Khánh Hòa tận dụng cơ chế đặc thù khai thác hiệu quả tiềm năng kinh tế biển

Khánh Hòa đang xây dựng TP. Nha Trang trở thành đô thị hạt nhân, trung tâm kinh tế của tỉnh

Bức tranh với những gam màu sáng

Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, ông Nguyễn Tấn Tuân cho biết, năm 2024, tỉnh đã hoàn thành đạt và vượt 22/22 chỉ tiêu kinh tế – xã hội theo Nghị quyết của HĐND tỉnh đề ra hồi đầu năm. Trong đó, một số chỉ tiêu quan trọng như tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) ước tăng 10,16% so với năm 2023, xếp thứ 7 cả nước và xếp thứ 2 vùng Bắc Trung bộ và duyên hải miền Trung; tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 2.044,7 triệu USD, tăng 16,5% so với năm 2023; thu ngân sách nhà nước đạt 20.100 tỷ đồng, tăng 11,3% so với năm 2023, trong đó thu nội địa đạt 17.321,8 tỷ đồng, tăng 12,5% so với năm 2023; tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội ước đạt 80.569 tỷ đồng, tăng 13,1% so với năm 2023…

Trong năm 2024, nhiều quy hoạch quan trọng đã được cấp thẩm quyền phê duyệt, làm cơ sở để quản lý, thu hút và sử dụng hiệu quả các nguồn lực như: Quy hoạch chung đô thị mới Cam Lâm đến năm 2045, Điều chỉnh Quy hoạch chung TP. Nha Trang đến năm 2040, Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung TP. Cam Ranh đến năm 2045, Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung đô thị Diên Khánh đến năm 2040, Đồ án Quy hoạch xây dựng vùng huyện Khánh Vĩnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Tỉnh cũng đẩy nhanh tiến độ phủ kín các quy hoạch phân khu (hiện đã có 4/19 quy hoạch phân khu tại Khu kinh tế Vân Phong, 3 quy hoạch phân khu tại huyện Cam Lâm và 2 quy hoạch phân khu tại TP. Nha Trang được phê duyệt). Điều chỉnh các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất theo quy định.

Nhiều dự án đầu tư trọng điểm, quy mô lớn được đẩy nhanh tiến độ triển khai hoàn thành và đi vào hoạt động, tạo động lực phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh. Năm 2024, Dự án Nhà máy Nhiệt điện BOT Vân Phong 1 của Tập đoàn Sumimoto (Nhật Bản) chính thức đi vào vận hành.

“Đây là dự án đầu tư nước ngoài có quy mô lớn nhất của tỉnh Khánh Hòa đến thời điểm hiện nay, với tổng mức đầu tư gần 2,58 tỷ USD, gồm 2 tổ máy với công suất lắp đặt 1.432 MW, góp phần đưa tổng giá trị sản phẩm ngành công nghiệp năm 2024 của tỉnh tăng 18,5% so với năm 2023”, ông Tuân cho hay.

Bên cạnh đó, nhiều công trình hạ tầng trọng điểm quốc gia cũng được tập trung nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ thi công như Tuyến cao tốc Cam Lâm – Vĩnh Hảo (hoàn thành và đưa vào khai thác từ tháng 4/2024); Tuyến cao tốc Vân Phong – Nha Trang (cơ bản bàn giao 100% mặt bằng, dự kiến hoàn thành vào ngày 30/4/2025); Dự án thành phần 1 thuộc Dự án Xây dựng đường bộ cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột giai đoạn I (đã bàn giao mặt bằng gần 90%, dự kiến thi công hoàn thành trong năm 2026).

Địa phương đã khởi công xây dựng nhiều công trình trọng điểm khác như đường giao thông từ Quốc lộ 27C đến đường tỉnh ĐT.656 kết nối với tỉnh Lâm Đồng và tỉnh Ninh Thuận; đường ven biển từ xã Vạn Lương (huyện Vạn Ninh) đến thị xã Ninh Hòa; nâng cấp mở rộng tuyến Tỉnh lộ 1B…

Tận dụng tối đa cơ chế đặc thù

Sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết số 55/2022/QH15 ngày 16/6/2022 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Khánh Hòa, tỉnh đã triển khai thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp nhằm tận dụng tối đa những cơ chế, chính sách đặc thù. Trong đó, nhiệm vụ được xem là quan trọng hàng đầu là đẩy nhanh tiến độ lập, hoàn thành phê duyệt các quy hoạch, làm cơ sở để thu hút nhà đầu tư chiến lược, triển khai thực hiện chính sách thu hồi đất tại Khu kinh tế Vân Phong, huyện Cam Lâm và các chính sách ưu đãi đối với nhà đầu tư chiến lược tại Khu kinh tế Vân Phong.

