VCCI: Chính sách thuế đang cản trở doanh nghiệp đầu tư khởi nghiệp sáng tạo

Xúc tiến xây dựng trung tâm tài chính quốc tế để nâng cao vị thế của Việt Nam

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa góp ý cho hồ sơ đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại Việt Nam.

Theo đó, VCCI đề cập đến 2 vấn đề lớn. Một là đối tượng đăng ký thành viên Trung tâm. Dự thảo quy định đối tượng được đăng ký thành viên Trung tâm tài chính là các tổ chức tín dụng, công ty tài chính, sàn giao dịch chứng khoán, vàng, ngoại tệ, quỹ đầu tư tài chính, quỹ đầu tư, công ty bảo hiểm…

Đây là các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tài chính. Tuy nhiên, dự thảo chưa đề cập đến các khách hàng sử dụng dịch vụ tài chính lớn như các tập đoàn, các công ty mẹ, công ty holding. Điều này dẫn đến câu hỏi là các doanh nghiệp phi tài chính có được phép đăng ký thành viên của Trung tâm tài chính hay không.

VCCI cho biết, tham khảo kinh nghiệm một số Trung tâm tài chính khác trên thế giới mà cũng có quy chế đăng ký thành viên thì đối tượng được phép tham gia được chia thành hai nhóm rõ ràng, các doanh nghiệp tài chính và các doanh nghiệp phi tài chính.

Còn về thuế thu nhập doanh nghiệp đối với hoạt động đầu tư cho đổi mới, sáng tạo, mục 2.3.6 dự thảo mới chỉ tập trung vào việc miễn giảm loại thuế này. Tuy nhiên, theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp startup, quy định về thuế thu nhập doanh nghiệp hiện đang cản trở dòng vốn đổ vào thị trường này.

Ví dụ, trường hợp một doanh nghiệp chuyên đầu tư mạo hiểm cho các startup. Doanh nghiệp này góp vốn vào nhiều doanh nghiệp đổi mới sáng tạo (startups). Các startups này thường có tỷ lệ thành công thấp, nhưng nếu thành công thì mang lại lợi nhuận lớn do giá trị phần vốn góp có thể tăng gấp nhiều lần. Khi doanh nghiệp đầu tư mạo hiểm bán phần vốn góp ở startup thành công và có doanh thu chịu thuế thu nhập doanh nghiệp.

Tuy nhiên, khoản chi phí đã đầu tư vào các startups thất bại không được trừ khi xác định nghĩa vụ thuế do nguyên tắc chi phí phải tương ứng với doanh thu theo pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp.

Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung chính sách quy định về cơ chế thuế phù hợp với các doanh nghiệp đăng ký hoạt động đầu tư mạo hiểm tại Trung tâm tài chính.