Nhiều thành tựu vượt trội

Nhiều thành công vượt trội

Năm 2024 ngành Nghệ thuật biểu diễn đã gặt hái nhiều thành công vượt bậc, trong đó có những kỷ lục đáng mơ ước. 12 nhà hát của Bộ VHTTDL đều hoàn thành kế hoạch của năm 2024 từ đầu tháng 12. Nhà hát Múa rối Việt Nam hiện đang hoạt động sôi nổi với hơn 1.000 suất diễn, là con số kỷ lục đáng ghi nhận trong lịch sử hoạt động của Nhà hát. Nhà hát Tuổi Trẻ cũng để lại dấu ấn khi liên tục ra mắt các chương trình mới phục vụ thanh thiếu niên. Trong năm 2024, nhà hát đã dựng bốn vở diễn mới thuộc dự án Mùa hè yêu thương 2024 đồng thời điều chỉnh khung giờ diễn vào 20h thứ Bảy và 15h Chủ nhật, giúp phụ huynh và các khán giả nhí dễ dàng sắp xếp thời gian thưởng thức nghệ thuật.

Đối với lĩnh vực tưởng như kén khán giả nhất hiện nay, năm 2024, Nhà hát Tuồng Việt Nam cũng bán được 350 vé mỗi suất diễn tại rạp Hồng Hà. Dù phối hợp với một công ty tổ chức sự kiện, nhưng đây là bước ngoặt quan trọng sau nhiều năm nghệ thuật Tuồng quay trở lại với hình thức bán vé trực tiếp. Không ít khán giả đã tỏ ra bất ngờ, thích thú khi được thưởng thức những vở tuồng đặc sắc, đậm chất truyền thống ngay giữa lòng Thủ đô.

Liên đoàn Xiếc Việt Nam, Nhà hát Tuổi Trẻ, Dàn nhạc Giao hưởng Việt Nam và Nhà hát Nhạc Vũ kịch Việt Nam không chỉ hoạt động sôi nổi trong nước mà còn có nhiều chương trình hợp tác quốc tế và đạt được thành công vang dội. Riêng trong năm 2024, Nhà hát Múa rối Việt Nam thực hiện được một chuyến biểu diễn tại Mỹ, ba chuyến tại Nhật Bản và một chuyến tại Đài Loan. Tiết mục Đu nón 4 nữ của Liên đoàn Xiếc Việt Nam đã xuất sắc giành Huy chương Bạc tại Liên hoan Xiếc quốc tế “IDOL” lần thứ 8 tổ chức tại Liên bang Nga, đánh dấu lần đầu tiên xiếc Việt được vinh danh tại “cường quốc” của nghệ thuật xiếc.

Năm 2024, lần đầu tiên Bộ VHTTDL tổ chức chương trình Festival Jazz quốc tế lần thứ I – Nha Trang 2024. Đây là lần đầu tiên một liên hoan nhạc Jazz được tổ chức tại Việt Nam, đánh dấu sự kiện quan trọng trong đời sống âm nhạc nước nhà. Chương trình quy tụ hơn 100 nghệ sĩ, ban nhạc Jazz nổi tiếng đến từ Việt Nam, Mỹ, Singapore và Hàn Quốc. Các nghệ sĩ đã mang đến cho khán giả những màn trình diễn ấn tượng, đa dạng thể loại, từ Classic, Bossa Nova tới Jazz Funk, World Music. Chương trình đã nhận được sự đánh giá cao từ giới chuyên môn và đông đảo công chúng. Đây là sự kiện văn hóa có ý nghĩa quan trọng, góp phần quảng bá hình ảnh du lịch Khánh Hòa đến với bạn bè quốc tế. Thành công của festival là minh chứng điển hình về đóng góp vào sự thành công của ngành nghệ thuật biểu diễn năm vừa qua.

Góp mặt vào bức tranh sôi động của nghệ thuật biểu diễn năm qua không thể không kể đến hai chương trình truyền hình “Anh trai say hi”, “Anh trai vượt ngàn chông gai” với những con số kỷ lục đã tạo ra “điểm sáng” cho ngành nghệ thuật biểu diễn. Cơn sốt săn vé concert “Anh trai vượt ngàn chông gai” và “Anh trai say hi” khiến mạng xã hội bùng nổ. Tình trạng cháy vé đều diễn ra ở các concert của hai chương trình. Hệ thống bán vé concert của “Anh trai vượt ngàn chông gai” thậm chí còn sập chỉ sau ít phút mở bán.

Theo công bố của Google, “Anh trai say hi” và “Anh trai vượt ngàn chông gai” dẫn đầu xu hướng tìm kiếm ở lĩnh vực giải trí năm 2024.

Các chuyên gia đánh giá, sự bùng nổ của hai chương trình “Anh trai vượt ngàn chông gai” và “Anh trai say hi” là những cú hích lớn, “phá băng” ngành công nghiệp biểu diễn nội địa, trở thành một bất ngờ lớn với những người đang hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp biểu diễn và âm nhạc trong năm nay. Đây là tiền đề để phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, trong đó có công nghiệp biểu diễn ở Việt Nam.