“Bên cạnh đó, tỉnh cũng quyết liệt cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh; tăng cường xúc tiến đầu tư, ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác với các tập đoàn, nhà đầu tư lớn đến từ các quốc gia có nền khoa học công nghệ tiên tiến như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản… Qua đó, mở rộng cơ hội tìm kiếm, thu hút các dự án đầu tư về đổi mới sáng tạo, công nghệ thông tin, công nghiệp năng lượng sạch, công nghiệp chế biến, chế tạo công nghệ cao, logistics…, phù hợp với lĩnh vực ưu tiên thu hút theo Nghị quyết số 55/2022/QH15 của Quốc hội”, ông Tuân chia sẻ.

Theo ông Tuân, đến nay, một số cơ chế, chính sách đặc thù đã được triển khai và đạt nhiều kết quả tích cực. Cụ thể, đối với các cơ chế, chính sách về quản lý tài chính, ngân sách nhà nước, căn cứ Quyết định số 756/QĐ-TTg ngày 1/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Khánh Hòa được bổ sung 60,4 tỷ đồng từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương theo Nghị quyết số 55/2022/QH15 của Quốc hội, cùng với nguồn thưởng vượt thu năm 2023 với số tiền là 9,4 tỷ đồng. Tỉnh đã thống nhất phân bổ số vốn trên để thực hiện dự án mua sắm trang thiết bị y tế nhằm nâng cao năng lực y tế, chất lượng chăm sóc sức khỏe của người dân.

Tỉnh đã thực hiện phân bổ 186,6 tỷ đồng nguồn tăng thu các huyện, thị xã, thành phố để hỗ trợ huyện Khánh Sơn và Khánh Vĩnh xây mới, sửa chữa nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo và đầu tư các công trình, dự án có tính liên kết, kết nối các địa bàn xã, cải thiện đời sống người dân, thực hiện mục tiêu giảm nghèo.

Về quản lý đất đai, HĐND tỉnh Khánh Hòa đã ban hành các nghị quyết cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa (dưới 500 ha) sang mục đích khác để thực hiện Dự án Cụm công nghiệp Diên Thọ (giai đoạn II); ban hành danh mục dự án được tổ chức thực hiện điều tra, khảo sát, đo đạc kiểm đếm, xác minh nguồn gốc đất, tài sản gắn liền với đất tại Khu kinh tế Vân Phong.

Về tách dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng ra khỏi dự án đầu tư công, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 09/2022/NQ-HĐND ngày 23/9/2022 về việc ban hành danh mục dự án đầu tư công thực hiện thí điểm tách dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng ra khỏi dự án đầu tư công trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.

Đến nay, tỉnh có 3 dự án thuộc danh mục dự án hoàn thành thủ tục phê duyệt chủ trương đầu tư và đang tiếp tục triển khai phê duyệt quyết định đầu tư các dự án thành phần, gồm: Dự án Đường giao thông liên vùng huyện Diên Khánh; Dự án Nâng cấp và làm mới đường Tỉnh lộ 6 – ĐT.651G (giai đoạn II); Dự án Tuyến đường ven biển từ xã Vạn Lương, huyện Vạn Ninh đi thị xã Ninh Hòa.

Tại Hội nghị công bố quy hoạch và xúc tiến đầu tư tỉnh Khánh Hòa ngày 2/4/2023, UBND tỉnh đã ký kết 11 bản ghi nhớ với các nhà đầu tư lớn về việc nghiên cứu đầu tư các dự án trên địa bàn Khu kinh tế Vân Phong và các khu công nghiệp, bao gồm 2 dự án về cảng biển và 1 dự án về cảng hàng không.

“Sau khi các nhà đầu tư đề xuất dự án cụ thể và các quy hoạch phân khu được phê duyệt, tỉnh sẽ xem xét chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh sân bay, đầu tư bến cảng, khu bến cảng thuộc cảng biển đặc biệt; bến cảng, khu bến cảng, cảng tổng hợp, cảng chuyên dùng có quy mô vốn đầu tư từ 2.300 tỷ đồng trở lên thuộc cảng biển loại I”, ông Tuân cho hay.

Năm 2025, tỉnh Khánh Hòa đã có kế hoạch cụ thể để sẵn sàng bước vào kỷ nguyên mới, phát triển toàn diện, mạnh mẽ, hoàn thành mục tiêu quan trọng của Bộ Chính trị đặt ra đối với tỉnh là trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030.

Cùng với đó, để phát huy vai trò là trung tâm liên kết vùng Nam Trung bộ và Tây Nguyên, Khánh Hòa đã chủ động tổ chức liên kết, hợp tác phát triển với các tỉnh trong khu vực. 

“Tỉnh đã tích cực trong việc đề xuất, tham gia góp ý đối với các cơ chế, chính sách đặc thù của vùng, nhất là các chính sách về cơ chế, chính sách ưu đãi về thuế, sử dụng đất, mặt nước, hỗ trợ kỹ thuật, chuyển giao công nghệ để thu hút doanh nghiệp, thành phần kinh tế đầu tư hoạt động và hợp tác hình thành cụm liên kết ngành kinh tế biển. Sau khi các cơ chế, chính sách đặc thù được thông qua sẽ tạo điều kiện cho toàn vùng nói chung và tỉnh Khánh Hòa nói riêng bứt phá”, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa chia sẻ.