối với phương thức xét tuyển kết hợp chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế và điểm thi tốt nghiệp THPT (phương thức này chỉ áp dụng với ngành Y khoa, Răng – Hàm – Mặt, Điều dưỡng).

Ông Tùng phân tích, việc quy về một thang điểm sẽ cho thấy bức tranh tổng thể về tuyển sinh của mỗi trường ĐH, đảm bảo công bằng cho những thí sinh không có điều kiện dự thi các kì thi riêng.

NGHIÊM HUÊ