Tôi 53 tuổi, có bệnh nền hen suyễn, cao huyết áp, hay bị cúm khi thời tiết thay đổi. Tôi có nên tiêm vaccine cúm và vaccine nào khác để tăng cường hệ hô hấp? (Thế Nhật, Hà Giang)
Trả lời:
Hầu hết các bệnh hô hấp như Covid-19, cúm mùa, ho gà… đều là bệnh truyền nhiễm có khả năng lây truyền rất cao qua các giọt bắn khi người bệnh nói chuyện, ho, hắt hơi. Ngoài ra, người khỏe mạnh có thể bị lây bệnh do tiếp xúc với các vật dụng nhiễm virus của người bệnh như quần áo, đồ dùng hàng ngày,…
Khi nhiễm Covid-19 và các loại virus, vi khuẩn đường hô hấp như cúm, phế cầu, phổi thường là cơ quan đầu tiên có thể bị tấn công và tàn phá nặng nề nhất. Nếu đồng nhiễm Covid-19 và các loại bệnh đường hô hấp kể trên, những người có nguy cơ cao như người lớn tuổi, người có bệnh lý nền có khả năng nhập viện, cần hỗ trợ hô hấp (oxy, máy thở) cao hơn, tăng nguy cơ tử vong gấp 2,4 lần.
Trường hợp của bạn bị hen suyễn kèm mắc cúm, đường hô hấp bị viêm nhiễm sẽ tiết ra nhiều chất nhầy cản trở không khí vào phổi, làm kích hoạt cơn co thắt phế quản, thắt chặt các đường dẫn khí dẫn đến tình trạng khó thở. Nếu bạn đang điều trị hen đều đặn bằng thuốc và kiểm soát tốt cơn hen thì khi bị cúm, nguy cơ biến chứng sẽ thấp hơn. Tuy nhiên, cúm cũng là nguyên nhân làm khởi phát đợt cấp của hen, có thể làm tình trạng hen diễn tiến nặng hơn, gây bội nhiễm dẫn đến viêm phổi và suy hô hấp.
Việc tiêm vaccine đầy đủ giúp người bệnh hen suyễn phòng bệnh cúm, tránh cơn hen suyễn kịch phát, gây khó thở và nguy hiểm nếu không được xử trí kịp thời. Đồng thời, loại trừ những nhầm lẫn về triệu chứng tương tự với Covid-19, bảo vệ phổi, tránh tình trạng suy hô hấp.
Người lớn tuổi tiêm vaccine phế cầu khuẩn tại VNVC. Ảnh: Mộc Thảo
Vaccine cúm giúp giảm 70-90% nguy cơ nhiễm virus cúm ở người lớn, giảm đến 80% nguy cơ tử vong tại bệnh viện và 40% nguy cơ điều trị tích cực (ICU) với người trên 65 tuổi; giảm 20% nguy cơ tử vong ở bệnh nhân suy tim; giảm nguy cơ nhập viện vì cúm tới 80% ở người bệnh tiểu đường tuýp 2 và 40% ở người bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), giảm 27% tỷ lệ trẻ sinh non ở phụ nữ mang thai mắc cúm.
So với trước khi tiêm vaccine, bệnh nhân hen cũng được ghi nhận giảm đến 40% nguy cơ xảy ra đợt kịch phát cơn hen. Ngoài ra, với trường hợp của bạn, cần tiêm đầy đủ các loại vaccine hô hấp quan trọng khác như vaccine phế cầu khuẩn, ho gà – bạch hầu – uốn ván… để bảo vệ lá phổi. Bạn nên đeo khẩu trang thường xuyên, tránh tiếp xúc gần với những người nghi mắc bệnh, sinh hoạt trong môi trường thông thoáng, có lối sống lành mạnh như tránh thuốc lá, rượu bia…
Hiện VNVC có đầy đủ các vaccine hô hấp như Vaxigrip Tetra (Pháp), Influvac Tetra (Hà Lan) phòng bệnh cúm; Prevenar 13 (Bỉ) phòng viêm phổi và các bệnh do phế cầu khuẩn cho người lớn; Synflorix (Bỉ) phòng các bệnh do phế cầu cho trẻ dưới 5 tuổi; vaccine Boostrix (Bỉ) ngừa ho gà – bạch hầu – uốn ván…
BS Phạm Hồng Thuyết
Quản lý Y khoa, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC
