Một giống nho mới, trông như ngón tay, ngon như hàng nhập khẩu chính thức được phép trồng đại trà tại Ninh Thuận

Giống nho NH04-102 mang lại kinh tế cao

Theo Tiến sỹ Phan Công Kiên, trong tháng 1/2025, giống nho không hạt chất lượng cao NH04-102 (còn gọi là nho ngón tay đen) đã được Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển nông nghiệp Nha Hố (Viện Nha Hố) công bố lưu hành giống cây trồng mới theo Luật Trồng trọt năm 2018 và Nghị định số 94/2019-NĐ-CP ngày 13/12/2019 của Chính phủ về quy định chi tiết một số điều của Luật Trồng trọt về giống cây trồng và canh tác.

Theo đó, giống nho ngón tay đen chính thức được phép phát triển sản xuất tại Ninh Thuận và các tỉnh duyên hải Nam Trung bộ. Cũng theo Tiến sỹ Phan Công Kiên, ở nước ta, cây nho được trồng chủ yếu ở tỉnh Ninh Thuận và là một trong những cây trồng chủ lực, có giá trị kinh tế cao.

Hiện nay, cơ cấu giống nho trong sản xuất tại đây vẫn còn ít, các giống nho được trồng chủ yếu dùng cho ăn tươi và một ít dùng chế biến rượu. Các giống nho không hạt dùng để ăn tươi hoặc sấy khô chưa được nghiên cứu, chọn tạo và đưa vào cơ cấu sản xuất nên sản phẩm trên thị trường chủ yếu được nhập khẩu từ nước ngoài.

Xuất phát từ yêu cầu đó, Viện Nha Hố đã quan tâm thu thập nguồn gen, đánh giá, tuyển chọn và giới thiệu các giống nho mới cho sản xuất, làm phong phú cơ cấu giống, tạo điều kiện cho sản xuất nho phát triển bền vững.

Từ việc nghiên cứu đánh giá tuyển chọn, so sánh tập đoàn các giống nho không hạt tại Nha Hố, Viện Nha Hố đã chọn được một số giống nho không hạt có nhiều tính trạng tốt như năng suất cao, chất lượng tốt, mẫu mã đẹp, thích hợp với thị hiếu người tiêu dùng, phù hợp với điều kiện sinh thái của vùng.

Trong số đó, giống nho không hạt chất lượng cao NH04-102 đã được giới thiệu và chính thức được phép phát triển sản xuất tại Ninh Thuận kể từ ngày 15/1/2025.

Giống nho NH04-102 có thời gian sinh trưởng từ khi cắt cành đến lúc thu hoạch khoảng 117-125 ngày (tùy từng vụ), cây sinh trưởng khỏe, dễ ra hoa và đậu quả với tỷ lệ cao, khối lượng quả trung bình 4-5 g/quả (trung bình 350-550 g/chùm), cuống quả chắc, ít rụng.

Nhờ những ưu điểm này nên rất thuận lợi cho thương lái vận chuyển đi xa, đặc biệt là tiềm năng năng suất cao (11-15 tấn/ha/vụ, trong điều kiện thâm canh có thể đạt 16-20 tấn/ha/vụ) và kháng khá tốt với một số loại sâu bệnh, sản xuất được 2 vụ/năm.

Trao đổi với Dân Việt, những hộ trồng giống nho mới này ở thôn Đắc Nhơn, xã Nhơn Sơn, huyện Ninh Sơn(Ninh Thuận) cho biết, qua gần 2 năm trồng thử nghiệm theo hướng dẫn kỹ thuật của Viện Nha Hố, bà con nhận thấy giống nho mới NH04-102 rất phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu địa phương nên phát triển rất tốt.

Theo nông dân Nguyễn Đình Trí, xã Nhơn Sơn, kỹ thuật trồng giống nho mới này tương tự như các giống nho truyền thống hiện nay nhưng năng suất và chất lượng cao hơn nhiều. Bà con nông dân trong xã cùng trồng giống nho này đều cảm nhận trái nho có hình dáng thon dài như ngón tay, nhìn bắt mắt nên ai cũng thích.

Không riêng gì nông dân Nguyễn Đình Trí, nhiều bà con trồng giống nho NH04-102 đều hy vọng giống nho này sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cho bà con trong thời gian tới. Bởi trong thời gian bắt đầu trồng thí nghiệm đến khi trồng đến thu hoạch lứa quả đầu tiên khoảng 8 – 10 tháng và từ lúc cắt cành đến khi thu hoạch quả chín khoảng 115 – 130 ngày. Nếu chăm sóc đúng kỹ thuật theo hướng dẫn của Viện Nha Hố thì năng suất đạt khoảng 12 – 15 tấn/ha/vụ.

