Dự thảo tờ trình về việc xây dựng Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) của Bộ Tài chính đang thu hút sự quan tâm của người dân, nhất là phần góp ý của UBND TP Cần Thơ.
UBND TP Cần Thơ đề xuất đơn vị soạn thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) nghiên cứu mở rộng tính thuế đối với lãi tiền tiết kiệm và chỉ miễn thuế với các khoản gửi quy mô nhỏ.
Theo quy định hiện hành, cá nhân nhận lãi từ các khoản tiền gửi tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (bao gồm tiền gửi không kỳ hạn, có kỳ hạn, tiết kiệm, chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, tín phiếu và các khoản có nguyên tắc hoàn trả đầy đủ gốc và lãi) đang được miễn thuế.
Hiện nay, chỉ có thu nhập từ lãi tiền gửi của doanh nghiệp mới thuộc đối tượng chịu thuế thu nhập doanh nghiệp.
Trước đề xuất này, chị Tạ Thị Hiền (45 tuổi, ở Hà Nội) cho biết, hiện nay, các ngân hàng đều có những gói tiết kiệm nhỏ lẻ, thậm chí là 1 triệu đồng cũng có thể mở sổ tiết kiệm, nên lâu nay, với những khoản tiền dôi dư, chị vẫn gửi tiết kiệm, có khi chỉ là vài triệu đồng. “Thông thường tôi chỉ gửi tiết kiệm với những khoản tích lũy không lớn và chủ yếu là chọn kỳ hạn ngắn để khi cần tiền có thể rút. Vì vậy nếu đánh thuế là không hợp lý” – chị Hiền cho hay.
“Tiền tiết kiệm của tôi là từ tiền lương dôi dư chưa dùng đến. Tôi đã phải chịu thuế TNCN với tiền lương, song khi mang tiền lương đi gửi tiết kiệm, lại bị đánh thuế TNCN một lần nữa. Như vậy chẳng phải thuế chồng thuế hay sao?” – chị Hiền cho biết thêm.
Chuyên gia tài chính Nguyễn Thuý Anh cho rằng, những người chọn kênh đầu tư bằng việc gửi tiết kiệm là những người hướng đến sự đầu tư an toàn, ít rủi ro như bất động sản, chứng khoán. Lựa chọn gửi tiết kiệm vào ngân hàng là kênh đầu tư an toàn nhất chứ không phải kênh đầu tư hấp dẫn nhất. Họ có thể là người cao tuổi hoặc những người có nguồn tiền dôi dư ở mức trung bình và thấp. Do đó, nếu tiền gửi của người dân phải chịu thuế TNCN thì có nguy cơ dòng tiền này sẽ chạy sang những kênh như vàng, USD hay bất động sản…
Ảnh minh họa
Ảnh hưởng đến lãi suất cho vay
Theo TS Cấn Văn Lực, chuyên gia tài chính ngân hàng, việc đánh thuế những khoản lãi tiết kiệm có thể ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn của hệ thống ngân hàng và nền kinh tế. “Một khi lượng tiền gửi của dân sụt giảm thì các ngân hàng thương mại sẽ phải lao vào cuộc cạnh tranh lãi suất huy động, điều này kéo theo lãi suất cho vay tăng và người đi vay (doanh nghiệp, người dân) vẫn là đối tượng phải chịu tác động mạnh nhất” – vị chuyên gia phân tích.
“Việc đánh thuế lãi tiền gửi ở các nước phát triển là bình thường nhưng Việt Nam hiện tại thì chưa nên đặt ra. Sau này, nếu đánh thuế thì cần xác định đối tượng, ngưỡng đánh thuế và chỉ áp dụng đối với người có thu nhập cao” – TS Cấn Văn Lực phân tích.
Đại diện một ngân hàng cho hay, khi sử dụng tiền gửi tiết kiệm của khách hàng để đầu tư, kinh doanh thì bản thân các ngân hàng đã nộp thuế thu nhập doanh nghiệp. Nói cách khác, tất cả những hoạt động đầu tư kinh doanh có sinh lời thì các bên liên quan đều đã đóng góp thuế cho nhà nước.
Cho nên, đề xuất đánh thuế TNCN với tiền gửi tiết kiệm cần nghiên cứu một cách khoa học, toàn diện, đồng thời phải có cơ sở dữ liệu để đánh giá tác động của chính sách này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến mặt bằng lãi suất huy động tại hệ thống ngân hàng cũng như nền kinh tế.
Trước các ý kiến trái chiều này, Bộ Tài chính cho biết định hướng của Nhà nước là cơ cấu lại nguồn thu ngân sách nhằm đảm bảo nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững. Một trong những giải pháp quan trọng là mở rộng cơ sở thuế, hạn chế việc lồng ghép các chính sách xã hội trong các sắc thuế.
Đồng thời, chính sách miễn, giảm và giãn thuế cần đảm bảo tính trung lập. Quan điểm này được thực hiện theo tinh thần của Nghị quyết 07/2016 của Bộ Chính trị.
Trong dự thảo dự án Luật Thuế TNCN (thay thế), Bộ Tài chính cũng dẫn kinh nghiệm từ một số quốc gia để làm cơ sở tham khảo.
Đơn cử, tại Thái Lan, thu nhập chịu thuế được phân thành nhiều loại, trong đó bao gồm cả thu nhập từ cổ tức và lãi tiền gửi ngân hàng. Ở Trung Quốc, Luật Thuế TNCN quy định lãi suất tiền gửi, cổ tức và phân phối lợi nhuận đều thuộc nhóm thu nhập chịu thuế. Tương tự, tại Hàn Quốc, lãi tiền gửi cũng bị tính thuế TNCN.
Tuy nhiên, một số quốc gia khác lại áp dụng chính sách giảm trừ thuế đối với các khoản lãi vay mua nhà trả góp, nhằm hỗ trợ người dân sở hữu nhà ở.
Chính vì vậy, trong lần sửa đổi Luật Thuế TNCN này, Bộ Tài chính đang nghiên cứu việc bổ sung các khoản giảm trừ đặc thù, trong đó có lãi vay mua nhà. Việc điều chỉnh phạm vi miễn giảm thuế cần được xem xét trên nhiều yếu tố, đảm bảo phù hợp với chủ trương của Nhà nước, thực tiễn trong nước và xu hướng cải cách thuế trên thế giới.
Nguồn: https://phunuvietnam.vn/ban-khoan-truoc-de-xuat-danh-thue-thu-nhap-tien-lai-gui-tiet-kiem-20250218162459753.htm
