9 hội và hiệp hội kiến nghị tới Tổng Bí thư về bất cập công bố hợp quy hàng hóa

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online ngày 13-3, ông Nguyễn Xuân Dương, chủ tịch Hội Chăn nuôi Việt Nam, cho biết 9 hội và hiệp hội ngành hàng (chủ yếu liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp) vừa cùng ký công văn kiến nghị tới Tổng Bí thư Tô Lâm về việc hoàn thiện thể chế pháp luật, trong đó có kiến nghị bỏ quy định công bố hợp quy sản phẩm hàng hóa.

Theo công văn, các hội và hiệp hội cho rằng Luật Tiêu chuẩn, Quy chuẩn kỹ thuật và Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa đã tồn tại gần 20 năm và có nhiều nội dung không còn phù hợp.

Vấn đề này đã được cộng đồng doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng, các chuyên gia, nhà khoa học ở trong, ngoài nước và cả các bộ ngành có nhiều lần phản ánh, kiến nghị lên các cơ quan của Chính phủ, Quốc hội trong suốt 5 năm qua nhưng chưa được tháo gỡ.

Đặc biệt là việc quy định công bố hợp quy sản phẩm hàng hóa, đang là căn nguyên gây áp lực, phiền hà rất lớn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của người dân, doanh nghiệp trong nước.

Các hội và hiệp hội cho biết hiện nay, Quốc hội đang cho phép sửa đổi hai luật này. Đây cơ hội rất tốt để tháo gỡ những nút thắt, bất cập nêu trên, tạo động lực mới cho hoạt động sản xuất kinh doanh phát triển, đạt tăng trưởng hai con số và nâng tầm thương hiệu sản phẩm hàng hóa Việt Nam trên trường quốc tế.

Tuy nhiên, nội dung và cách thức tiếp cận về phương pháp quản lý và kiểm soát chất lượng, an toàn sản phẩm hàng hóa trong các dự thảo gần nhất của Luật Tiêu chuẩn quy chuẩn, dự kiến trình Quốc hội thông qua trong kỳ họp tháng 5-2025 và Luật Chất lượng sản phẩm thông qua trong kỳ họp tháng 10-2025 không có sự đổi mới đáng kể so với các quy định cách đây gần 20 năm của luật hiện hành.

“Nội dung chưa đáp ứng được chủ trương của Đảng, Nhà nước về việc đơn giản hóa, giảm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, chi phí sản xuất, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, từ kiểm soát hành vi sang kiểm soát hiệu quả và chưa theo kịp được với thực tiễn sản xuất trong nước và yêu cầu hội nhập, kinh nghiệm quốc tế” – các hội và hiệp hội nhấn mạnh.

Do đó các hội và hiệp hội kiến nghị bỏ quy định công bố hợp quy sản phẩm hàng hóa. Vì đây là quy định rất hình thức, không có ý nghĩa trong hoạt động quản lý và không có nước nào trên thế giới áp dụng.

Việc này cũng phát sinh thêm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, chi phí sản xuất, thời gian chờ đợi để hàng hóa đi vào sản xuất, lưu thông. Tăng chi phí kiểm tra, thời gian thông quan, logistics với hàng hóa nhập khẩu, do buộc phải lấy mẫu công bố hợp quy 100% các lô hàng hóa trước thông quan.

Các hội và hiệp hội cũng kiến nghị kiểm soát chặt danh mục mặt hàng nhóm 2 và các tiêu chí trong các quy chuẩn kỹ thuật, vì hiện nay có tình trạng các bộ ngành đang lạm dụng đưa quá nhiều các loại hàng hóa thông thường vào danh mục hàng hóa nhóm 2 để quản lý, gây khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh của người dân, doanh nghiệp.

Đồng thời đề xuất ghép Luật Tiêu chuẩn quy chuẩn và Luật Chất lượng sản phẩm thành một luật, vì nội dung của 2 luật này đang có nhiều điểm trùng lặp, chồng chéo.

Hơn nữa, tiêu chuẩn chất lượng và quy chuẩn kỹ thuật chỉ là một công cụ để quản lý, kiểm soát chất lượng và an toàn sản phẩm, hàng hóa.