Những “hạt giống đỏ” của bệnh viện vùng sâu, vùng xa

GIẢI PHÁP BỀN VỮNG
GIỮ CHÂN BÁC SĨ TẠI ĐỊA PHƯƠNG

Theo ước tính của Bộ Y tế, chỉ tính riêng tại 62 huyện nghèo trên cả nước, hệ thống các bệnh viện tuyến huyện đã cần tới hàng nghìn bác sĩ chuyên khoa để phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân. Trước yêu cầu cấp thiết đó, năm 2013, Bộ Y tế triển khai dự án “Thí điểm đưa bác sĩ trẻ tình nguyện về vùng khó khăn”, với kỳ vọng đây sẽ là lực lượng chính lấp đầy khoảng trống thiếu hụt nhân lực trình độ cao ở hệ thống y tế cơ sở.

Năm 2020, sau 8 năm đi vào thực hiện, dự án khép lại giai đoạn I với những hiệu quả thiết thực, bổ sung hơn 350 bác sĩ cho các huyện nghèo tại 22 tỉnh miền núi phía Bắc, miền Trung và Tây Nguyên.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Tuấn Hưng, Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Y tế, Phó giám đốc Dự án, thành công đó cho thấy hướng đi đúng đắn và cần thiết triển khai giai đoạn II của dự án. Thế nhưng, Bộ Y tế khi ấy lại đối mặt với bài toán khó về ngân sách.

Thấu hiểu ý nghĩa của chương trình, Quỹ Thiện Tâm đã quyết định đồng hành và chung tay cùng ngành y tế trong thời điểm dự án đang ở giai đoạn khó khăn nhất. Năm 2021, đúng dịp kỷ niệm Ngày thầy thuốc Việt Nam, Quỹ Thiện Tâm và Bộ Y tế đã tổ chức lễ ký thỏa thuận hợp tác đào tạo bác sĩ chuyên khoa I, II cho các huyện khó khăn, mở đầu cho chặng đường mới với nhiều thành tựu và sáng kiến từ đội ngũ những người thực hiện tận tâm cống hiến vì đồng bào vùng cao.

Điểm mới trong quá trình triển khai giai đoạn II chính là những quy định chặt chẽ về tiêu chí tuyển chọn và trách nhiệm của người được cử đi đào tạo. Bác sĩ được lựa chọn phải là người địa phương, đang sinh sống, làm việc tại các trung tâm y tế, bệnh viện tuyến huyện khó khăn nhất trên cả nước.

Sau khi kết thúc khóa học, học viên phải cam kết về công tác ít nhất 5 năm tại chính bệnh viện đã cử đi đào tạo. Đây là giải pháp bền vững nhằm giữ chân các bác sĩ làm việc lâu dài tại địa phương. Thay vì tình trạng trước đây, các bác sĩ được cử về vùng sâu, vùng xa thường chỉ công tác tạm thời trong thời gian ngắn.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Hà, Phụ trách phòng Quản lý Đào tạo sau Đại học – Trường Đại học Y Hà Nội cho hay, đối tượng đào tạo là bác sĩ tại công tác tại huyện vùng sâu, vùng xa, bà con thậm chí không biết tiếng Kinh, 90% là người dân tộc thì là người bản địa nói mới có tác dụng. “Bác sĩ quay trở lại gắn bó với đơn vị, gia đình chắc chắn sẽ gắn bó lâu dài sẽ thành hạt giống đỏ lan tỏa chuyên môn”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Hà nói.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Kim Bảo Giang, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Y Hà Nội nhờ việc được thầy hướng dẫn kèm cặp một-một, cầm tay chỉ việc thường xuyên nên trình độ các bác sĩ nâng lên rất nhanh.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quang Minh, Giảng viên hướng dẫn khoa Gây mê hồi sức Trường Đại học Y Hà Nội bày tỏ, trong quá trình đào tạo, các thầy cố gắng cung cấp kiến thức cơ bản kiến thức ngoại khoa thường gặp và các kiến thức chuyên khoa, xử lý sâu hơn.

“Chúng tôi cố gắng đặt trong bối cảnh của các bạn để tìm ra giải pháp xử lý phù hợp”, Phó Giáo sư Quang Minh nói.

Với những hỗ trợ về kinh phí lên tới hơn 80 tỷ đồng tài trợ toàn bộ chi phí học tập cho các học viên cùng sự đồng hành sát sao của Quỹ Thiện Tâm, chỉ trong 4 năm từ 2021 đến năm 2024, Bộ Y tế đã tổ chức thành công 13 lớp bác sĩ chuyên khoa I với 11 chuyên ngành. Số lượng bác sĩ được đào tạo lên tới 450 người.

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hữu Tú, Hiệu trưởng trường Đại học Y Hà Nội cho biết, sau 4 năm triển khai giai đoạn 2, dự án đến nay đã gặt hái những trái ngọt. 150 bác sĩ của 4 lớp đầu tiên đã tốt nghiệp, ra trường và bổ sung vào nguồn nhân lực chất lượng cao tại các địa phương. 

Trong năm 2025, chương trình sẽ tiếp tục tuyển chọn và đào tạo thêm 150 học viên, nâng tổng số đào tạo lên 600 người, nâng số lượng gấp gần 2 lần so với giai đoạn 1.

Đây là sự bổ sung chất lượng và kịp thời về nguồn nhân lực cho hơn 140 bệnh viện, trung tâm y tế tuyến huyện của 38 tỉnh, thành phố trải dài khắp các khu vực: Miền núi phía Bắc, miền Trung, Tây Nguyên, Duyên hải Nam trung Bộ, Đông Nam Bộ và Tây Nam Bộ.

Với mong muốn chung tay xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh dựa trên những tiến bộ trong y học mà cốt lõi là mạng lưới nhân lực y tế chuyên môn cao và gắn bó với cộng đồng, Quỹ Thiện Tâm vẫn đang thầm lặng đồng hành, hỗ trợ để các bác sĩ trẻ hoàn thành sứ mệnh cao cả của người thầy thuốc, thắp sáng y tế vùng cao, xây dựng nền tảng vững chắc cho một cộng đồng khỏe mạnh và bền vững. Bên cạnh đó, tại các bệnh viện tuyến huyện khó khăn, Quỹ Thiện Tâm còn tài trợ thêm máy móc, cơ sở vật chất nhằm đồng bộ con người và trang thiết bị, để khi các bác sĩ được đào tạo xong sẽ về địa phương phát huy đúng và hiệu quả nhất chuyên môn của mình.

Là huyện nghèo nhất của tỉnh, sau siêu bão Yagi – cơn bão số 3, những tuyến đường chính bị xuống cấp, việc đi lại càng khó khăn hơn. Bác sĩ Lý Minh Văn cũng như Giàng A Sếnh vẫn đang không ngừng học hỏi, áp dụng chuyên môn để cứu người bệnh ngay tại bệnh viện tuyến huyện. Họ mong mỏi tiếp tục được đi học chuyên khoa II, được nâng cao trình độ hơn nữa để giúp bà con thôn bản chữa được nhiều bệnh mà không cần phải chuyển tuyến. “Chúng tôi mong sẽ có thêm nhân lực, được đi học thêm một số kỹ thuật cao như mổ tụ máu não dưới màng cứng… để phục vụ bà con địa phương”, bác sĩ Văn bày tỏ.