Vì sao doanh số Tesla sụt giảm chưa từng có?

Tesla – hãng xe điện của tỉ phú công nghệ Elon Musk – đang chứng kiến sự sụt giảm doanh số chưa từng có trong lịch sử thương hiệu này, trong khi các đối thủ khác như BYD của Trung Quốc đang nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường.

Điều này khiến không ít người đặt ra câu hỏi rằng liệu có phải vai trò chính trị mới và những phát ngôn gây tranh cãi của tỉ phú Musk là nguyên nhân khiến người dùng không còn mặn mà mấy với hãng xe điện này?

Doanh số lần đầu tiên sụt giảm

Theo Đài CNN ngày 18-2, Tesla lần đầu tiên ghi nhận doanh số toàn cầu giảm trong năm 2024, tụt 1% so với năm 2023. Con số này có lẽ không hề hấn gì với những doanh nghiệp khác, nhưng nếu so sánh với một công ty ghi nhận mức tăng tưởng kỷ lục 38% và 40% vào hai năm trước như Tesla, đây đã được xem là một tín hiệu đáng báo động.

Bên cạnh đó việc giá cổ phiếu Tesla trong thập kỷ qua chủ yếu dựa trên kỳ vọng tăng trưởng, nên bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy thương hiệu này đang chững lại cũng gây lo ngại.

Tại Mỹ, doanh số Tesla giảm mạnh 16% từ tháng 12-2023 đến tháng 1-2024. Dù hiện tượng giảm doanh số vào đầu năm là xu hướng quen thuộc do chiến lược đẩy mạnh doanh số cuối năm của hãng, nhưng mức giảm này vẫn đáng chú ý. Sự chững lại của Tesla phản ánh áp lực cạnh tranh ngày càng lớn từ các hãng xe điện khác.

Tesla không chỉ đối mặt với một CEO bận rộn có nhiều công ty lớn nhỏ, nay lại còn “lấn sân” sang lĩnh vực chính trị Mỹ, mà còn gặp phải nhiều thách thức từ sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt và giá xe cao.

Các nhà sản xuất ô tô lâu đời như General Motors, Ford và Volkswagen đã tung ra hàng loạt mẫu xe điện mới với mức giá cạnh tranh hơn Tesla.

Trong khi đó Tesla chỉ có những thay đổi nhỏ trên các mẫu xe chủ lực như Model Y, Model 3, Model X và Model S. Mẫu xe mới duy nhất, Cybertruck, là một sản phẩm đặc thù với giá cao, thế nhưng doanh số của dòng xe này vẫn ở mức khiêm tốn.

Ngoài ra Tesla cũng chịu sức ép lớn từ hãng xe Trung Quốc BYD. Trong quý 4-2024, BYD đã vượt xa Tesla về doanh số xe điện trên toàn cầu và đang chiếm thị phần của Tesla tại Trung Quốc và châu Âu. Dù chưa thâm nhập thị trường Mỹ, sự bành trướng của BYD là một thách thức lớn đối với Tesla.

Liệu chính trị có tác động đến doanh số Tesla?

Một trong những vấn đề gây tranh cãi trong thời gian gần đây là vai trò của tỉ phú Elon Musk trong bộ máy Chính phủ Mỹ. Hình ảnh ông xuất hiện bên cạnh Tổng thống Trump trong những sự kiện ở Nhà Trắng khiến nhiều người đặt câu hỏi liệu quan điểm chính trị của ông Musk có ảnh hưởng đến quyết định mua xe của khách hàng hay không.

Dữ liệu từ S&P Global Mobility cho thấy sự sụt giảm lòng trung thành của khách hàng Tesla tại các bang ủng hộ Đảng Dân chủ.

Tỉ lệ khách hàng mua xe Tesla tại các bang này giảm từ 72% xuống 65% trong năm 2024, trong khi con số này tại các bang ủng hộ Đảng Cộng hòa tăng nhẹ từ 47,6% lên 48,2%. Điều này có thể khiến Tesla mất dần thị phần ở những thị trường quan trọng như California.

Bên cạnh đó một khảo sát của Morning Consult vào tháng 2-2024 cho thấy 32% người mua xe tại Mỹ khẳng định họ “không cân nhắc” mua Tesla, tăng so với mức 27% vào năm trước và 17% vào năm 2021.

Dù vậy tỉ lệ người sẵn sàng mua xe Tesla vẫn giữ ổn định ở mức 16% trong bốn năm qua, cho thấy không phải tất cả khách hàng đều bị ảnh hưởng bởi yếu tố chính trị.

Ngoài ra số lượng xe Tesla đã qua sử dụng được rao bán cũng đang tăng mạnh. Dữ liệu từ AutoTrader cho thấy trung bình có khoảng 11.300 xe Tesla cũ được rao bán trong quý 4-2024, tăng 28% so với một năm trước đó. 

Dù đây có thể là hệ quả của làn sóng mua xe Tesla trong giai đoạn hậu đại dịch, nhưng cũng đặt ra câu hỏi về mức độ trung thành của khách hàng với thương hiệu này.

Dẫu có nhiều tranh luận về ảnh hưởng của tỉ phú Musk đến doanh số Tesla, các chuyên gia cho rằng yếu tố quyết định vẫn là giá cả, tính năng và sự cạnh tranh từ các đối thủ. Với sự cạnh tranh ngày càng mạnh, Tesla sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức hơn nếu không có chiến lược mới để duy trì vị thế dẫn đầu trong ngành công nghiệp xe điện.