Đảm bảo công bằng từ chất lượng đầu vào

Nếu như ở các năm trước, xét tuyển sớm dựa vào học bạ THPT là phương thức tuyển sinh chủ đạo của không ít trường ĐH, thì năm nay nhiều cơ sở đào tạo cho biết sẽ không còn áp dụng phương thức này. Thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) trong năm 2023, trong số hơn 546.000 thí sinh trúng tuyển nhập học, có trên 30% trong số đó trúng tuyển dựa vào phương thức xét kết quả học bạ THPT. Năm 2024, hơn 180 cơ sở giáo dục ĐH sử dụng điểm học bạ làm căn cứ xét tuyển. Đáng lưu ý, với không ít trường, xét học bạ là một trong 2 phương thức tuyển sinh chủ đạo bên cạnh điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT.

Năm nay, ghi nhận từ đề án tuyển sinh của các trường cho thấy có nhiều điều chỉnh với phương thức xét học bạ. ĐH Quốc gia TPHCM năm 2025 thống nhất chủ trương thực hiện 3 phương thức tuyển sinh ĐH gồm xét tuyển thẳng, xét tuyển dựa trên kết quả kỳ thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia TPHCM và xét tuyển dựa trên kết quả tốt nghiệp THPT. Điều này đồng nghĩa với việc từ năm 2025, phương thức ưu tiên xét tuyển sớm của ĐH này không còn.

Trước đó, từ năm 2024, ĐH Kinh tế quốc dân đã bỏ phương thức xét tuyển bằng học bạ. Năm 2025, đơn vị này thông báo giữ ổn định 3 phương thức tuyển sinh so với năm 2024, gồm: xét tuyển thẳng (2% chỉ tiêu), xét tuyển kết hợp (83% chỉ tiêu), và xét tuyển theo kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2025 (15% chỉ tiêu). Cùng đó, nhiều năm nay, ĐH Bách khoa Hà Nội không sử dụng phương thức xét tuyển bằng học bạ THPT. Năm 2025, trường có 3 phương thức gồm xét tuyển tài năng (20%), xét tuyển theo điểm thi đánh giá tư duy (40%) và xét tuyển theo điểm thi tốt nghiệp THPT.

Ngoài ra, một số trường ĐH đào tạo khối ngành đặc thù về sức khỏe đã nói “không” với điểm học bạ khi xét tuyển nhiều năm nay như: Trường ĐH Sài Gòn, Trường ĐH Y dược TPHCM, Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch…

Đảm bảo công bằng trong tuyển sinh

Từ 30% chỉ tiêu xét tuyển bằng học bạ hàng năm, Trường ĐH Công thương TPHCM cũng giảm mạnh chỉ tiêu tuyển sinh theo phương thức này. Năm 2025, trường sẽ chỉ còn dành 15-20% chỉ tiêu cho điểm học bạ và dần tiến tới bỏ hẳn phương thức này. ThS.Phạm Thái Sơn – Giám đốc tuyển sinh Trường ĐH Công thương TPHCM chia sẻ, nhiều trường ĐH công lập nói “không” với xét học bạ là do điểm học bạ giữa các trường THPT có sự chênh lệch đáng kể, dẫn đến khó khăn trong việc đánh giá chính xác năng lực thí sinh. Với thực tế đó, việc sử dụng học bạ làm tiêu chí xét tuyển có thể gây ra sự thiếu công bằng giữa các thí sinh.

Ngoài ra, theo ông Sơn, việc xét tuyển bằng học bạ có thể khiến học sinh chủ quan, chểnh mảng trong học tập và ôn thi tốt nghiệp THPT, ảnh hưởng đến chất lượng. Năm 2025, nhiều trường ĐH đã chuyển sang các phương thức xét tuyển khác như sử dụng kết quả thi tốt nghiệp THPT, kỳ thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy hoặc kết hợp nhiều tiêu chí để đảm bảo chất lượng trong tuyển sinh.

PGS.TS Bùi Quang Hùng – Phó Giám đốc ĐH Kinh tế TPHCM cho biết, năm nay trường dự kiến giảm khoảng 20% chỉ tiêu xét tuyển dựa vào kết quả học tập THPT (học bạ). Số chỉ tiêu giảm này được chuyển sang phương thức xét điểm kỳ thi đánh giá năng lực và xét kết quả thi tốt nghiệp THPT. Theo kế hoạch, trường dự kiến dành khoảng 40 – 50% chỉ tiêu phương thức xét tuyển có căn cứ trên kết quả học tập THPT; 20% xét điểm kỳ thi đánh giá năng lực; 2% chỉ tiêu tuyển thẳng và đối tượng thí sinh tốt nghiệp THPT ở nước ngoài; còn lại là xét điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT.

Ông Hùng chia sẻ: Việc giảm chỉ tiêu xét điểm học bạ, đồng thời kết hợp điểm học bạ với một số tiêu chí khác nhằm mục đích chọn học sinh chất lượng hơn. Đồng thời, việc điều chỉnh này để cân đối đồng đều chỉ tiêu với phương thức xét điểm kỳ thi tốt nghiệp. Tuy nhiên, trường vẫn đang chờ quy chế tuyển sinh chính thức của Bộ GDĐT để quyết định.