Từ một nông dân nghèo, nhờ sự năng động, dám nghĩ, dám làm, anh La Mo Nõn – người dân tộc Chăm ở thôn Suối Mây, xã Xuân Phước, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên, đã vươn lên phát triển kinh tế gia đình, có thu nhập hơn 1 tỷ đồng/năm.
Anh đã được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam bình chọn là 1 trong 63 nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2024.
Cần mẫn trên đồng, thu nhập tiền tỷ
Tiếp chuyện chúng tôi trong căn nhà mái ngói khang trang, anh La Mo Nõn (sinh năm 1982) bồi hồi nhớ lại một thời nghèo khó. Anh Nõn quê ở thôn Da Dù, xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên. Cách đây hơn 20 năm, anh kết hôn với chị Nguyễn Thị Thùy Linh, quê ở thôn Phú Xuân B, xã Xuân Phước.
Sau khi lập gia đình, cũng như bao gia đình khác ở thôn Suối Mây, vợ chồng anh bám nương rẫy mưu sinh, chủ yếu trồng sắn, ngô. Sản xuất theo cách thủ công, nhỏ lẻ, lại thêm đồng đất khô cằn, thời tiết biến động bất thường nên ruộng sắn, ngô không cho nhiều hiệu quả. Nhiều năm liền, gia đình anh thuộc diện hộ nghèo, cơm không đủ no, áo không đủ mặc…
Làm thế nào để cái nghèo không đeo bám gia đình mình là điều anh luôn trăn trở.

Nông dân người Chăm La Mo Nõn mạnh tay đầu tư phương tiện cơ giới để phục vụ việc sản xuất. Ảnh:Q.N
“Tiền lãi thu được trong các niên vụ mía, tôi không vội vàng sử dụng để xây nhà hay mua sắm vật dụng sang trọng, mà tập trung nguồn vốn mở rộng diện tích cây trồng và đầu tư cho các dịch vụ hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, thương mại, nhờ đó mới có được gia sản như bây giờ”.
Anh La Mo Nõn
Duyên may đến với gia đình năm 2005, khi anh Nõn được Công ty TNHH KCP Việt Nam hỗ trợ cây giống, phân bón, kỹ thuật trồng mía. Sản xuất bài bản và đúng kỹ thuật, từ đó vợ chồng anh có thu nhập đều đặn.
Tiền lãi thu được mỗi năm đều dành dụm để mua thêm đất trồng mía và đất rừng trồng keo. Sau đó, anh tính toán giảm thiểu chi phí sản xuất bằng cách vay mượn thêm tiền người thân để mua máy cày.
“Tôi đầu tư 1 máy cày đại và 1 máy trồng mía để vừa chủ động cày đất cho diện tích canh tác của gia đình, vừa kết hợp làm dịch vụ cho các hộ khác. Ngoài ra, để chủ động khâu vận chuyển mía cây đến bán cho nhà máy đường, tôi vay vốn mua thêm xe tải chở mía cây, sắn, keo đến tận nhà máy. Tiếp đó, tôi lại dành dụm tiền mua xe ben, xe đào múc đất để san ủi đường vào nương rẫy và làm dịch vụ cho nhiều người khác” – anh Nõn cho biết.
Nhờ cần cù chịu khó, sáng tạo trong suy nghĩ và cách làm, biết ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào trồng, chăm sóc và chủ động được các khâu sản xuất bằng máy móc, đến nay gia đình anh Nõn có 13ha mía, 20ha keo, 1 máy cày lớn, 2 xe tải hạng nặng, 1 xe ben và 1 xe đào múc đất.