Bà con nông dân ở huyện Ninh Sơn cho biết, giá nho NH04-102 được thương lái thu mua tại vườn dao động từ 130.000 – 220.000 đồng/kg, cao gấp 3- 5 lần so với giống nho đỏ Cardinal và cao gấp 2- 3 lần so với nho xanh NH01-48.

Nay giống nho này được cho phép trồng đại trà bà con rất hy vọng giống nho ngón tay đen NH04-102 sẽ làm đa dạng sản phẩm nho ăn tươi chất lượng cao và tăng khả năng cạnh tranh với các sản phẩm nho nhập khẩu trên thị trường hiện nay.

Giống nho NH04 -102 ăn tươi không hạt

Theo Tiến sỹ Phan Công Kiên, giống nho NH04-102 là nho ăn tươi không hạt, có thể sử dụng để sấy khô, khi chín quả có màu đen, độ đường cao (16-20 oBrix), vỏ quả dày, có mùi vị đặc trưng và mẫu mã đẹp.

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, chất lượng quả của giống nho NH04-102 tương đương với sản phẩm nho cùng loại từ nước ngoài nhập khẩu vào thị trường Việt Nam.

Giống nho NH04-102 đã được Văn phòng Bảo hộ Giống cây trồng (Bộ Nông nghiệp và PTNT) cấp bằng bảo hộ giống cây trồng mới tại Quyết định số 522/QĐ-TT-VPBH ngày 5/11/2024, bằng bảo hộ có hiệu lực trong thời gian 25 năm.

“Hiện nay, Viện Nha Hố đang xây dựng vườn đầu dòng và hoàn thiện các hồ sơ để trình cấp có thẩm quyền đánh giá và công nhận vườn cây đầu dòng để làm cơ sở cho việc tổ chức sản xuất và cung cấp nguồn cây giống đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng phục vụ mở rộng phát triển sản xuất trong thời gian tới…”, Tiến sỹ Phan Công Kiên chia sẻ.

Có thể nói, giống nho không hạt chất lượng cao NH04-102 được phép phát triển trong sản xuất; được cấp bằng bảo hộ giống cây trồng mới sẽ đủ sức cạnh tranh và đứng vững trên thị trường trong nước và có thể xuất khẩu trong tương lai gần.

Tính đến nay, Viện Nha Hố đang lưu giữ trên 230 mẫu giống nho tại vườn tập đoàn quỹ gen, với các mục đích khai thác sử dụng khác nhau, gồm: Nho ăn tươi, nho rượu, nho không hạt (sấy khô), nho chuyên làm gốc ghép và nho lấy lá. 

Trong thời gian tới, công tác nghiên cứu lai tạo và tuyển chọn các giống nho mới có năng suất, chất lượng và chống chịu với các điều kiện bất lợi của ngoại cảnh sẽ được Viện Nha Hố tiếp tục triển khai và thực hiện nhằm giới thiệu bộ giống tốt để phục vụ sản xuất nho, góp phần phát triển các sản phẩm cây trồng đặc thù của tỉnh Ninh Thuận.

Cây nho có giá trị kinh tế đứng thứ 4 trong ngành nông nghiệp tại Ninh Thuận

Theo Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Ninh Thuận, cây nho trong các năm qua được nâng cao chất lượng. Hiện tổng diện tích trồng nho tại Ninh Thuận là 1.060 ha ( tính đến cuối năm 2023) và định hướng phát triển đến năm 2030 là 2.000 ha.

Khu vực trồng nho tập trung tại các địa bàn: Ninh Phước, Ninh Sơn, Ninh Hải và TP.Phan Rang – Tháp Chàm… Những năm gần đây, chất lượng nho tại Ninh Thuận có sự khác biệt rõ, giống phong phú, ngon hơn chứ không chỉ có giống nho đỏ truyền thống.

Hiện cây nho được tỉnh quan tâm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao, sản xuất theo VietGAP, hữu cơ, với diện tích 344 ha. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục các chính sách hỗ trợ nông dân thông qua việc nghiên cứu giống nho mới, hỗ trợ chuỗi liên kết từ trồng trọt đến tiêu thụ, nâng cao chất lượng chế biến nho.

Cây nho là cây có giá trị kinh tế đứng thứ 4 trong ngành nông nghiệp tại Ninh Thuận, với sản lượng hằng năm trên 33.000 tấn.

Gần đây, nhiều giống nho được nghiên cứu, đưa vào sản xuất bên cạnh giống nho đỏ truyền thống, như nho đen, nho xanh NH 01-48, nho móng tay…

Từ trái nho đặc sản được trồng bởi người nông dân vùng nắng gió, nhiều doanh nghiệp đã tham gia vào khâu chế biến sau thu hoạch, đưa ra thị trường các sản phẩm mật nho, si-rô nho, mứt khô và đặc biệt là các sản phẩm vang từ nho được người tiêu dùng trong và ngoài nước ưa chuộng…