Nhẵn túi ngày đầu khởi nghiệp, nhà nghiên cứu ‘dư tiền’ nhờ mỹ phẩm nức mùi Tết

Khởi nghiệp kiểu ‘điếc không sợ súng’

Lần đầu tiếp xúc với Hoàng Thị Thanh Huyền – người sáng lập Công ty TNHH Mộc Hương Việt Nam – chúng tôi có cảm giác như đang nói chuyện với một nhà nghiên cứu khoa học chứ không phải doanh nhân.

Từng học chuyên ngành Hóa – Dược, đã có công việc ổn định ở một công ty kinh doanh nguyên liệu mỹ phẩm với mức lương 10-15 triệu đồng/tháng, nhưng năm 2015, Huyền quyết định khởi nghiệp với lý do chẳng giống ai: “Muốn chủ động công việc mình thích để có thời gian dành cho gia đình”.

Vừa kết hôn xong, có trong tay 200 triệu đồng, Huyền góp vốn khởi nghiệp cùng một người bạn, tổng cộng 400 triệu đồng, thuê một cửa hàng xinh xắn ở Hà Đông (Hà Nội), thuê nhân sự, nhờ bạn bè ở nước ngoài mách nước mua nguyên liệu xịn…

Với tâm lý “sính ngoại”, muốn đưa những thứ tốt nhất thế giới về Việt Nam, Huyền chỉ mua nguyên liệu nhập khẩu, có chứng nhận FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ), rồi mày mò nghiên cứu khá nhiều sản phẩm handmade như son dưỡng, kem dưỡng,… nhanh chóng có tệp khách hàng khá ổn định.

“Việt Nam mình rất nhiều dược liệu có thể dùng để làm mỹ phẩm, nhưng các vùng trồng không được đầu tư đạt tiêu chuẩn, tiêu chí sản xuất mỹ phẩm. Đây là một trong những lý do khiến chúng tôi phải mua nguyên liệu của nước ngoài”, Huyền lý giải.

Buôn bán chưa được bao lâu, lô hàng lớn bị hải quan thu giữ. Lúc đó, Huyền mới vỡ lẽ, mỹ phẩm phải được sản xuất trong nhà máy đủ tiêu chuẩn, phải có công bố của Bộ Y tế mới được lưu hành trên thị trường. 

“Mỹ phẩm là ngành ‘đốt tiền’. Thiếu kinh nghiệm kinh doanh, 400 triệu đồng khởi nghiệp tiêu tan. Nếu biết những điều này từ trước thì tôi đã không làm. Tôi tự nhủ mình đúng là đứa ‘điếc không sợ súng’, con đường mình chọn làm không đơn giản như mình nghĩ mà liên quan tới pháp lý và nhiều vấn đề phức tạp khác”, nhà sáng lập Mộc Hương nhớ lại. 

“Nếu được quay lại từ đầu, chắc tôi sẽ đi làm thuê thêm một thời gian để tích lũy kinh nghiệm chứ không liều lĩnh khởi nghiệp như vậy. Khởi nghiệp không chỉ đòi hỏi kiên trì mà còn cần cả sự sáng suốt và đủ độ trải nghiệm nữa”, Huyền chia sẻ.

Cơ duyên với mỹ phẩm nguyên liệu từ thiên nhiên

Những năm 2018-2019, thị trường Việt Nam rất thịnh hành các loại kem trộn và mỹ phẩm công nghiệp. Một số người nhạy cảm với hóa chất, bị mẩn ngứa khi sử dụng sản phẩm.

Đồng cảm với những người có làn da nhạy cảm, Huyền nhen nhóm ý tưởng tìm nguyên liệu từ thiên nhiên để sản xuất ra những loại mỹ phẩm lành tính cho người dùng.

Một lần sang chơi vùng trồng hoa cải, Huyền bỗng nhớ lại câu chuyện của sếp cũ – muốn nghiên cứu mùi già để tạo ra một sản phẩm đặc trưng mùi Tết. Theo tục lệ, ngày cuối năm, nhiều gia đình đun nước lá mùi già để tắm nhằm xua tan những điều xui xẻo, không vui trong năm cũ, sẵn sàng đón một năm mới tốt đẹp hơn.

“Nghe nói vùng này cứ đến Tết đều trồng rất nhiều mùi già để chở lên thành phố bán nên tôi quyết định vào làng tìm mua, nhưng hỏi rất nhiều nhà đều không có. Cuối cùng, tôi cũng tìm được một nhà chỉ có 2-3 luống nhỏ ở ruộng.

Chủ nhà cho biết, hầu hết người trẻ giờ không muốn mất thời gian đun nước mùi già để tắm. Ít khách mua, đi bán cũng chẳng được là bao nên người dân không muốn trồng nữa. Tôi nghĩ, một tục lệ hay và đẹp lại để mất thì tiếc quá. Thế là tôi có thêm động lực để nghiên cứu”, Huyền kể.