Nói về hiệu quả sản xuất nông nghiệp, vợ chồng anh Nõn cho biết, chỉ riêng niên vụ 2023-2024, gia đình thu hoạch được gần 1.400 tấn mía, sau khi trừ chi phí còn lãi hơn 900 triệu đồng. Một nửa rừng keo đủ 5 năm tuổi cũng vừa đốn hạ bán được 1,3 tỷ đồng, cộng với nguồn thu ước tính mỗi năm hơn 300 triệu đồng từ dịch vụ cày đất, vận tải hàng hóa và mua bán nông sản…, vợ chồng anh Nõn thật sự xứng danh gia đình nông dân tỷ phú.

Anh La Mo Nõn chăm sóc mía của gia đình. Ảnh:D.H
Nói về bí quyết thành công trong sản xuất, anh Nõn chia sẻ: “Làm nông nghiệp thì luôn phải cần cù chịu khó, năng động, tích cực, dám nghĩ, dám làm, nhưng phải bám sát dự báo thời tiết, áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất… Ngoài ra, với riêng gia đình tôi thì tiền lãi thu được trong các niên vụ mía, tôi không vội vàng sử dụng để xây nhà hay mua sắm vật dụng sang trọng, mà tập trung nguồn vốn mở rộng diện tích cây trồng và đầu tư cho các dịch vụ hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, thương mại, nhờ đó mới có được gia sản như bây giờ”.
Không quên một thời nghèo khó
Kinh tế khá giả, vợ chồng anh Nõn không quên một thời nghèo khó. Họ thường xuyên hỗ trợ, giúp đỡ, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất và cho hơn 20 gia đình nông dân địa phương vay vốn không tính lãi để đầu tư mua phân bón, cây giống về trồng. Điển hình như hai gia đình ông La Lan Vũ và bà Kpá Thị Đẻ được vợ chồng anh Nõn cho mượn tiền, hỗ trợ giống mía, hỗ trợ cày đất… nên họ dần thoát nghèo, đời sống ngày càng ổn định.
Bên cạnh đó, ngoài việc thuê hàng trăm nhân công trồng mía đầu vụ, đốn mía cuối vụ, gia đình anh Nõn còn tạo việc làm thường xuyên cho hơn 20 lao động từ quản lý, chăm sóc ruộng mía, rừng keo tới vận hành máy cày, xe tải, xe múc đất với thu nhập 5-7 triệu đồng/người/tháng.
Anh Nõn bộc bạch: “Đi lên từ hai bàn tay trắng nên tôi rất thấu hiểu những khó khăn, vất vả của bà con khi bắt tay vào làm kinh tế. Tôi chỉ mong sao mọi người chịu khó, tích cực học hỏi để cùng nhau làm giàu trên chính mảnh đất mà mình sinh ra”.
Trong 3 năm (2022-2024), ngoài những giấy khen, giấy chứng nhận hộ gia đình nông dân sản xuất giỏi do Hội Nông dân tỉnh Phú Yên, UBND huyện, Hội Nông dân huyện Đồng Xuân trao tặng, anh La Mo Nõn còn được Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên tặng bằng khen về thành tích xuất sắc trong sản xuất mía – sắn.
Mới đây, cùng với 62 nông dân xuất sắc khác trong cả nước, tỷ phú dân tộc Chăm này đã được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam bình chọn và trao danh hiệu Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2024.
Theo ông Phan Xuân Hạnh – Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Phú Yên, anh La Mo Nõn là tấm gương điển hình tiêu biểu người đồng bào dân tộc thiểu số có nhiều đóng góp trong phong trào Nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững. Với ý chí tự lực, tự cường, quyết tâm vượt khó, anh Nõn đã khẳng định được là người tiên phong đổi mới cách nghĩ, cách làm, áp dụng khoa học kỹ thuật, đầu tư hệ thống máy móc, thiết bị tiên tiến vào sản xuất, giải phóng sức lao động, tăng năng suất, chất lượng công việc.
Nguồn: https://danviet.vn/anh-nong-dan-nguoi-cham-o-phu-yen-trong-mia-va-rung-thanh-ty-phu-sam-duoc-dan-xe-khung-20250226150952547.htm