17 cựu Đại sứ Mỹ đề nghị Washington nối lại hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn tại Việt Nam, Lào, Campuchia

Trong thư ngỏ được đăng tải trên trang web Legacies of War, 17 nhà ngoại giao từng giữ chức Đại sứ Mỹ tại Việt Nam, Lào và Campuchia đã kêu gọi Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio chấm dứt lệnh tạm dừng 90 ngày đối với các chương trình hỗ trợ nước ngoài của Mỹ, vốn dẫn đến việc các hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn do Mỹ tài trợ ở nước ngoài bị đình trệ.

Theo các nhà ngoại giao, việc chính quyền Mỹ đánh giá lại các chương trình hỗ trợ nước ngoài là cần thiết. Tuy nhiên, thời gian tạm dừng để đánh giá kéo dài tới 3 tháng có nguy cơ gây ra sự thụt lùi nghiêm trọng hoặc thậm chí khiến các chương trình rà phá bom mìn toàn cầu, hỗ trợ nạn nhân và giáo dục rủi ro về bom mìn do Mỹ tài trợ bị thụt lùi, thậm chí “biến mất hoàn toàn”.

Các cựu Đại sứ Mỹ cũng đánh giá, công tác hỗ trợ đối với các hoạt động rà phá bom mìn và vật liệu chưa nổ (UXO) thể hiện “sự ủng hộ của Mỹ đối với Việt Nam, Lào và Campuchia – những quốc gia trong khu vực có tầm quan trọng chiến lược to lớn với Mỹ”.

“Hoạt động rà phá bom mìn không chỉ cứu sống nhiều người mà còn mang lại lợi ích thiết thực bằng cách biến đất ô nhiễm thành đất có thể sử dụng vì mục đích nông nghiệp hay xây dựng cơ sở hạ tầng, từ đó thúc đẩy nền kinh tế”, các cựu Đại sứ Mỹ nhấn mạnh.

Các cựu Đại sứ Mỹ đồng thời khẳng định, các chương trình trên còn mang lại lợi ích cho an ninh quốc gia Mỹ, bởi nó sẽ giảm nguy cơ kẻ xấu tiếp cận vật liệu nổ để sử dụng chúng vì mục đích xấu, vốn có thể dẫn đến bạo lực hoặc bất ổn. Nếu không được dọn sạch, bom mìn và vật liệu chưa nổ có thể đe dọa tính mạng của nhà thầu và nhân viên cứu trợ Mỹ ở khu vực.

Rà phá bom mìn tại Quảng Trị Việt Nam.

Trong thư, các cựu Đại sứ Mỹ tin rằng, “quan hệ đối tác giữa Mỹ với Việt Nam, Lào, Campuchia về các vấn đề quan trọng, bao gồm rà phá bom mìn, khắc phục hậu quả dioxin và tìm kiếm quân nhân mất tích trong chiến tranh, không chỉ giúp chữa lành vết thương trong quá khứ mà còn thúc đẩy hòa giải và mở rộng hợp tác quốc phòng, tăng trưởng kinh tế, giao lưu nhân dân”.

“Các khoản đầu tư liên tục của chúng ta vào các lĩnh vực như rà phá bom mìn và các sáng kiến ​​phát triển khác sẽ chỉ củng cố thêm những mối quan hệ quan trọng này và thúc đẩy thành công chung lớn hơn nữa trong tương lai”, các cựu Đại sứ Mỹ nêu quan điểm.

Trước đó, Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres ngày 27/1 đã kêu gọi Mỹ xem xét các miễn trừ bổ sung đối với lệnh cắt giảm viện trợ nước ngoài của nước này nhằm “đảm bảo tiếp tục cung cấp các hoạt động phát triển và nhân đạo quan trọng”.

Người phát ngôn của Tổng thư ký Guterres, ông Stephane Dujarric cho biết Mỹ là một trong những nước đóng góp viện trợ phát triển nhân đạo tự nguyện lớn nhất của LHQ và cơ quan này đang cố gắng tìm hiểu tác động của lệnh tạm dừng viện trợ từ Washington.

“Chúng tôi trân trọng lòng hảo tâm mà Mỹ luôn thể hiện. Chúng tôi muốn hợp tác, đánh giá, lắng nghe và giải quyết những lo ngại của chính quyền mới của Mỹ, đồng thời đảm bảo rằng những đối tượng dễ bị tổn thương nhất vẫn được bảo vệ”, ông Dujarric nói với các phóng viên.

Sau khi nhậm chức cách đây một tuần, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố tạm dừng các khoản đóng góp viện trợ nước ngoài để xem liệu chúng có phù hợp với chính sách đối ngoại của ông hay không. Động thái này dẫn đến nguy cơ cắt giảm hàng tỷ USD viện trợ quan trọng. Mỹ hiện là nhà tài trợ nước ngoài trợ lớn nhất trên toàn cầu. Trong năm tài chính 2023, nước này đã giải ngân 72 tỷ USD dành cho viện trợ nước ngoài.