Sản phẩm đầu tiên làm ra là nước cất mùi già, Huyền nhờ một cửa hàng rau sạch bán hộ với giá 90.000 đồng/chai. Chỉ trong gần 1 tuần, 300 sản phẩm bán hết veo. Nhiều người phản hồi rất tích cực vì lần đầu tiên có sản phẩm chỉ cần mua về pha ra tắm, đúng hương mùi già.

Chỉ qua một mùa Tết, Huyền thu hàng tỷ đồng từ nước tắm mùi già ngày cuối năm. Tất cả khoản nợ đều được thanh toán, thậm chí còn dư tiền.

Năm 2019, Huyền cùng cộng sự quyết định nâng cấp mô hình kinh doanh từ cơ sở sản xuất handmade lên công ty, đăng ký thương hiệu Mộc Hương. Doanh nghiệp thay đổi hoàn toàn tư duy, chuyển từ dùng nguyên liệu nước ngoài sang nguyên liệu Việt Nam, thuê nhà máy với dây chuyền sản xuất khá hiện đại.

Nhiều năm nay, Huyền và các cộng sự không ngừng nghiên cứu, cải tiến, hoàn thiện sản phẩm dựa theo đánh giá của khách hàng. Nước mùi già không chỉ đậm đặc hơn để sử dụng tiết kiệm hơn mà còn kết hợp với nhiều hương khác như chanh sả để đa dạng hóa sản phẩm…

Đến giờ, nước tắm mùi già Mộc Hương vẫn là một trong những mặt hàng mỹ phẩm thiên nhiên được nhiều bà nội trợ yêu thích tìm mua mỗi dịp Tết cổ truyền.

Bên cạnh nước mùi già, Mộc Hương còn có sản phẩm khác cũng bán chạy như xà phòng dung dịch, không bị dư xút, lành tính hơn xà phòng bánh, giữ được nhiều tinh dầu.

Tuy nhiên, cũng như nhiều người khởi nghiệp khác trong ngành sản phẩm từ thiên nhiên, quá trình đưa sản phẩm tới tay khách hàng của Mộc Hương gặp không ít gian nan. Nhiều người không đủ kiên trì sử dụng đủ thời gian để cảm nhận được tác dụng của sản phẩm.

Sẵn tư duy của một nhà nghiên cứu, cái gì không biết thì Huyền đi học hỏi, thậm chí mang nguyên cả công thức sản phẩm của mình đi hỏi các nhà nghiên cứu giỏi. Dần dần, sản phẩm của Mộc Hương đã chinh phục thêm đa dạng khách hàng.

Những giá trị lớn hơn tiền

Với mô hình khởi nghiệp tinh gọn, Mộc Hương hiện chỉ có khoảng 10 nhân sự vận hành.

Bước vào con đường kinh doanh, khó tránh những cú vấp. Đã có lúc Mộc Hương bị thời cuộc làm cho rung lắc, chênh vênh. Do không kịp hòa theo xu hướng kinh doanh trên TikTok, khách hàng sụt giảm mạnh. Từng có lúc nhân viên sẵn sàng chấp nhận 3 tháng không lương để công ty vượt qua giai đoạn khó khăn.

Tuy nhiên, với sự chỉ dẫn của những người thầy đáng kính, với sự hỗ trợ của nhiều nhà nghiên cứu và doanh nghiệp lớn trong ngành, Huyền cùng Mộc Hương đã bình tĩnh vượt qua những con sóng dữ.

Giá trị lớn nhất sau 10 năm khởi nghiệp đối với Huyền không phải là doanh thu tiền tỷ mà là niềm vui và nụ cười của bà con nông dân bán nguyên liệu làm mỹ phẩm cho Mộc Hương.

“Chúng tôi mua mùi già của bà con ở một vùng bao năm kham khổ vì lũ. Dịp Tết này, chúng tôi vừa trả gần 1 tỷ đồng cho người nông dân ở một xã vùng cao Lạng Sơn để mua nguyên liệu làm tinh dầu sở. Tôi rất vui khi có thể góp phần tạo ra giá trị cho cộng đồng chứ không chỉ cho riêng doanh nghiệp mình”, Huyền tâm sự.

Mới đây, Huyền lên thăm vùng trồng sở ở Lạng Sơn với nhiều cây hàng trăm năm tuổi. Chủ tịch xã bày tỏ: “May có các em bao tiêu đầu ra, bà con mới không phá bớt rừng sở để trồng hồi vì bán hồi thu nhiều tiền hơn”. Nhờ đó, rừng tự nhiên lâu năm được bảo tồn, góp phần hiện thực hóa mục tiêu Net Zero của Việt Nam.