Mở rộng “phủ sóng” y tế từ xa

Ứng dụng công nghệ để khám sức khỏe từ xa giúp cung cấp dịch vụ y tế chất lượng, tiết kiệm thời gian và chi phí di chuyển cho bệnh nhân

Cứu chữa bệnh nhân từ xa trong tình huống khẩn cấp

Theo thông tin cập nhật vào ngày 22/2/2025, một vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra tại tỉnh Sơn La, khi một chiếc xe giường nằm va chạm với một chiếc xe đầu kéo. Vụ tai nạn khiến nhiều người bị thương nặng, trong đó, một số bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức để tiếp tục điều trị.

Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã phối hợp với Bệnh viện Đa khoa tỉnh Sơn La để thực hiện hội chẩn cấp cứu từ xa thông qua hệ thống telemedicine (khám sức khỏe từ xa), xác định phương án điều trị tối ưu và tiếp nhận các bệnh nhân cần điều trị chuyên sâu.

Trước đó, sau trận bão lớn, một bệnh nhân nữ bị vùi lấp dưới đống đổ nát tại thị trấn Văn Yên (Yên Bái) được phát hiện trong tình trạng nguy kịch. Qua hệ thống telemedicine, các bác sỹ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã nhanh chóng xác định tình trạng của bệnh nhân và điều phối phương án cấp cứu, điều trị kịp thời.

Telemedicine là việc cung cấp dịch vụ y tế từ xa qua nền tảng công nghệ thông qua video, âm thanh, hình ảnh hoặc dữ liệu điện tử, giúp bệnh nhân tiếp cận các dịch vụ khám chữa bệnh mà không cần phải đến trực tiếp cơ sở y tế. Các hình thức khám sức khỏe từ xa có thể bao gồm tư vấn qua video, gửi các xét nghiệm từ xa, hoặc theo dõi bệnh nhân qua thiết bị y tế thông minh.

Khám sức khỏe từ xa giúp bệnh nhân tiết kiệm được thời gian và chi phí di chuyển, đặc biệt là đối với những người sống ở các khu vực xa xôi, hẻo lánh, hoặc không thể đến bệnh viện do tình trạng sức khỏe không ổn định. Hệ thống chăm sóc sức khỏe từ xa giúp kết nối bệnh nhân với bác sỹ, mà không cần phải chờ đợi lâu hoặc đến bệnh viện.

Tập đoàn FPT sẽ sử dụng các nền tảng, năng lực công nghệ xây dựng mô hình phù hợp; tích hợp công nghệ AI vào các quy trình chăm sóc sức khỏe để người dân thuận lợi tiếp cận.

– Ông Nguyễn Văn Khoa, Tổng giám đốc Tập đoàn FPT

Bằng việc kết nối bệnh nhân với các bác sỹ chuyên khoa qua nền tảng trực tuyến, telemedicine giúp cung cấp dịch vụ y tế chất lượng, dù bệnh nhân không ở gần bệnh viện lớn. Đặc biệt, nhiều bệnh lý có thể được phát hiện sớm thông qua việc theo dõi liên tục từ xa. Trong điều trị bệnh tim mạch, nhiều bệnh nhân có thể được theo dõi tình trạng sức khỏe qua các thiết bị đeo tay thông minh như đồng hồ đo nhịp tim, huyết áp. Dữ liệu từ các thiết bị này được gửi trực tiếp đến bác sỹ, giúp bác sỹ đưa ra quyết định điều trị kịp thời mà không cần bệnh nhân phải tới bệnh viện.

Theo các chuyên gia y tế, telemedicine là giải pháp lý tưởng trong việc chăm sóc bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính như tiểu đường, cao huyết áp hoặc tim mạch. Bệnh nhân có thể nhận được sự tư vấn và theo dõi sức khỏe thường xuyên mà không cần phải tới bệnh viện mỗi lần tái khám.

Từ năm 2020, Bộ Y tế phối hợp cùng Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) và các tổ chức quốc tế như Quỹ Chăm sóc sức khỏe Hàn Quốc (KOFIH) triển khai chương trình chăm sóc sức khỏe từ xa tại các vùng sâu, vùng xa. Chương trình sử dụng phần mềm Bác sỹ cho mọi nhà tại 8 tỉnh Hà Giang, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Thừa Thiên Huế, Quảng Ngãi, Bình Định, Đắk Lắk, Cà Mau. Những kết quả khả quan đã thúc đẩy Bộ Y tế hợp tác cùng UNDP và KOFIH triển khai Dự án Ứng dụng y tế từ xa nhằm tăng cường tiếp cận dịch vụ y tế cho các nhóm yếu thế tại Việt Nam tại 10 tỉnh khó khăn.

Bà Ramla Khalidi, Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam nhấn mạnh, công nghệ số sẽ giúp cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe tại tuyến cơ sở, giúp người dân vùng sâu, vùng xa dễ dàng tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu. Chương trình này là minh chứng rõ ràng về việc chuyển đổi số trong ngành y tế sẽ mở ra cơ hội cho các nhóm yếu thế, giúp họ không bị bỏ lại phía sau.

Ưu tiên đầu tư cho công nghệ

Chăm sóc sức khỏe từ xa mang lại nhiều lợi ích rõ rệt, thể hiện rõ nhất qua đại dịch Covid-19. Mô hình này giúp giảm chi phí đi lại, giảm tải cho các cơ sở y tế, mang lại cơ hội cho người dân ở vùng sâu, vùng xa được tiếp cận với dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng, mà không cần phải di chuyển tới các cơ sở y tế.

Ông Vương Ánh Dương, Phó cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, việc ứng dụng công nghệ vào khám chữa bệnh từ xa giúp bác sỹ theo dõi tình trạng sức khỏe của bệnh nhân thường xuyên hơn, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị và giảm thiểu rủi ro. Hồ sơ sức khỏe điện tử (EMR), ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và các thiết bị theo dõi từ xa… là các công cụ giúp cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe.

Tuy nhiên, việc triển khai y tế từ xa ở Việt Nam không dễ. Theo khảo sát của Bộ Y tế, khoảng 40% bệnh viện tuyến huyện không có đủ hạ tầng công nghệ cần thiết như mạng Internet ổn định và thiết bị y tế thông minh để triển khai dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ xa.

Để giải quyết các vấn đề trên, các chuyên gia y tế đề xuất một số giải pháp quan trọng. Trước tiên, cần tăng cường đầu tư vào hạ tầng công nghệ, đặc biệt là tại các khu vực nông thôn, miền núi, nơi kết nối mạng và thiết bị còn yếu kém; đảm bảo mạng Internet ổn định và các thiết bị y tế tiên tiến để triển khai dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ xa hiệu quả.

Bên cạnh đó, đào tạo cho các bác sỹ, điều dưỡng và nhân viên y tế về sử dụng công nghệ trong khám chữa bệnh từ xa, giúp các cơ sở y tế triển khai dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ xa một cách hiệu quả. Ngoài ra, các bệnh viện và cơ sở y tế cần có các biện pháp bảo mật thông tin bệnh nhân trong quá trình tư vấn và khám chữa bệnh từ xa, đảm bảo tính an toàn của dữ liệu y tế.