Thời tiết mùa Đông-Xuân nồm ở Việt Nam đang trở thành yếu tố đáng lo ngại đối với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là đối với sự bùng phát của các bệnh lý hô hấp, trong đó cúm là mối đe dọa tiềm tàng trong thời gian này.
Thời tiết mùa Đông-Xuân nồm ở Việt Nam đang trở thành yếu tố đáng lo ngại đối với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là đối với sự bùng phát của các bệnh lý hô hấp, trong đó cúm là mối đe dọa tiềm tàng trong thời gian này.
Theo các chuyên gia, tình trạng thời tiết ẩm ướt, thay đổi nhiệt độ đột ngột sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho virus cúm phát triển và lây lan.
Trong thời kỳ Đông Xuân nồm, khi độ ẩm trong không khí tăng cao, các vi khuẩn và virus dễ dàng phát tán, đặc biệt là virus cúm. Bác sĩ Nguyễn Tuấn Hải, chuyên gia y tế tại Hệ thống tiêm chủng Safpo/Potec cho hay, khi thời tiết nồm, không khí ẩm ướt khiến mũi và cổ họng dễ bị viêm nhiễm.
“Các bệnh lý hô hấp như cúm, viêm phổi, viêm phế quản thường có nguy cơ bùng phát mạnh mẽ hơn trong mùa này. Virus cúm sẽ có cơ hội lây lan rộng hơn trong cộng đồng khi mọi người tập trung tại những khu vực kín, đông người, nơi hệ thống thông gió kém”, bác sỹ Hải nêu.
Các chuyên gia y tế cảnh báo rằng một số đối tượng có nguy cơ mắc cúm và gặp phải các biến chứng nguy hiểm, bao gồm trẻ nhỏ, người cao tuổi, phụ nữ mang thai và những người mắc bệnh nền đặc biệt như tiểu đường, hen suyễn, bệnh tim mạch, đột quỵ…
Các chuyên gia y tế khuyến cáo tất cả mọi người đều có nguy cơ nhiễm cúm mùa, nhưng một số nhóm đối tượng cần đặc biệt chú ý và tiêm phòng cúm thời điểm này để phòng chống các biến chứng nặng gồm: Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ em dưới 12 tháng tuổi có hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện. Người cao tuổi, từ 65 tuổi trở lên, với hệ miễn dịch suy yếu.
Phụ nữ mang thai hoặc mới sinh con trong mùa cúm, vì thay đổi thể trạng và hệ miễn dịch trong thời gian này có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Người có bệnh nền như tiểu đường, hen suyễn, bệnh tim mạch, đột quỵ, và những người đang điều trị thuốc dài hạn.
Ngoài ra, những người có hệ miễn dịch suy yếu, người béo phì (BMI trên 40), người mắc các bệnh ảnh hưởng đến hệ thần kinh, và những người dưới 20 tuổi đang dùng aspirin trong thời gian dài cũng thuộc nhóm cần tiêm vắc-xin phòng cúm.
Ngoài những đối tượng nêu trên thì theo bác sỹ Nguyễn Tuấn Hải, mỗi người dân cần được tiêm vắc-xin cúm mùa để phòng chống các biến chứng nặng do bệnh gây ra.
Trả lời câu hỏi của phóng viên về các loại vắc-xin cúm đang lưu hành, theo bác sỹ Hải, về bản chất chúng ta có vắc-xin cúm mùa bất hoạt (vi rút đã chết hoặc chỉ một phần của vi rút đã chết) và vắc-xin sống giảm độc lực. Hiên nay chúng ta chủ yếu dùng vắc-xin bất hoạt dạng vi rút đã phân mảnh (loại này có độ an toàn và công hiệu).
Theo số loại kháng nguyên chúng ta có vắc-xin Tam giá hay Tứ giá (3 hay 4 loại vi rút). Người ta làm như vậy (vắc-xin hỗn hợp 3 hay 4 loại vi rút) để việc tiêm vắc-xin có thể bảo vệ với phần lớn các vi rút đang lưu hành phổ biến trên thế giới (bao phủ).
Tuy nhiên chúng ta cần quan tâm đến vắc-xin thuộc “mùa” nào (năm) và thuộc Bắc bán cầu hay Nam bán cầu. Lý do là mùa Đông-Xuân của Bắc bán cầu và Nam bán cầu lệnh nhau.
Theo thông tin từ Bộ Y tế, đợt bùng phát cúm mùa tại Nhật Bản đang diễn ra mạnh mẽ. Từ tháng 9 năm 2024 đến tháng 1 năm 2025, Nhật Bản ghi nhận khoảng 9,5 triệu ca cúm, chủ yếu do cúm A gây ra. Các khu vực có đông dân cư và các điểm du lịch như Tokyo, Hokkaido, Osaka và Fukuoka đang bị ảnh hưởng nặng nề.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng cho biết, trong các tuần cuối năm 2024, tỷ lệ mắc cúm và nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính (ARI) tăng mạnh ở nhiều quốc gia thuộc Bắc bán cầu, bao gồm châu Âu, Bắc Mỹ, Trung Mỹ và nhiều quốc gia ở châu Á.
Bộ Y tế khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau đây để giảm thiểu nguy cơ mắc cúm mùa:
Tiêm vắc-xin cúm mùa: Đây là biện pháp hiệu quả nhất để bảo vệ cơ thể khỏi cúm. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay, đặc biệt sau khi ho, hắt hơi.
Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi bằng khăn giấy, khăn tay hoặc ống tay áo để giảm phát tán dịch tiết. Đeo khẩu trang khi ra ngoài, đặc biệt ở nơi đông người và trên phương tiện giao thông công cộng. Giảm tiếp xúc với người mắc cúm hoặc nghi ngờ mắc cúm khi không cần thiết.
Duy trì lối sống lành mạnh: Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tăng cường sức đề kháng và vận động thể lực đều đặn.
Khi có triệu chứng như ho, sốt, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi, người dân không nên tự ý xét nghiệm hoặc mua thuốc điều trị tại nhà mà cần liên hệ với cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Các bác sỹ cũng cảnh báo rằng nhiều người mắc cúm thường chủ quan, nghĩ rằng chỉ là bệnh nhẹ và không đi khám sớm, điều này có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm.
Trước tình hình cúm mùa đang gia tăng, Bộ Y tế đã yêu cầu các địa phương triển khai kế hoạch phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm. Bộ cũng khuyến cáo các biện pháp giám sát và kiểm dịch y tế biên giới để phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh và hạn chế lây lan.
Nguồn: https://baodautu.vn/thoi-tiet-nom-am-lam-tang-nguy-co-bung-phat-dich-cum-d247872.html
