Dừng đầu tư hạng mục tuyến tránh TP. Bảo Lộc theo hình thức hợp đồng BT

Hạng mục tuyến tránh TP. Bảo Lộc thi công dở dang.

Bộ trưởng Bộ GTVT vừa ký Quyết định số 96/QĐ – BGTVT phê duyệt điều chỉnh Dự án đầu tư xây dựng công trình khôi phục, cải tạo Quốc lộ 20 đoạn Km0+000 – Km123+105,17 trên địa phận tỉnh Đồng Nai và tỉnh Lâm Đồng theo hình thức Hợp đồng BT.

Thông tin đáng chú ý nhất tại quyết định này là việc Bộ GTVT dừng đầu tư xây dựng hạng mục tuyến tránh thành phố Bảo Lộc theo hình thức hợp đồng BT thuộc Dự án để bàn giao nguyên trạng cho UBND tỉnh Lâm Đồng theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình tại Thông báo số 534/TB-VPCP ngày 26/11/2024 của Văn phòng Chính phủ.

Bộ GTVT giao Ban quản lý dự án 7 chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát việc thực hiện dự án của nhà đầu tư/doanh nghiệp dự án; kịp thời xây dựng kế hoạch vốn, hoàn tất các thủ tục về vốn thanh toán cho dự án; bảo đảm việc sử dụng nguồn vốn Nhà nước thanh toán cho dự án đúng mục đích, đối tượng, quy định của pháp luật và hiệu quả đầu tư dự án, báo cáo Bộ GTVT phân bổ nguồn vốn thanh toán cho dự án, bảo đảm đầy đủ theo quy định; có biện pháp quản lý chặt chẽ việc sử dụng, thanh toán vốn, khoản vay tín dụng dự án, đảm bảo phù hợp với quy định pháp luật và hợp đồng dự án.

Ban quản lý dự án 7 có trách nhiệm xác định chính xác khối lượng và chi phí còn lại chưa thực hiện đối với hạng mục tuyến tránh TP. Bảo Lộc và hoàn thiện các thủ tục tiếp theo theo quy định để bàn giao nguyên trạng cho UBND tỉnh Lâm Đồng triển khai các thủ tục sớm đầu tư hoàn thành tuyến đường trong năm 2025.

Nhà đầu tư/doanh nghiệp dự án (Công ty cổ phần BT20 – Cửu Long) khẩn trương làm việc với Bên cho vay và MIGA và các Bộ, ngành có liên quan để sớm có ý kiến thống nhất chính thức phương án xử lý tuyến tránh TP. Bảo Lộc và hoàn tất các nội dung liên quan đến hợp đồng tín dụng điều chỉnh (nếu có) theo quy định; ký kết Phụ lục hợp đồng theo phương án tài chính điều chỉnh được duyệt và các nội dung điều chỉnh (nếu có) trong quá trình thực hiện dự án

Cần phải nói thêm rằng, tuyến tránh TP. Bảo Lộc là hạng mục phát sinh của Dự án Quốc lộ 20, đoạn Km0 – Km123+105,17, nhằm giảm tải cho Quốc lộ 20 chạy qua trung tâm TP. Bảo Lộc.

Tính đến tháng 7/2020, tuyến tránh TP. Bảo Lộc đã hoàn thành 15,48 km/15,58 km nền đường, riêng nút giao Quốc lộ 55 thi công chưa hoàn thiện; hoàn thành cơ bản 3/3 cầu, cầu Nausri, Minh Rồng 2 và Âu Cơ đã thi công đến mặt cầu, lan can, chưa hoàn thiện khe co giãn, mặt bê tông nhựa trên cầu…gia cố tứ nón chưa hoàn thiện; móng cấp phối đá dăm, gia cố xi măng hoàn thành 15 km/15,58 km (nghiệm thu 12,15 km…

Hiện nay, Ban quản lý dự án 7, doanh nghiệp dự án và địa phương đang tiếp tục xử lý đoạn tuyến bị sụt, lún do mưa bão gây ra.

Trong công văn gửi Chính phủ vào tháng 6/2024, Bộ GTVT đã lý giải khá cụ thể nguyên nhân dẫn đến việc hạng mục tuyến tránh TP. Bảo Lộc không thể hoàn thành, lay lắt suốt 4 năm qua.

Cụ thể, kinh phí giải phóng mặt bằng do địa phương phê duyệt tăng khoảng 61,5 tỷ đồng; theo phương án tài chính của dự án, năm 2018 Dự án được bổ sung nguồn hoàn thuế VAT để trả nợ khoản vay nước ngoài, tuy nhiên theo hướng dẫn của Bộ Tài chính thì dự án không được hoàn thuế VAT khoảng 361,869 tỷ đồng nên thiếu hụt kinh phí.

Bên cạnh đó, năm 2018 ngân sách nhà nước chưa kịp bố trí vốn để trả nợ vay nước ngoài nên nhà đầu tư/doanh nghiệp dự án đã sử dụng nguồn vốn của dự án để trả nợ trước.

Trong khi đó, UBND tỉnh Lâm Đồng lại không thể bố trí vốn còn thiếu từ ngân sách của địa phương theo cam kết để thực hiện hoàn thành toàn bộ hạng mục tuyến tránh TP. Bảo Lộc do vướng Luật Ngân sách tại thời điểm thi công.

Theo ông Lê Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ GTVT, do nguồn vốn sử dụng cho đầu tư xây dựng và giải phóng mặt bằng bị thiếu hụt so với phương án tài chính đã duyệt nên tuyến tránh TP. Bảo Lộc chưa hoàn thành và tạm dừng thi công tại điểm dừng kỹ thuật, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông, sụt trượt do bão lũ.

Đặc biệt do chi phí giải phóng mặt bằng chưa được thanh toán, hoàn thành chi trả cho người dân nên MIGA đã có một số ý kiến về các vấn đề môi trường và xã hội liên quan đến dự án, đồng thời cảnh báo việc không hoàn thành có thể dẫn tới đánh giá vi phạm cam kết, tác động tới tài chính khoản vay và tác động tới xếp hạng tín nhiệm quốc gia.

Vào đầu tháng 11/2024, Bộ GTVT tái khẳng định: dừng đầu tư hạng mục tuyến tránh TP. Bảo Lộc theo hình thức hợp đồng BT và lập dự án mới đối với các hạng mục còn lại của tuyến tránh TP. Bảo Lộc để thực hiện đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư công là phương án tối ưu để sớm hoàn thiện, đưa công trình vào khai thác.

Trong khi chờ tổ chức lập dự án mới, giao Bộ GTVT chỉ đạo đơn vị thuộc Bộ phối hợp với các bên liên quan thực hiện quản lý, bảo trì đoạn tuyến; đồng thời rà soát, bố trí vốn trong kế hoạch đầu tư công trung hạn của Bộ GTVT và các nguồn vốn hợp pháp khác (dự kiến khoảng 352,12 tỷ đồng) để thực hiện.