Hoàn thiện hệ thống chính sách NTBD

Theo báo cáo của Cục trưởng Cục NTBD, NSND Xuân Bắc tại Hội nghị tổng kết nhiệm vụ ngành Nghệ thuật biểu diễn năm 2024, trong năm, ngành đã nỗ lực thực hiện các nhiệm vụ được giao; phối hợp chặt chẽ với các Sở Văn hóa và Thể thao, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các Hội Văn học Nghệ thuật chuyên ngành từ Trung ương đến địa phương để tăng cường có hiệu quả công tác quản lý nhà nước; công tác quản lý nhà nước về hoạt động nghệ thuật biểu diễn và văn học đã từng bước đi vào nề nếp, không chỉ làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân, mà còn hỗ trợ thiết thực, hiệu quả trong việc phục hồi kinh tế – xã hội của đất nước, thúc đẩy việc xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh; các đơn vị nghệ thuật từ trung ương đến địa phương, các doanh nghiệp có chức năng tổ chức biểu diễn nghệ thuật trên cả nước thực hiện nghiêm Nghị định số 144/2020/NĐ-CP ngày 14/12/2020 của Chính phủ; phối hợp tốt với Thanh tra các Sở, Thanh tra liên ngành nhằm hạn chế, phát hiện và xử lý kịp thời những vi phạm xảy ra; các địa phương thực hiện nghiêm Kết luận số 84-KL/TW ngày 21/6/2024 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa X về tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới.

Các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp đã và đang tích cực xây dựng chương trình, tiết mục, vở diễn mới để tham gia các Cuộc thi, Liên hoan nghệ thuật do Cục Nghệ thuật biểu diễn tổ chức theo kế hoạch công tác năm 2025.

Tuy nhiên, Cục trưởng Xuân Bắc chỉ ra một số chính sách của Nhà nước đối với lĩnh vực văn học nghệ thuật chưa được đổi mới như: Việc xếp ngạch, bậc và cơ chế thăng hạng của đạo diễn và diễn viên; Chế độ đặc thù đối với đạo diễn, diễn viên về tiền lương; Chưa có cơ chế cho đào tạo, tạo nguồn và thu hút nhân tài và chế độ chi trả nhuận bút tác phẩm, tác quyền theo Luật Bản quyền.

Chế độ bồi dưỡng cho nghệ sĩ, diễn viên dù được cải thiện nhưng vẫn thấp so với tình hình hiện nay. Chế độ đãi ngộ đối với các văn nghệ sĩ cũng như mức lương hiện tại chưa thu hút được lực lượng có chuyên môn trong lĩnh vực nghệ thuật chuyên nghiệp.

Năm 2025, ngành NTBD tiếp tục triển khai thực hiện các chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn và văn học; tiếp tục thực hiện các Chỉ thị, Nghị quyết của Chính phủ và các Đề án, Kế hoạch của Bộ VHTTDL về phát triển lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn và văn học; thực hiện có hiệu quả, đảm bảo tiến độ các nhiệm vụ trọng tâm do Bộ VHTTDL giao năm 2025.

Hoàn thiện hồ sơ lập đề nghị xây dựng Nghị định của Chính phủ quy định một số chế độ, chính sách đối với viên chức, người lao động chuyên môn trong các đơn vị sự nghiệp nghệ thuật công lập trình Thủ tướng Chính phủ.

Cục NTBD sẽ hoàn thiện và trình Bộ trưởng ban hành Thông tư quy định định mức kinh tế – kỹ thuật dịch vụ Tổ chức chương trình nghệ thuật phục vụ kỷ niệm những ngày lễ lớn; ngày sinh của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các đồng chí lãnh đạo tiền bối tiêu biểu; năm mất của các danh nhân đã được Đảng, Nhà nước công nhận; phục vụ nhiệm vụ chính trị, đối ngoại ở trong nước và quốc tế; Thông tư quy định định mức kinh tế – kỹ thuật dịch vụ Bảo tồn, phục dựng, dàn dựng và tổ chức cuộc thi, liên hoan, biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp, truyền thống, tiêu biểu, đặc thù; Thông tư quy định định mức kinh tế – kỹ thuật dịch vụ sưu tầm, nghiên cứu, tổ chức dàn dựng, biểu diễn các tác phẩm thuộc thể loại nhạc vũ kịch và giao hưởng.

Cùng với đó là thông tư quy định định mức kinh tế – kỹ thuật dịch vụ sưu tầm, bảo tồn, truyền dạy, phát huy các loại hình nghệ thuật dân gian, truyền thống, tiêu biểu và đặc thù của các dân tộc; Thông tư quy định định mức kinh tế – kỹ thuật dịch vụ Phát động, tổ chức sáng tác tác phẩm tuyên truyền phục vụ nhiệm vụ chính trị, tác phẩm nghệ thuật tham gia các cuộc thi, liên hoan, hội thi, hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quốc; Thông tư quy định định mức kinh tế – kỹ thuật dịch vụ Hỗ trợ các hoạt động sáng tác của văn nghệ sĩ nhằm khuyến khích các tài năng sáng tạo, góp phần hình thành các tác phẩm văn học nghệ thuật có giá trị về nội dung, tư tưởng và nghệ thuật tại các trại sáng tác phục vụ nhiệm vụ chính trị.

“Cần tăng cường hơn nữa công tác đầu tư cho lĩnh vực văn hóa, văn nghệ, đặc biệt là lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn. Có cơ chế ưu đãi đặc thù để khuyến khích thế hệ trẻ theo học các loại hình nghệ thuật truyền thống để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, đồng thời thu hút các tài năng trẻ có chuyên môn cao và tâm huyết với nghệ nhằm xây dựng và phát triển lực lượng kế thừa trong sáng tác và biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp”- NSND Xuân Bắc chia sẻ./.